INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Anna Rynkowska (z domu Staniszewska)     

Anna Rynkowska (z domu Staniszewska)  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 1991-1992 w XXXIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Rynkowska ze Staniszewskich Anna, krypt. A.S. (1903–1984), docent historii, archiwistka. Ur. 3 II w Łodzi, była córką Jana Staniszewskiego, włókniarza łódzkiego, i Marianny z Bugajaków.

W l. 1915–22 uczyła się w żeńskim gimnazjum humanistycznym Janiny Pryssewiczówny, w którym uzyskała świadectwo dojrzałości. Następnie aż do r. 1939 pracowała jako nauczycielka w łódzkich szkołach powszechnych. Równocześnie w l. 1922–4 studiowała na Wydz. Prawa Uniw. Warsz., a w l. 1924–6 uczęszczała na 2-letni Wyższy Kurs Nauczycielski ze specjalnością fizyko-matematyczną, uprawniający do nauczania tych przedmiotów w szkołach średnich. W r. 1926 wyszła za mąż za Józefa Rynkowskiego (zob.). W l. 1932–6 odbyła studia na Wydz. Humanistycznym Wolnej Wszechnicy Polskiej (WWP), Oddział w Łodzi. Po dodatkowych rocznych studiach na Uniw. Warsz. (1936–7) i napisaniu pracy pt. Próby wprowadzenia przemysłu lnianego w Łodzi w latach 1818–1832 (druk pt. Przemysł lniany w Łodzi w dobie Królestwa Kongresowego <1824–1832>, „Roczn. Oddz. Łódz. Pol. Tow. Hist.” T. 3: 1939) otrzymała tam w r. 1937 dyplom magisterski. Równolegle R. była od r. 1933 do wybuchu wojny asystentem, od r. 1936 starszym asystentem Natalii Gąsiorowskiej na WWP specjalizując się w historii gospodarczo-społecznej.

Po wybuchu wojny włączyła się R. w prace Sekcji Opieki Społecznej Komitetu Obywatelskiego m. Łodzi. W dn. 12 XII 1939 R. i jej mąż zostali aresztowani i po kilkunastu dniach pobytu w więzieniu w Radogoszczu wywiezieni do Krosna. Stamtąd po kilku miesiącach przyjechali do Głowna w pow. łowickim, gdzie zorganizowali komplety tajnego nauczania na poziomie szkoły średniej. Prowadzili je do końca okupacji.

Po powrocie do Łodzi w styczniu 1945 została R. asystentem przy Katedrze Historii Gospodarczo-Społecznej na nowo organizującym się Uniw. Łódzkim. W r. 1947 uzyskała doktorat na podstawie rozpoczętej jeszcze przed wojną pracy pt. Działalność gospodarcza władz Królestwa Polskiego na terenie Łodzi przemysłowej w latach 1821–1831 (Ł. 1951) przygotowanej pod kierownictwem N. Gąsiorowskiej. Na uczelni pracowała do r. 1951. Jednocześnie była nauczycielką łaciny w liceum, a potem historii i łaciny na Państwowym Kursie Przygotowawczym do Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Łodzi.

Od r. 1950 do r. 1972 pracowała R. w Archiwum Miejskim, a następnie Państwowym w Łodzi jako kustosz. W r. 1955 Centralna Komisja Kwalifikacyjna nadała jej tytuł docenta. Od r. 1952 była kierownikiem i organizatorem Oddziału Akt Gospodarczych. Zajmowała się gromadzeniem i opracowywaniem akt fabrycznych i bankowych oraz organizacji i zrzeszeń przemysłowych. W r. 1954 ogłosiła artykuł Archiwalia fabryczne i zagadnienie ich porządkowania („Archeion” T. 22). Była współautorką „Projektu ramowej instrukcji porządkowania archiwaliów kapitalistycznych zakładów przemysłowych”; wg tych wytycznych opracowywano odpowiednie materiały znajdujące się w archiwach polskich, instrukcję tę przetłumaczono na język węgierski. W czasie swoich prywatnych podróży do Włoch R. nawiązała kontakty z tamtejszymi archiwistami, w następstwie czego powstały publikacje na temat archiwów włoskich oraz recenzje włoskich wydawnictw w czasopiśmie „Archeion” (1957–68).

Po napisaniu pracy doktorskiej R. w swych badaniach historycznych zajmowała się problematyką związaną z Wiosną Ludów. Opublikowała m. in. Bibliografię prac w języku polskim do dziejów „Wiosny Ludów” („Myśl Współcz.” 1948 nr 11–12 i odb.), Wiosna Ludów w Italii (1846–1849) (w: „W stulecie Wiosny Ludów 1848–1948”, W. 1949 II), monografię Wojciech Darasz 1808–1852 (w: „Stulecie Wiosny Ludów 1848–1948”, W. 1951 IV) oraz wydała W. Darasza „Pamiętnik emigranta” (Wr. 1953). Później wróciła do historii Łodzi i jej regionu. W r. 1960 ukazał się w jej opracowaniu tom źródeł „Początki rozwoju kapitalistycznego miasta Łodzi (1820–1864)” (W.), w r. 1970 monografia pt. Ulica Piotrkowska (Ł.). Napisała także rozprawy: Przedsiębiorstwo Ludwika Geyera w latach 1828–1870 (w: „Centralne Muzeum Włókiennictwa” Ł. 1975) i Osada fabryczna Mania i jej dzierżawcy („Roczn. Łódz.” T. 29: 1980). Materiały, które nie weszły do opracowań naukowych wykorzystała m. in. do publikacji w „Panoramie”, dodatku niedzielnym do „Dziennika Łódzkiego” (w l. 1957–1958), m. in. Historia jednej Mani (Dzieje łódzkiej osady fabrycznej Mania) (1958 nr 7), oraz tygodniku łódzkim „Odgłosy” (1967–74). Udostępniła w ten sposób łodzianom duży zasób wiadomości o Łodzi, zaznajamiając ich m. in. z początkami szkolnictwa, szpitalnictwa, komunikacji miejskiej, wodociągów i kanalizacji, osadnictwa przemysłowego, targów, jarmarków, itp. Znalazło się tu wiele faktów przedtem nie znanych. Zajmowała się również R. przeszłością Kalisza. Z tej dziedziny ogłosiła m. in. prace: Sytuacja ekonomiczna i społeczna robotników kaliskich w XIX wieku (w: „Osiemnaście wieków Kalisza”, Kalisz 1962 III), Rozwój przemysłu, położenie i walka klasy robotniczej w latach 1815–1914, Rozwój handlu i komunikacji. Kredyt w Kaliszu 1815–1914 (w: „Dzieje Kalisza”, P. 1977). Była członkiem Komitetu Redakcyjnego „Rocznika Kaliskiego”. Ponad ćwierć wieku R. współpracowała z PSB, gdzie zamieściła 20 życiorysów, głównie fabrykantów łódzkich i mniej znanych ludzi kultury związanych z Łodzią. Od r. 1969 była członkiem Komitetu Redakcyjnego, późniejszej Rady Naukowej, PSB. Ogółem bibliografia prac R-ej liczy ponad 180 pozycji.

R. była wieloletnim członkiem Polskiego Tow. Historycznego, a w l. 1948–52 członkiem zarządu Oddziału Łódzkiego, współzałożycielką i pierwszą przewodniczącą Oddziału Łódzkiego Stow. Archiwistów i Bibliotekarzy, a następnie pierwszą przewodniczącą Oddziału Łódzkiego Stow. Archiwistów Polskich. Zajmowała się sprawą opieki nad zabytkami łódzkimi i wchodziła do Rady Ochrony Dóbr Kultury przy Wydz. Kultury i Sztuki Urzędu m. Łodzi. Była członkiem Łódzkiego Tow. Naukowego oraz włoskiego towarzystwa „Accademia Adamo Mickiewicz di Storia e Letteratura Polacca e Slava” w Bolonii. Od r. 1969 należała do ZBoWiD-u. Z dn. 1 I 1973 przeszła w stan spoczynku. Znała 6 języków obcych. W l. 1964–8 była lektorką języka włoskiego w Klubie Międzynarodowej Prasy i Książki, a w l. 1967–74 na Uniw. Łódzkim. Zwiedziła niemal całą Europę (we Włoszech była wielokrotnie) oraz Chiny, Wietnam, Egipt; z podróży tych zamieszczała reportaże w „Panoramie” dod. do „Dziennika Łódzkiego” (1959–65). Jako wypoczynek traktowała przekłady z języków obcych nowelek kryminalnych, które drukowała w „Odgłosach” podpisując inicjałami A.S. Zmarła 30 X 1984 w Łodzi, pochowana została na cmentarzu na Dołach. Była odznaczona m. in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Złotym Krzyżem Zasługi, Honorową Odznaką m. Łodzi.

Jej małżeństwo z Józefem Rynkowskim zakończyło się rozwodem w r. 1946 i było bezdzietne.

 

Jałmużna T., Tajne nauczanie na ziemi łódzkiej, W. 1977 s. 176, 219, 245; Jaśkiewicz S., Woźniakowski M., Iskry w podziemiu, Ł. 1971 s. 213–14, 216; Wasiak J., Anna Rynkowska (1903–1984), „Roczn. Łódz.” T. 36: 1986 s. 329–36; – „Dzien. Łódzki” 1984 nr 259; – AP w Ł.: Akta osobowe; – Mater. Red. PSB: Autobiografia i bibliogr. prac R-ej.

Julianna Wasiak

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

 

Józef Rynkowski

1901-03-12 - 1980-08-27 nauczyciel
 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Miron Białoszewski

1922-06-30 - 1983-06-17
poeta
 

Władysław Stefan Sebyła

1902-02-06 - 1940-04-11
poeta
 

Jadwiga Has

1945-08-01 - 2017-12-16
poetka
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Jakub Karol Parnas

1884-01-16 - 1949-01-29
biochemik
 

Romuald Karol Rosłoński

1880-03-10 - 1956-01-04
inżynier
 

Mieczysław Szczuka

1898-10-18 - 1927-08-13
malarz
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.