INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Ernest Leopold Kaden  

 
 
1792 - 1846
Biogram został opublikowany w latach 1964-1965 w XI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Kaden Ernest Leopold (1792–1846), hutnik i powstaniec. Ur. w Augustusburgu w Saksonii, w zubożałej rodzinie szlacheckiej, syn Krystiana i Concordii z Bachów. Kadenowie wywodzili się z Czech (z Kadania koło Pardubic), ale już w XVI w. przesiedlili się do Norymbergi, gdzie dwóch z nich sprawowało godność burgrabiego. W XVII w. rodzina przesiedliła się do Saksonii i sprawowała różne funkcje na dworze saskim. Ojciec Ernesta był zarządcą dóbr przynależnych do jednego z największych zamków królewskich, położonego o 40 km na zach. od Drezna, Augustusburga, matka była córką zamkowego pastora, stryj sędzią. K. miał liczniejsze rodzeństwo, z którym utrzymywał do końca serdeczne stosunki, najściślejsze jednak z bratem Karolem, z którym wyemigrował do Polski i który się opiekował po jego śmierci wdową i dzieckiem. W l. 1808–12 studiował K. górnictwo i hutnictwo w najsłynniejszej wówczas akademii górniczej w Freibergu koło Drezna i był uczniem Abrahama Wernera, słynnego geologa, mineraloga i systematyka niemieckiego, twórcy teorii neptunizmu. W l. 1813–4 walczył K. w wojsku saskim przy boku Napoleona, potem pracował w górnictwie saskim do r. 1817. W l. 1817–30 pracował jako urzędnik techniczny Głównej Dyrekcji Górniczej w Kielcach: do r. 1826 na stanowisku zawiadowcy huty miedzi w Niewachlowie, potem jako zawiadowca górniczy.

W r. 1830 wstąpił w randze podporucznika 1 p. krakusów do wojska polskiego, dowodząc plutonem odbył całą kampanię pod komendą gen. J. Sierawskiego, L. Paca, W. Chrzanowskiego, H. Dembińskiego, brał udział w 17 bitwach i w obronie Warszawy; za bitwę pod Kockiem otrzymał Złoty Krzyż Virtuti Militari, a za całą kampanię dyplom pamiątkowy i karabelę od korpusu oficerskiego. Po krótkim pobycie w Saksonii osiedlił się w Galicji; w r. 1833 kupił z własnych oszczędności niewielkie gospodarstwo rolne w rejonie Puszczy Niepołomickiej (Krzykówkę, przysiółek Grobli w pow. bocheńskim), a w r. 1835 ożenił się z Karoliną Schlam, córką Jakuba, nadleśniczego lasów kameralnych. Przez jakiś czas myślał o założeniu kopalni i huty żelaza w Galicji, sprowadził uratowany przez brata bogaty zbiór mineralogiczno-petrograficzny księgozbiór, nawiązywał kontakty. Wobec trudności lokalnych rzecz nie doszła do skutku, a natomiast uwagę jego pochłonęły zabiegi o kupno większego majątku ziemskiego z rąk dawnego towarzysza broni A. Gutowskiego, przyległej do Krzykówki Grobli. Stopniowo polonizował się coraz więcej: utrzymywał żywe stosunki z dawnymi towarzyszami broni: Adolfem Bobrowskim, Aleksandrem Wodzickim, K. Dąmbskim, H. Łabęckim, przeszedł z luteranizmu na katolicyzm, przyjął obywatelstwo austriackie, syna wychowywał na Polaka, choć w korespondencji używał przeważnie niemieckiego. Zmarł nagle 30 I 1846 r. i został pochowany w Zabierzowie bocheńskim. K. stał się protoplastą polskiej gałęzi Kadenów. Syn jego Gustaw Adolf, właściciel Grobli i współpracownik Maksymiliana Nowickiego w sztucznym zarybianiu rzek, miał dziewięcioro dzieci, z których kilkoro, jak Henryk (bankowiec), Ludwik (przemysłowiec), Kazimierz (lekarz), Gustaw (adwokat), a z wnuków (po córce Helenie Bandrowskiej) literaci Juliusz i Jerzy odznaczyło się w życiu publicznym.

 

Allg. Dt. Biogr.; – Gąsiorowska N., Górnictwo i hutnictwo w Królestwie Polskim 1815–1830, W. 1922 s. 493; Pazdur J., Zakłady metalowe w Białogonie 1614–1914, Wr. 1957 s. 66, 79; – Arch. Paraf. w Zabierzowie: Liber mort. v. XIX; – Archiwalia rodzinne i informacje Stefana Kadena.

Stanisław Brzozowski

 

 
 

Powiązane artykuły

 

Obrona Warszawy w 1831 r.

Powstańcy i cywile opanowali miasto już 30 listopada 1830 r. Namiestnik carski i garnizon rosyjski ewakuował się. Warszawa stała się centrum polityczno-administracyjnym i wojskowym powstania listopadowego,......
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Walenty Wilhelm Wańkowicz

1799 lub 1800 - 1842-05-12
malarz
 

Albin Dunajewski h. Sas

1817-03-01 - 1894-06-19
biskup krakowski
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Aleksander Narcyz Przezdziecki

1814-07-29 - 1871-12-26
historyk
 
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.