INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Anna Jadwiga Ptaszycka  

 
 
1911-10-13 - 1967-10-24
Biogram został opublikowany w 1986 r. w XXIX tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Ptaszycka z Nowackich Anna Jadwiga (1911–1967), inżynier architekt i urbanista. Ur. 13 X w Warszawie, jako córka Michała Wiktora Nowackiego, prawnika (zaginął w l. 1939–45), i Janiny ze Sztolcmanów (zm. 1954), nauczycielki rysunku.

Ukończyła w r. 1929 Gimnazjum Państwowe im. Klementyny Hoffmanowej w Warszawie. W gimnazjum rozpoczęła działalność w Związku Harcerstwa Polskiego (ZHP) i kontynuowała ją do r. 1945. W ZHP uzyskała stopień harcmistrzyni. Od r. 1929 studiowała na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej i w r. 1936 otrzymała stopień inżyniera-architekta. W czasie studiów wykonała kilka większych i zrealizowanych projektów architektonicznych: Dom ZHP w Warszawie (ok. r. 1932 – III nagroda zespołowa), Dom Instruktorek ZHP na Buczu koło Skoczowa, Harcerska Stanica Wodna w Funce nad Jeziorem Charzykowskim (1934). Była członkiem Zarządu Związku Słuchaczów Architektury Politechniki Warszawskiej. W r. 1936 wyszła za mąż za architekta Tadeusza Ptaszyckiego (zob.) i wraz z nim prowadziła pracownię w Warszawie. W dorobku P-iej z tego okresu dominowały projekty małych obiektów mieszkalnych o nowoczesnej architekturze i nowych rozwiązaniach funkcjonalnych. W l. 1936–8 pracowała też przy budowie I Okręgowego Szpitala Wojskowego oraz Urzędu Patentowego w Warszawie. Brała udział w wielu konkursach, m. in. na Dom Społeczny w Starachowicach (II nagroda zespołowa), Prewentorium Harcerskie w Kościelisku, Przedszkole Min. Komunikacji (I nagroda zespołowa) – wszystkie z mężem, Dom Dziecka i Ogródek Jordanowski (1939, I nagroda wspólnie z mężem oraz Ewą i Janem Knothe). Łącznie w l. 1930–9 P. była autorką lub współautorką ok. 15 większych projektów architektonicznych. W czasie okupacji zajmowała się wychowaniem swej córki Danuty (ur. 1939) i zarabiała na życie, pracując dorywczo w firmach budowlanych. W r. 1941 pracowała jako projektant mebli w firmie «Wspólne Wnętrze». Podjęła też badania urbanistyczne organizacji przestrzennej terenów zielonych w miastach. Wiosną 1940 rozpoczęła działalność konspiracyjną (kolportaż prasy). W r. 1942 wstąpiła do Związku Walki Zbrojnej (pseud. Biała Hanka). Wiosną t. r. jako żołnierz Armii Krajowej (AK) została wcielona do Wojskowej Służby Kobiet (WSK) «Bona» Obwodu VII Podmiejskiego – «Obroża» (Okręg Warszawski), w której pozostała do października 1944. Była komendantką służb WSK w Służbie Ochrony Powstania (SOP, od r. 1943 Wojskowej Służby Ochrony Powstania – WSOP). Prowadziła szkolenie kobiet służących w WSK w Warszawie i jej okolicach. W powstaniu warszawskim walczyła na terenie Śródmieścia. M. in. dowodziła kobiecym oddziałem porządkowym, pracowała w kontrwywiadzie, inwentaryzowała zniszczone obiekty Śródmieścia, opracowała specjalną mapę z tego zakresu. Dn. 23 IX 1944 została awansowana do stopnia podporucznika. Wspomnienia z okupacji zawarła P. w Sprawozdaniu z pracy konspiracyjnej w latach 1941–1944 i udziału w Powstaniu Warszawskim (1966, rkp. w IH PAN). Po powstaniu przebywała koło Łowicza i wróciła – wraz z córką – do Warszawy bezpośrednio po jej wyzwoleniu. W lutym 1945 podjęła pracę w Biurze Odbudowy Stolicy jako zastępca kierownika Pracowni Urbanistycznej Dzielnic Wschodnich.

P. wraz z mężem przeniosła się w listopadzie 1946 do Wrocławia. Współpracowała z Biurem Planu Wrocławia przy „Generalnym Planie Zagospodarowania Wrocławia” (1946–9) jako koordynator prac i współautorka części dotyczącej warunków mieszkaniowych. Wykonywała prace dla Wrocławskiej Dyrekcji Odbudowy oraz projekty dla Wystawy Ziem Odzyskanych (1948), opracowała też uproszczone plany zagospodarowania przestrzennego dla 10 miast dolnośląskich. Doświadczenia z tych lat wykorzystała P. w studium Zieleń Wrocławia („Prace Inst. Urban. i Archit.” R. 2: 1953 z. 4) oraz we wspólnej z K. Maleczyńskim i M. Morelowskim pracy Wrocław. Rozwój urbanistyczny (W. 1956). W l. 1949–51 P. pracowała jako adiunkt na Wydziałach Budownictwa i Architektury Politechniki Wrocławskiej. Pod kierunkiem Tadeusza Tołwińskiego przygotowała rozprawę doktorską Przestrzenie zielone w miastach (P. 1950), na podstawie której Rada Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej nadała jej tytuł doktora nauk technicznych (20 XII 1950). Pod koniec 1950 r. P. przeniosła się z rodziną na stałe do Krakowa. Zorganizowała Pracownię Planu Ogólnego Krakowa w «Miastoprojekcie–Kraków», którą prowadziła od kwietnia 1951 do czerwca 1955, kierując równocześnie zespołem opracowującym dwie wersje (1951, 1953) planu ogólnego Krakowa. W l. 1950–2 pracowała jako adiunkt na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej. W r. 1953 zainicjowała ogólnopolski konkurs na otoczenie Wawelu. Od lipca 1955 do września 1959 P. była kierownikiem Miejskiej Pracowni Urbanistycznej Prezydium Rady Narodowej miasta Krakowa. Pod jej kierunkiem opracowano tu trzecią wersję ogólnego planu Krakowa (1956, później współpracowała przy opracowywaniu jego kolejnych wersji). Efektem tych prac było m. in. studium Oblicze urbanistyczne współczesnego Krakowa (w: „Kraków. Studia nad rozwojem miasta”, Kr. 1957) oraz Zieleń przyszłego Krakowa (w: „Zieleń Krakowa”, Kr. 1955).

Od r. 1954 aż do śmierci P. prowadziła studia nad strefą podmiejską Krakowa, zwłaszcza w zakresie wypoczynku. Opracowała plan tzw. Zachodniego Obszaru Wypoczynku (1965), obejmującego m. in. Zespół rekreacyjny Lasu Wolskiego w Krakowie („Teka Kom. Urban. i Archit.” T. 1: 1967). W r. 1958 ciężko zachorowała (wylew krwi i lewostronne porażenie). Po intensywnej kuracji, po roku wróciła do pracy. Od grudnia 1959 pracowała już w niepełnym wymiarze godzin. Pod koniec 1960 r. nastąpiło pogorszenie stanu zdrowia. Swoje przemyślenia z okresu choroby, dotyczące spraw zawodowych i osobistych, zawarła w Pamiętniku chorej (1967, mszp. w Muz. Archit. we Wr.). W swoim dorobku pozostawiła P. blisko 40 publikacji i wiele prac niepublikowanych, z których większość ma charakter metodyczny. Prace planistyczne P-iej cechowało nowatorstwo metodyczne, odegrały też one istotną rolę w rozwoju polskiej metody analiz ekonomicznych w urbanistyce. P. była członkiem m. in. Komisji Urbanistyki i Architektury Oddziału PAN w Krakowie (od r. 1965), Komitetu Architektury i Urbanistyki przy Wydziale IV Nauk Technicznych PAN (od r. 1966), International Federation of Park Administration (od r. 1957). W l. 1954–8 była radną Miejskiej Rady Narodowej w Krakowie. Posiadała szereg odznaczeń, m. in. Brązowy Krzyż Zasługi z Mieczami (1944), Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1964), Medal Wojska (Londyn, 1967), Złotą Odznakę miasta Krakowa (1962) i Srebrną miasta Wrocławia (1966). Była laureatką m. in. nagród: Komitetu d/s Urbanistyki i Architektury (II stopnia, zespołowa – 1956), Komitetu Budownictwa, Urbanistyki i Architektury za całokształt działalności (1963), Min. Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych (I stopnia, zespołowa – 1966) oraz przyznanej pośmiertnie Nagrody Państwowej (II stopnia, zespołowa – 1968). P. zmarła 24 X 1967 w Krakowie, została pochowana na cmentarzu Rakowickim.

Informacja o potomstwie P-iej w życiorysie męża Tadeusza Ptaszyckiego (zob.).

 

Rozszerzona biografia P-iej i obszerniejsza bibliografia, opracowana przez A. Jackowskiego w Materiałach Red. PSB; – Fot. w Materiałach Red. PSB; – Harcerki 1939–1945, W. 1973; Księga XXV-lecia Politechniki Wrocławskiej, Wr. 1970 I; Malinowski K., Żołnierze łączności walczącej Warszawy, W. 1983; Towarzystwo Urbanistów Polskich 1923–1973, W. 1972 s. 105, 108, 120, 177, 210; Warszawska Szkoła Architektury 1915–1965, 50-lecie Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej, W. 1967; – „Echo Krakowa” 1968 nr 170 s. 3; „Gaz. Krak.” 1954 nr 264 s. 1; „Komun. SARP” 1967 nr 10/11 s. 30–31 (fot); „Komun. Tow. Urbanistów Pol.” 1967 nr 4 s. 47–8; „Miasto” R. 17: 1967 nr 12 s. 28 (fot.); „Więź” 1968 nr 10 s. 183; – Arch. IH PAN, Zakł. Hist. Pol. w II Wojnie Światowej: XIII Chorągiew Warszawska, War. 81; Muz. Archit. we Wr.: Klecki A., Ptaszycka A., Załubski S., Informacja o przebiegu prac nad planowaniem urbanistycznym Krakowa w latach 1945–1964, Kr. 1964 (mszp.); Tow. Urbanistów Pol.: Rogalewski O., Wspomnienia o Biurze Planu Wrocławia, (mszp.); – Arch. rodzinne i informacje córki, Danuty Marii.

Antoni Jackowski

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Jerzy Stefan Stawiński

1921-07-01 - 2010-06-12
reżyser filmowy
 

Tadeusz Różewicz

1921-10-09 - 2014-04-24
poeta
 

Małgorzata Braunek

1947-01-30 - 2014-06-30
aktorka filmowa
 

Stanisław Niwiński

1932-05-08 - 2002-05-04
aktor filmowy
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Henryk Kunzek

1871-02-22 - 1928-09-17
lekarz
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.