Gomoliński Aleksander z Gomolina (w pow. piotrkowskim) h. Jelita (2. poł. XVII w.), sędzia wieluński, poseł na liczne sejmy. Syn Jana, podstolego sieradzkiego, brał żywy udział w życiu politycznym swego województwa. W r. 1648 podpisał elekcję Jana Kazimierza z woj. sieradzkim. W r. 1661 był komisarzem dla obmyślenia bezpieczeństwa w pow. radomskim; w r. 1669 podpisał elekcję Michała Wiśniowieckiego; w r. 1670 był komisarzem do sądów skarbowych woj. sieradzkiego, w r. 1671 komisarzem do przyprowadzenia «kombinacji» (kiedy bracia składają się na wyprawę wojenną) oraz duktorem swego powiatu na pospolite ruszenie; w r. 1673 sędzią kapturowym. G. bywał też poborcą i administratorem podatków swego województwa w l. 1658, 1667, 1668, 1670. 23 VII 1668 r. marszałkował na sejmiku szadeckim. Posłował też kilkakrotnie na sejmy: 1666, 1668, 1670 (pierwszy), 1672 (drugi), stając po stronie dworu. Na sejmie 1672 r. (drugim) nastawał ostro na malkontentów, stronników Francji, i domagał się usunięcia arbitrów z sejmu. Wreszcie poparł zerwanie sejmu. W r. 1671 został G. podsędkiem, a w r. n. sędzią wieluńskim. W sierpniu 1672 r. sejmik szadecki wybrał go rotmistrzem chorągwi kozackiej (100 koni), z którą zjawił się w obozie konfederatów pod Gołębiem. Z końcem 1673 r. występował G. w aktach sejmikowych woj. sieradzkiego jako rotmistrz królewski. Cieszył się G. uznaniem wśród szlachty, skoro obdarzała go tyloma funkcjami, a na sejmiku szadeckim 15 X 1668 r. upominała się, by go nie pociągano do trybunału lubelskiego w sprawie z Oraczewskim w okresie sprawowania przez G-ego obowiązków posła. G. żonaty był z Teresą Lipską, z której miał dzieci: Jana i Ewę.

Boniecki; Niesiecki; Uruski; Elektorowie, I; – Przyboś A., Konfederacja gołąbska, Tarnopol 1936; – Pisma do wieku i spraw J. Sobieskiego, Wyd. F. Kluczycki, Kr. 1881 I, Acta Hist., II; Teki Pawińskiego; Vel. leg., IV 218, 1222.

Adam Przyboś