INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
Biogram został opublikowany w 1937 r. w III tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Chlebowski Aleksander (1766–1848), pułkownik. Ur. się w Węgrzynowie pod Pleszewem. Mając lat 18, wstąpił w r. 1784 do pułku pieszego im. królowej, w którym przeszedł stopnie podoficerskie, w r. 1791 zyskał szlify podporucznika. Wziął udział w kampanii 1792 r., przy czym odznaczył się w bitwie pod Zieleńcami przy obronie grobli pod Szepetówką. Przy redukcji wojska pozostał w szeregach, a w r. 1794 zaawansował na porucznika. Podczas insurekcji wziął pod swą komendę i przyprowadził do wojsk powstańczych batalion strzelecki dowodzony przez Węgierskiego, w którym służył. Batalion ten pod Szydłowcem został otoczony przez Rosjan, dowódcy wyżsi, zabrawszy kasę, opuścili go; Ch. potrafił ominąć posterunki rosyjskie i doprowadzić podkomendnych do obozu Kościuszki. Po złączeniu z armią insurekcyjną zaawansował od razu na stopień majora i otrzymał dowództwo nad batalionem. Na czele strzelców wziął udział w bitwie pod Szczekocinami, przy obronie Warszawy przed wojskami pruskimi a następnie przy obronie Pragi przed Rosjanami. Po rozwiązaniu armii polskiej proponowano Ch-mu przejście do wojska pruskiego, propozycji tej jednak nie przyjął i wrócił na wieś w Kaliskie, gdzie prywatnie studiował wiedzę wojskową. Po wkroczeniu wojsk napoleońskich jesienią 1806 r. na ziemię polską Ch. zgłosił się do służby i został 16 XI 1806 umieszczony w stopniu szefa batalionu w 4., późniejszym 12. p. p. W okresie organizacji pułku w Rawiczu spełniał obowiązki wykładowcy regulaminów musztry i taktyki dla świeżo mianowanych oficerów, którzy nie mieli za sobą służby wojskowej, a stopnie te otrzymali ze względu na swe szlacheckie pochodzenie. Po sformowaniu II batalionu od dnia 15 II objął nad nim dowództwo. Na czele tego batalionu wziął udział w oblężeniu Gdańska, należąc do 4. dywizji X korpusu, mającej swe stanowiska pod Wisłoujściem. W czasie oblężenia Ch. kilkakrotnie odznaczył się, zyskując dobrą opinię u swego dowódcy brygady, generała wojsk francuskich Schramma. W nagrodę za swe czyny otrzymał w dniu 27 III 1807 legię honorową. Po poddaniu się Gdańska należał Ch. ze swym batalionem do dywizji gen. Dąbrowskiego i uczestniczył w bitwie pod Frydlandem. Za udział w kampanii 1807 r. otrzymał polski wojskowy krzyż kawalerski. W początkach r. 1809 otrzymał awans na majora pułku z przeniesieniem do 11. p. p., zakwaterowanego w Gdańsku. Podczas kampanii 1809 r. dowódca pułku płk. Mielżyński samowolnie opuścił Gdańsk i udał się do Torunia, gdzie wziął udział w obronie tej twierdzy. Od tej pory dowództwo pułku przeszło na Ch-go. Przez okres wojny 1809 r. pułk 11. mimo wielkich wysiłków ze strony nowego dowódcy przechodził kryzys, gdyż znaczna część oficerów i żołnierzy opuściła szeregi, idąc w ślady swego pułkownika. Po awansie Mielżyńskiego na generała brygady został Ch. 10 VI 1810 posunięty na stopień pułkownika i dowódcy 11. p. p. Podczas kampanii 1812 r., podobnie jak wszystkie polskie pułki piesze z garnizonu gdańskiego, należał Ch. ze swym pułkiem do X korpusu wielkiej armii, dowodzonego przez marszałka Macdonalda, i uczestniczył w operacjach nad Dźwiną. Podczas odwrotu odznaczył się w bitwie pod Labiewem 3 I 1813 i w szeregu potyczek na drodze od Królewca do Gdańska wzdłuż Bałtyku. W r. 1813 przebył cały okres oblężenia Gdańska, a po kapitulacji tej twierdzy i powrocie do kraju opuścił 27 XII 1815 szeregi wojskowe. Zwolniony ze służby, osiadł we wsi Kuszyn pod Kaliszem. Brał czynny udział w pracach Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego. Zmarł w Kuszynie 17 VII 1848.

 

Archiwum Akt Dawnych w Warszawie, Komisja Rządowa Wojny, 3062; B. Narod. w W., Coll. aut. 210 (korespondencja gen. Dąbrowskiego), zwłaszcza tomy XIII i XLIV; »Złota księga« II 52–3; Białkowski A., Wspomnienia starego żołnierza, W. 1903; Staszewski J., Z dziejów garnizonu polskiego w Gdańsku 1808–1812, »Rocznik Gdański« VII–VIII; »Gazeta Polska«. Poznań 1848, nr 121 (nekrolog). – Poza tym Archiwum Główne w Dreźnie, nr 3598 (wedle notatek A. M. Skałkowskiego).

Janusz Staszewski

 
 

Powiązane artykuły

 

Powstanie Kościuszkowskie

Insurekcja kościuszkowska rozpoczęta 24 marca 1794 roku, zakończona 16 listopada 1794 roku, to powstanie narodowe początkowo przeciwko Rosji, później także skierowane przeciwko Prusom. Jedno z najbardziej......

Bitwa Pod Racławicami, 4 kwietnia 1794 r.

24 marca 1794 roku na rynku krakowskim ogłoszony został „Akt powstania obywatelów mieszkańców województwa krakowskiego”, dający początek powstaniu kościuszkowskiemu, jednemu z przełomowych......
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Piotr Michałowski h. Jasieńczyk

1800-07-02 - 1855-06-09
malarz
 

August Cieszkowski

1814-09-12 - 1894-03-12
filozof
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.