Ławrynowicz (Łaurynowicz) Antoni Tomasz h. Białynia (1750 – po 1796), ksiądz, pedagog, bajkopisarz. Ur. 20 XII w żmudzkiej rodzinie Ławrynowiczów z Poszyl (przydomek Poszylscy). Był synem Józefa i Barbary z Dowsinów. Kształcił się w kolegium jezuickim w Poszawszu na Żmudzi. Dn. 21 VIII 1766, po ukończeniu klasy poetyki, wstąpił do jezuitów. W zakonie odbył dwuletni nowicjat w Wilnie, roczne studium retoryki i trzyletnie studia filozoficzne w Akademii Wileńskiej (1769/70–1771/2). W chwili kasaty jezuitów był klerykiem i uczył w klasie gramatyki w jezuickim kolegium wileńskim (w r. szk. 1773/4). W latach następnych był nauczycielem Szkoły Wojewódzkiej w Mińsku, a od r. 1777 w Szkole Wil. Wtedy też najpewniej uzyskał w Akad. Wil. doktorat filozofii, ukończył teologię i otrzymał święcenia kapłańskie. Pod koniec lat osiemdziesiątych osiadł na probostwie w Puńsku koło Sejn. Miał być też kanonikiem inflanckim (po r. 1793?). Autor „Heraldyki” (Wielądko) w tomie wydanym w r. 1796 pisał o nim jako o «teraz żyjącym», wzmiankując jednocześnie o bracie Ł-a Kazimierzu jako o zmarłym bezpotomnie. Wg Bonieckiego, w l. 1800–2 miał być jezuitą w Witebsku, lecz informacja ta nie znajduje potwierdzenia źródłowego.
Do historii literatury wszedł Ł. jako autor zbiorku Pół kopy bajek, wydanego w Grodnie w r. 1789 i stanowiącego rzadkość biblioteczną. Kilkanaście bajek tego zbiorku przypomniał A. Łysakowski w druku bibliofilskim Bajki o książce wybrane z „Pół kopy bajek” Wilnianina A. T. Ł-a (Wil. 1931). Bajki poprzedza wierszowana przedmowa autorska skierowana do Jana Kleczkowskiego, podczaszego trockiego, z którego zachęty zbiorek powstał, stylizowana wg „Wstępu do bajek” I. Krasickiego. Na końcu każdego utworu cytowany jest morał zaczerpnięty z pism autorów starożytnych. Bajki Ł-a zawierają sporo rysów obyczajowych z 2 poł. XVIII w., choć konkretne aluzje do ówczesnych stosunków są w nich raczej rzadkie. Tematycznie eksploatują wątki Ezopa, La Fontaine’a, Desbillons’a, a nawet K. Opalińskiego (Wilk mnichem). Formalnie – śladem „Bajek i przypowieści” Krasickiego – reprezentują bajkę krótką (od 4 do 30 wersów), wyróżniają się różnorodnością miar wierszowych, nie stanowią wszakże wybitnego osiągnięcia literackiego (mała rytmiczność, nieporadność rymów, prowincjonalizmy językowe). Innym drukowanym pismem Ł-a była, znana tylko z notatki bibliograficznej, Mowa pogrzebowa wygłoszona w Sejnach podczas pogrzebu Róży z Platerów Strutyńskiej (Grodno 1793).
Od osoby Ł-a, bajkopisarza, odróżnić należy Antoniego Ławrynowicza, rodem z ekonomii szawelskiej, doktora medycyny w r. 1797, ucznia J. E. Giliberta w grodzieńskiej Królewskiej Szkole Lekarskiej i (od 1781) w Szkole Głównej W. Ks. Lit. (błędnie utożsamianych przez Estreichera), oraz księdza Symeona Ławrynowicza (1766–1839), profesora Szkół Wydziałowych w Brześciu i Wilnie, zasłużonego prefekta Szkoły Wydziałowej w Kownie, korespondenta Jana Śniadeckiego, i od r. 1790 również doktora filozofii (utożsamianego hipotetycznie z bajkopisarzem przez Kolbuszowskiego).
Estreicher; Nowy Korbut (Oświecenie), V; Boniecki; Wielądko W., Heraldyka, czyli opisanie herbów…, W. 1796 IV; – Bieliński, Uniw. Wil., III 251; Chrzanowski I., (Wstęp do:) Biernat z Lublina, Ezop, Kr. 1910, Bibl. Pis. Pol., t. 55; Kolbuszewski K., A. T. Ł. Kartka z dziejów polskiego bajkopisarstwa XVIII w., „Pam. Liter.” R. 33: 1936; Załęski, Jezuici, IV; – Catalogus personarum et officiorum provinciae Lithuaniae S. J. za l. 1766/7, 1767/8, 1768/9, 1769/70, 1770/1, 1771/2, 1773/4, (druk. w Wil.); – Arch. Centr. S. J.: Lithuanica, 32 f. 84v. nr 65, f. 123 nr 57 (Catalogus 1. et 2. Domus Probationis Vilnensis a. 1767, Catalogus 1. Collegii Academici Vilnensis S. J. a. 1770); Arch. Prow. Mpol. T. J. w Kr.: Poplatek J., Udział b. jezuitów w Komisji Edukacji Narodowej (rkp.).
Elżbieta Aleksandrowska