Pawłowski Antoni Teodor (1859–1942), matematyk, rektor Wyższej Szkoły Handlu Zagranicznego we Lwowie. Ur. w Witkowie Dolnym, pow. Czerniowce, na Bukowinie. Gimnazjum ukończył w Czerniowcach, w l. 1878–81 studiował matematykę na uniwersytecie w Czerniowcach, a w l. 1881–4 ekonomię na uniwersytecie w Wiedniu oraz tamże nauki handlowe w Akademii Handlu Zagranicznego. W l. 1884–93 pracował jako nauczyciel szkoły realnej, a w l. 1893–9 średniej szkoły handlowej oraz średniej szkoły przemysłowej w Czerniowcach. Brał wtedy żywy udział w pracach Czytelni Polskiej w Czerniowcach, prowadząc przy niej kursy handlowe dla kobiet oraz serie odczytów z prawa wekslowego, planowania, zagadnienia rent dla kupców i przemysłowców. W okresie 1899–1919 był dyrektorem średniej szkoły z tytułem Akademii Handlowej we Lwowie, w l. 1919–22 wizytatorem, a w l. 1922–7 naczelnikiem Wydziału Szkolnictwa Zawodowego Kuratorium Okręgu Szkolnego Lwowskiego. W r. 1922 zainicjował we Lwowie na wzór wiedeński Wyższą Szkołę Handlu Zagranicznego i przy pomocy Lwowskiej Izby Przemysłowo-Handlowej wybudował dla niej gmach przy ul. Boularda 5. W l. 1922–30 był pierwszym rektorem tej wyższej, lecz bez pełnych praw akademickich uczelni; przez cały czas do r. 1937 zajmował katedrę arytmetyki handlowej i politycznej, w l. 1932–6 dodatkowo katedrę nauk komercjalnych. Cały też czas zabiegał o uzyskanie dla uczelni pełni praw akademickich, co nastąpiło w r. 1937 przy zmianie tytułu jej na Akademię Handlu Zagranicznego (AHZ) i z przeniesieniem do nowego gmachu przy ul. Sakramentek. Choć P. przeszedł właśnie w r. 1937 na emeryturę, pozostał – jako profesor honorowy – dalej do r. 1939 wykładowcą arytmetyki handlowej i politycznej. Poza tym był w l. 1909–21 docentem spraw ubezpieczeniowych na Politechnice we Lwowie i w l. 1919–37 przewodniczącym państwowej komisji egzaminacyjnej dla nauczycieli szkół handlowych.
Liczne publikacje P-ego (bibliografii pełnej brak) dotyczą zagadnień związanych z matematyką oraz naukami handlowymi. Z zakresu matematyki ogłosił m. in. Einiges aus der Kreisteilung (Wien 1884), Zur Teilung des Kreisumfanges (Czerniowce 1886), wielokrotnie wznawiane podręczniki: Tablice matematyczne do użytku przy nauce arytmetyki politycznej w Akademiach Handlowych (Lw. 1913, 1923, 1929, 1936, Wr. 1946, 1948, 1949), Podręcznik rachunków kupieckich dla wyższych szkół handlowych (Lw. 1902 I–IV, 1909, 1912, 1913, 1918), Nauka rachunków przemysłowych (Lw. 1906 I–III), Wykład arytmetyki handlowej dla wyższych szkół handlowych (Lw. 1926 I–III, 1929, 1930), w której sformułował podstawową w arytmetyce handlowej polską terminologię naukową. Był wybitnym ekspertem w zakresie rent i dotyczące m. in. tej tematyki Zasady arytmetyki politycznej (Lw. 1903 I–II, 1905, 1924) cieszyły się powszechnym uznaniem. Drugiej dziedziny jego zainteresowań, księgowości, dotyczyły m. in. książki: Die Buchführung im Baugewerbe (Czerniowce 1899), Buchalteria rękodzielnika (Lw. 1907, 1911), Tematy do książkowania w interesie towarowym (Lw. 1905), Rachunek przebierczy czyli arbitraż (Lw. 1913), Praktyczne zastosowanie księgowości pojedynczej do małego warsztatu rękodzielnika (Lw. 1911). Kierowanej przez siebie Akademii Handlowej poświęcił też pracę historyczną Państwowa Szkoła Handlowa (Lw. 1901). Zmarł P. we Lwowie w r. 1942 i pochowany został na cmentarzu Łyczakowskim.
P. był żonaty, miał dwie córki, z których Anna Korowiczowa, żona rektora AHZ Henryka Korowicza (zob.), była po drugiej wojnie światowej prokurentem bankowym, potem główną księgową Zjednoczenia Kotlarskiego w Krakowie.
Olszewicz, Lista strat kultury pol.; Peretiatkowicz-Sobeski, Współcz. kultura pol.; – Biedrzycki E., Historia Polaków na Bukowinie, W. 1973 s. 127, 141; Norst A., Alma Mater Francisco-Josephina, Czernowitz 1900 s. 133; – Sprawozdanie dyrekcji Państwowej Akademii Handlowej we Lwowie za lata szkolne 1916–1921, Lw. 1921; – Informacje prof. Czesława Krogulskiego.
Stanisław M. Brzozowski