INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Bronisława (w zakonie Edyta) Samukówna  

 
 
1908-05-28 - 1987-08-17
Biogram został opublikowany w latach 1992-1993 w XXXIV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Samukówna Bronisława, w zakonie Edyta (1908–1987), ksieni benedyktynek w Żarnowcu. Ur. 28 V w Supraślu, była najmłodszym z pięciorga dzieci Marcina i Michaliny Janowiczówny. Jej ojciec, właściciel małego majątku ziemskiego pod Supraślem, w latach międzywojennych przebywał na emigracji zarobkowej w USA, gdzie pracował jako mechanik.

S. ukończyła gimnazjum benedyktynek w Wilnie (1930) i przez dwa lata studiowała matematykę na Uniw. Wil. W r. 1932 wstąpiła do benedyktynek wileńskich; pierwsze śluby złożyła 27 V 1934, wieczyste 19 XI 1937. Była nauczycielką arytmetyki, mistrzynią konwersek i radną. Po zamknięciu szkoły przez władze sowieckie we wrześniu 1939 zajmowała się archiwum klasztornym. W czasie okupacji niemieckiej była wraz z całym zgromadzeniem więziona w r. 1942. Po uwolnieniu uniknęła wywiezienia na roboty, chroniąc się u rodziny. W r. 1944 mianowana przeoryszą przez umierającą ksienię Anzelmę Miliczównę, wróciła do Wilna, gdzie już po przejściu frontu zgromadzenie zbierało się z powrotem. Podczas elekcji nie wybrano jej, ale przez ksienię Flawię Raziukiewiczównę została utrzymana na urzędzie przeoryszy. W r. 1946, gdy przed ludnością polską w Wilnie stanął problem repatriacji, arcybp wileński Romuald Jałbrzykowski postawił S-ę jako przeoryszę na czele tych sióstr, które postanowiły jechać do Polski, natomiast ksieni z resztą sióstr miała zostać w Wilnie; sądził on, że rozdzielone w ten sposób zgromadzenie połączy się później bądź w Wilnie, bądź w nowej siedzibie, zależnie od biegu wypadków. Połączenie to zostało jednak uniemożliwione przez zamknięcie granicy i S. znalazła się na czele samodzielnego zgromadzenia. Zdołała mimo trudności przewieźć do Polski klasztorną bibliotekę i archiwum.

Z kilkunastu zakonnicami osiadła S. w Żarnowcu na Pomorzu, w pobenedyktyńskim klasztorze, który został nowemu zgromadzeniu przekazany przez bpa chełmińskiego Kazimierza Józefa Kowalskiego decyzją z dn. 21 VI 1946. S. była tu do śmierci przełożoną, najpierw jako przeorysza konwentualna, a od r. 1960 (gdy zgromadzenie osiągnęło przepisaną prawem liczebność) jako ksieni. W l. 1961–84 była nadto prezeską polskiej kongregacji mniszek benedyktyńskich p. wezw. Niepokalanego Poczęcia; w l. 1961–8 była pierwszą przewodniczącą Konsulty wyższych przełożonych żeńskich zakonów kontemplacyjnych przy Prymasie Polski. Jej dewiza opacka brzmiała: «Jedno z Kościołem». Reformę posoborową, której czas przypadł na jej rządy zarówno klasztorem żarnowieckim, jak i kongregacją polską, prowadziła w duchu teologii eklezjalnej, z pewnym akcentem na czynną służbę klerowi. Nadto klasztor pod jej rządami był ośrodkiem wypoczynkowym inteligencji katolickiej. S. zmarła 17 VIII 1987 w Żarnowcu.

 

Dwa portrety S-y znajdują się w Żarnowcu; – [Borkowska M.] M. B., Śp. Matka Edyta OSB, „Tyg. Powsz.” 1987 nr 36; – Arch. Benedyktynek Żarnowieckich: Dokumenty dotyczące S-y; – Wspomnienia własne autorki.

Małgorzata Borkowska

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Stefan Filipkiewicz

1879-07-28 - 1944-08-23
malarz
 

Kazimierz Dłuski

1855-11-01 - 1930-09-06
lekarz
 

Władysław Wejtko

1859-02-01 - 1933-11-16
generał dywizji WP
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 
 

Edward Franciszek Porębowicz

1862-02-20 - 1937-08-24
romanista
 

Janusz Strachocki

1892-02-08 - 1967-12-29
aktor teatralny
 

Stefan Marian Rostworowski

1907-05-03 - 1981-03-01
ekonomista
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.