INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Antoni Leonard Golejewski  

 
 
1819 - 1893-10-28
Biogram został opublikowany w latach 1959-1960 w VIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.

  

 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Golejewski Antoni Leonard (1819–1893), ziemianin i polityk konserwatywny. Syn Juliusza i Róży z Czarnomskich, właściciel dóbr Harasymów, Hawrylak i Studzianka w obwodach kołomyjskim i stryjskim, żonaty z Heleną Przybysławską. Studiował m. i. w Akademii Technicznej w Wiedniu, gdzie miewał pojedynki z oficerami austriackimi. Jako Członek Stanów Galicyjskich (od 1844) podpisał 26 IV 1848 r. protest przeciw zwołaniu Sejmu stanowego i został członkiem lwowskiej Rady Narodowej. Wszedł do wydziału gwardii narodowej tejże Rady, pracował w wyłonionym przez nią komitecie dla spraw likwidacji pańszczyzny, organizował protesty przeciw podziałowi Galicji, należał też do organizacji Sobór Ruski. W 1861 r. został obrany do sejmu z kurii wielkiej własności w Kołomyi i piastował ten mandat bez przerwy aż do śmierci. W końcu 1862 r. stanął na czele organizacji «białych» na Pokuciu. Po wybuchu powstania sprzeciwiał się dalszemu organizowaniu prowincji i krytykował pracę Komitetu lwowskiego. Kooptowany do tegoż Komitetu wystąpił zeń w kwietniu 1863 wraz z Smolką, protestując przeciw wyprawie na Ruś. Usiłował wówczas obalić Komitet, lecz został aresztowany przez Austriaków. Wypuszczono go w sierpniu 1863, po czym znów wszedł do Komitetu lwowskiego. Po rozwiązaniu go przez Rząd Narodowy został w listopadzie naczelnikiem okręgu tarnopolskiego, obejmującego galicyjskie Podole. Na stanowisku tym trwał w cichej opozycji do Rządu Narodowego. Został ponownie aresztowany w marcu 1864, lecz śledztwo przeciw niemu umorzono dla braku dowodów. W 1865 r. G. zadeklarował się jako zwolennik Gołuchowskiego i partii «mameluków». Zasiadał w Radzie Państwa w l. 1867–9 (delegowany przez Sejm) oraz 1875–8 (z wielkiej własności okręgu Brzeżany), ale w Wiedniu jednakże niczym się nie odznaczył. W 1869 r. ogłosił drukiem List otwarty do wyborców, wykpiony przez lewicę dla błędów gramatycznych. Grał dużą rolę w Sejmie, jako stały (od 1874) przewodniczący komisji petycyjnej, a od 1878 r. oprócz tego kwestor sejmowy. Przemawiał w izbie często, zawsze zwięźle i ze złośliwym dowcipem. Należał do skrajnych konserwatystów-podolaków; bronił interesów wielkiej własności i odrębności obszaru dworskiego, sprzeciwiał się ustępstwom na rzecz Ukraińców, odmawiając im praw do odrębności narodowej, stale też opierał się wydatkom na cele inwestycyjne, na rozbudowę przemysłu i na opiekę społeczną. Głośne były jego protesty przeciw budowie gmachu sejmowego i przeciw urządzaniu wystawy krajowej w 1877 r. W l. 1868–80 zasiadał w radzie powiatowej w Horodence (od 1874 był też członkiem wydziału powiatowego). Od 1881 r. piastował mandat członka dyrekcji Tow. Kredytowego Ziemskiego; przeprowadził w nim obniżkę oprocentowania listów zastawnych. Należał też do funkcjonujących przy Namiestnictwie komisji: propinacyjnej (1881–4, jako zastępca członka z ramienia uprawnionych) oraz indemnizacyjnej (od 1887, jako delegat Wydziału Krajowego). W ostatnich latach pisał pamiętniki. Zmarł 28 X 1893 r.

 

Fotografia: Sawicki J., Galicja w powstaniu styczniowym, Lw. 1909 s. 16; – Boniecki; – Białynia-Chołodecki J., Do dziejów powstania stycz., Lw. 1912 s. 34–7, 41–8, 51 (podob.); Handelsman M., Ukraińska polityka Czartoryskiego, W. 1937; Kieniewicz S., Adam Sapieha, Lw. 1939; tenże, A. Sapieha i Gal. Tow. Gospodarskie, „Ziemia Czerwieńska” 1936 s. 109; Knot A., Miscellanea do dziejów 1848 w Galicji, „Sobótka” 1948 I 207–8; Ostazewski-Barański K., Rok złudzeń, Złoczów 1898 s. 200, 355; Ostrożyński W., Galicyjskie Tow. Kredytowe Ziemskie, Lw. 1892 s. 202, 363; Schnür-Pepłowski S., Z przeszłości Galicji, Lw. 1895 s. 534; Stebelski P., Lwów w 1848, „Kwart. Hist.” 1909 s. 517, 522–3, 545; Wyka K., Teka Stańczyka na tle historii Galicji, Wr. 1951; – Golejewski A., Fragment pamiętników, Na ziemi naszej (dod. do „Kur. Lwow.”) 1910 nr 7; Chłędowski K., Album fotograficzne, Wr. 1951; tenże, Pamiętniki, Wr. 1951; Miłkowski Z., Od kolebki przez życie, Lw. 1936 III; Sprawozdania stenogr. Sejmu Krajowego galic.; Stenographische Protokole der Sitzungen des Abgeordnetenhauses des Reichstages, Wien 1863–77; Szematyzmy Król. Galicji; Wydawnictwo materiałów do historii powstania 1863–4, Lw. 1890 III 144, 234, 385; Ziemiałkowski F., Pamiętniki, Lw. 1904 III 67, 82, 94, 110, 121 n., 163, 174, IV 64 n. – „Gaz. Narod.” 1893 nr 249.

Stefan Kieniewicz

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Jacek Malczewski

1854-07-14 - 1929-10-08
malarz
 

Władysław Stesłowicz

1867-06-09 - 1 poł. 1940
prawnik
 

Tadeusz (Józef Tadeusz) Makowski

1882-01-29 - 1932-11-01
malarz
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Paweł Stalmach

1824-08-13 - 1891-11-13
redaktor
 

Włodzimierz Redlich

1877-12-30 - między 1939 a 1945
adwokat
 

Kazimierz Alchimowicz

1840-12-20 - 1916-12-31
malarz
 

Antoni Jan Stychel

1859-06-13 - 1935-01-13
działacz społeczny
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.