INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Franciszek Albin Symon     

Franciszek Albin Symon  

 
 
Biogram został opublikowany w XLVI tomie Polskiego Słownika Biograficznego w latach 2009-2010.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Symon Franciszek Albin, krypt.: X. Fas, X FAS (1841–1918), profesor i rektor Akademii Duchownej w Petersburgu, sufragan mohylewski, biskup płocki, arcybiskup tytularny, biblista, historyk.

Ur. 13 III w Dubowcu koło Żytomierza w rodzinie szlacheckiej, był synem Piotra i Augustyny (Augusty) z Soroczyńskich, starszym bratem Antoniego (zob.).

S. uczył się w szkole w Trojanowie (pow. żytomierski), a w l. 1850–5 w szkole powiatowej w Nowogrodzie Wołyńskim. W r. 1856 wstąpił do seminarium duchownego w Żytomierzu i 15 II 1858 przyjął tam niższe święcenia. Od r. 1859 studiował w Akad. Duchownej w Petersburgu, gdzie w r. 1861 uzyskał stopień kandydata teologii. W r. 1862 przyjął w Petersburgu wyższe święcenia: subdiakona (24 III) oraz diakona (17 V). W l. 1862–4 studiował na Wydz. Teologicznym uniw. w Monachium; poświęcił się głównie studiom biblijnym, a pod wpływem Johanna Döllingera, także historycznym. W czasie wakacji słuchał wykładów teologii na uniw. w Innsbrucku oraz zwiedzał ośrodki naukowe w Szwajcarii, Francji i Włoszech. Dn. 16 VII 1864 uzyskał na uniw. w Monachium stopień doktora teologii na podstawie rozprawy De origine Docetismi. Następnie wyjechał do Rzymu, gdzie uczęszczał na wykłady teologii w Collegium Romanum i na Uniw. Sapienza. Dn. 9 X 1864 przyjął w Rzymie święcenia kapłańskie.

Po powrocie z Rzymu został S. powołany 20 XII 1864 przez administratora archidiec. mohylewskiej ks. Józefa Maksymiliana Staniewskiego na stanowisko adiunkta oraz prefekta w Akad. Duchownej w Petersburgu. Wykładał tam archeologię biblijną (od r. 1865 do sierpnia 1866), historię Kościoła i prawo kanoniczne (od sierpnia 1866 do r. 1870), a równocześnie liturgikę i śpiew kościelny (od października do grudnia 1869), Pismo św. (od września 1870 do czerwca 1877) oraz ponownie archeologię biblijną (od listopada 1877 do października 1878). Dn. 7 VII 1874 został mianowany kanonikiem honorowym mohylewskiej kapit. katedralnej, a 2 IV 1876 kanonikiem kapit. łucko-żytomierskiej. Mieszkając nadal w Petersburgu, był cenzorem ksiąg religijnych oraz kapelanem przytułku Dobrego Pasterza. W l. 1876–7 wchodził w skład zarządu Akad. Duchownej; od lipca do listopada 1877 pełnił obowiązki jej inspektora (wicerektora). Pod zarzutem propagowania polskiego patriotyzmu i utrzymywania tajnych kontaktów ze Stolicą Apostolską został zmuszony 17 XII 1877 (na żądanie ministra spraw wewnętrznych Aleksandra J. Timaszewa) do opuszczenia Petersburga. Na kilka miesięcy wyjechał wtedy z Rosji. Wrócił następnie do Żytomierza, gdzie 18 XII 1880 zamieszkał jako kanonik-penitencjarz przy kościele katedralnym. W r. 1882 w krakowskim „Przeglądzie Polskim” (t. 66) ogłosił artykuł X. Tomasz Jerzy Ejtwid Dobszewicz, opublikowany niebawem jako przedmowa do „Wspomnień z czasów, które przeżyłem” (Kr. 1883) tego autora. W r. akad. 1883/4 uczył teologii dogmatycznej oraz języka greckiego w seminarium duchownym w Żytomierzu. Dn. 28 VI 1883 został prałatem-scholastykiem, a 23 IV 1884 prałatem-kantorem łucko-żytomierskiej kapit. katedralnej.

Dn. 19 VIII 1884 abp mohylewski Aleksander Gintowt-Dziewałtowski, w porozumieniu z nowym ministrem spraw wewnętrznych Dmitrijem A. Tołstojem, powołał S-a na stanowisko profesora i rektora Akad. Duchownej w Petersburgu. Od września t.r. był tam S. ponownie wykładowcą Pisma św. Na zlecenie arcybiskupa opracował w grudniu t.r. nowe przepisy dla studentów Akademii (Regulae pro alumnis Academiae a Magnifico Rectore Fr. A. Symon digestae atque a p.m. Alexandro-Casimiro Gintowt Archiepiscopo Metropolitano Mohiloviensi an. 1886 approbatae, [b.r.m.w.]). Ułożył plan studiów, pozyskał dobrych profesorów, wprowadził nowe podręczniki oraz zwiększył wymagania przy uzyskiwaniu stopni naukowych. Przyczynił się do założenia w r. 1885 rocznika akademickiego „Academia Caesarea Romano-Catholica Ecclesiastica Petropolitana” (Petropoli). Na jego łamach publikował swe prace z zakresu historii: Academiae Ecclesiasticae Romano-Catholicae Petropolitanae origo et fata (1886), De Seminario Principali Vilnensi (1888) oraz De catholica Facultatae Theologica in Universitatae Litterarum olim Vilnensi (1889). Uczył ponownie (w zastępstwie) archeologii biblijnej (w r. szk. 1888/9), a następnie (od września 1889 do czerwca 1891) teologii dogmatycznej i pastoralnej oraz homiletyki. W r. 1885 odbył podróż do Rzymu. Dn. 25 VII 1890 został papieskim prałatem domowym. Prekonizowany 17 XII 1891 przez papieża Leona XIII na biskupa tytularnego Zenopolis in Isauria oraz sufragana mohylewskiego, przyjął sakrę biskupią 27 III 1892 z rąk bp. kujawsko-kaliskiego Aleksandra Bereśniewicza w kościele św. Katarzyny w Petersburgu. Dn. 9 V t.r. został też prałatem prepozytem mohylewskiej kapit. metropolitalnej. Przy nowym (od grudnia 1894) abp. metropolicie mohylewskim Szymonie Kozłowskim był wikariuszem generalnym oraz oficjałem konsystorza mohylewskiego. Faktycznie jednak kierował archidiecezją, a w czasie corocznych wyjazdów arcybiskupa na kuracje, samodzielnie nią zarządzał. Przeprowadził wizytacje prawie wszystkich parafii w Rosji europejskiej, w tym na Łotwie i w znacznej części Białorusi, gdzie konsekrował 24 kościoły parafialne. W roczniku „Academia Caesarea Romano-Catholica Ecclesiastica Petropolitana” ogłosił kolejne prace: De ecclesiis, collegiata, seminario clericorum scholisque academicis quondam Olycensibus (1892), Supplementa ad historicam narrationem de collegiata Olycensi (1893) oraz Georgius Chwalczewski. Episcopus Luceoriensis 15361549 (1896). Ogłosił też artykuł Z życia i korespondencji ks. Połowińskiego w księdze zbiorowej „Charitas” (Pet. 1894), wydanej na rzecz Tow. Dobroczynności przy kościele św. Katarzyny w Petersburgu. W r. 1894 na własny koszt założył tamże ochronkę dla małych chłopców. W l. 1895–7 wykładał w petersburskiej Akad. Duchownej język hebrajski.

W r. 1896 wyjechał S. do Rzymu, gdzie złożył w Stolicy Apostolskiej memoriał w sprawie nieobsadzonych parafii diec. mińskiej (władze żądały odprawiania tzw. nabożeństw dodatkowych , tj. modlitw, pieśni i kazań w języku rosyjskim, co budziło sprzeciw duchowieństwa i wiernych). Po otrzymaniu 4 IV 1897 z Rzymu nakazu «obsadzenia w formie kanonicznej» tych parafii, S. opierając się na dekretach Świętego Oficjum z 11 IX 1873 i 11 VII 1877 wydał rozporządzenie zabraniające używania języka rosyjskiego w nabożeństwach dodatkowych pod groźbą suspensy, a także nakazał trzymać się rytuału łacińskiego oraz ksiąg liturgicznych. Dziesięć z wakujących parafii obsadził nowymi proboszczami, a w pozostałych ośmiu zalegalizował proboszczów dotychczasowych (tzw. rytualistów). Decyzje S-a powstrzymały rusyfikację parafii, a dodatkowo 21 V 1897 papież Leon XIII zalecił, by w miejscowościach, gdzie lud używa języka białoruskiego, zezwolić na odprawianie nabożeństw dodatkowych w tym języku. Dn. 2 VIII t.r. papież odwołał S-a z archidiec. mohylewskiej i podniósł na stanowisko biskupa diecezjalnego w Płocku. Mimo to władze przeszły do kontrataku: najpierw skonfiskowały bullę nominacyjną, a następnie, 19 VIII t.r., został S. zwolniony z funkcji rektora i profesora Akademii oraz pozbawiony wszystkich zajmowanych stanowisk. Z wyznaczoną dożywotnią, roczną pensją 2 tys. rb. został 17 XI wywieziony do Odessy. Nie mogąc sprawować swej funkcji, złożył 9 VI 1900 rezygnację z biskupstwa płockiego. Papież Leon XIII przyjął 4 III 1901 rezygnację, natomiast 15 IV t.r. mianował S-a arcybiskupem tytularnym «in partibus infidelium» Attalea in Pamphylia. W rezultacie interwencji papieskiej car Mikołaj II wydał 14 VI ukaz wykreślający S-a ze spisu duchowieństwa archidiec. mohylewskiej i zabraniający mu odprawiania nabożeństw na terenie Rosji, ale jednocześnie zezwalający na używanie tytułu arcybiskupa, podwyższający dożywotnią roczną pensję do 2500 rb. oraz dający prawo swobodnego wyboru miejsca zamieszkania.

Dn. 26 XI 1901 wyjechał S. do Rzymu, gdzie zamieszkał w klasztorze Nazaretanek przy Via Giusti 19. Wydał w tym czasie tłumaczone przez siebie w Odessie „Hymny kościelne” (W. 1901). W „Rocznikach Kolegium Polskiego w Rzymie” (1903 nr 2) opublikował pod krypt. X. FAS artykuł Misja X. Dominika Stecewicza do Rzymu w r. 1862. W Rzymie był uważany za przedstawiciela Kościoła katolickiego w Rosji, m.in. w r. 1904 zlecono mu załatwienie sprawy używania języka polskiego w kościele św. Katarzyny w Petersburgu. Na polecenie papieża Piusa X przybył 18 V 1905 jako pierwszy polski biskup do USA w celu rozpatrzenia postulatów mianowania dla polskiego wychodźstwa biskupów-Polaków. Przeprowadził wizytacje 153 parafii polonijnych w 29 diecezjach oraz wygłosił ponad 350 kazań w języku polskim. Dn. 8 VI t.r. został przyjęty przez prezydenta Theodora Roosevelta, a pod koniec tego miesiąca uczestniczył w Chicago w pogrzebie działacza polonijnego Piotra Kiełbassy. Pod koniec września wrócił do Rzymu i złożył papieżowi relację w memoriałach z 5 X oraz 26 I 1906 (I Polacchi emigranti negli Stati Uniti dAmerica. Loro condizione religiosa e bisogni spirituali, Roma 1906, po polsku jako: Memoriał ks. Arcybiskupa Symona podany Ojcu św. Piusowi X o stosunkach kościelnych katolików Polaków w Ameryce, „Gaz. Kośc.” 1906 nr 8–9; toż, wraz z drugim memoriałem pt. Polacy osiedleni w Stanach Zjednoczonych Ameryki. Ich położenie religijne oraz ich potrzeby duchowe. Dwa memoriały złożone Jego Świątobliwości Piusowi X papieżowi przez…, „Przegl. Katol.” 1906 nr 33–36, 38–39, 42). W następstwie podróży amerykańskiej S. podjął starania o założenie w Galicji seminarium duchownego dla Polaków urodzonych w USA. Planując powstanie takiej placówki na bazie seminarium Księży Misjonarzy na krakowskim Stradomiu, przybył do Krakowa, ale wobec niewielkiego zainteresowania Polonii, projekt niebawem upadł. Korzystając z liberalizacji polityki w Rosji, wyjechał S. t.r. do Latyczowa na Podolu, gdzie wziął udział w jubileuszu 300-lecia cudownego obrazu NMP w kościele podominikańskim. T.r. założono w tym mieście szkołę imienia S-a. Po powrocie do Rzymu angażował się S. w organizację budowy hospicjum polskiego. Opublikował Psałterzyk dla użytku modlących się… (Rzym 1906) oraz jego rozszerzone wydanie Psałterz Dawidowy dla użytku wiernych… (Kr. 1917). Na łamach lwowskiej „Gazety Kościelnej” (1906 nr 49) ogłosił wiersz Ku czci najświętszej Marii Panny Niepokalanie Poczętej. Za namową abp. Józefa Bilczewskiego oraz zachęcony przez Piusa X, podjął się w r. 1908 opracowania uwspółcześnionego wydania Biblii Jakuba Wujka. Pierwsza część pt. „Biblia to jest Księgi Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie polskim ks. Jakuba Wujka TJ z tekstem łacińskim Wulgaty...” (W.–Mikołów 1909, wyd. 2 pt. „Pięcioksiąg Mojżeszowy w nowym przekładzie polskim…” W. 1912) spotkała się z licznymi głosami krytyki, m.in. bp. Edwarda Likowskiego („Unitas” 1909 z. 5), zarzucającymi S-owi nadmierną modernizację tekstu. Ostatecznie S. nie opracował kolejnych ksiąg, natomiast krytykom odpowiedział artykułem O nowe wydanie Biblii w polskim przekładzie („Unitas” 1910 z. 2).

Dn. 12 IV 1912 bp krakowski Adam Stefan Sapieha wysunął kandydaturę S-a na stanowisko archiprezbitra kościoła Mariackiego w Krakowie. W dn. 12–15 IX t.r. uczestniczył S. w Wiedniu w Międzynarodowym Kongresie Eucharystycznym. Po otrzymaniu od cesarza Franciszka Józefa I prezenty na beneficjum w Krakowie, z zaznaczeniem, że nominacja nie może być związana z ewentualną kandydaturą na biskupstwo w Galicji, odbyła się 1 IX 1913 uroczysta instalacja S-ego. Po zamieszkaniu w Krakowie zajmował się S. w dalszym ciągu pracą przekładową, m.in. w r. 1914 opublikował w „Przeglądzie Powszechnym” (t. 123) fragment swego tłumaczenia „Z listu św. Pawła do Żydów”.

Podczas pierwszej wojny światowej wszedł S. w skład zarządu, powołanego 17 I 1915 z inicjatywy bp. Sapiehy, Krakowskiego Biskupiego Komitetu Pomocy dla Dotkniętych Klęską Wojny (tzw. Książęco-Biskupi Komitet). Wraz z Sapiehą udał się 31 V 1915 do Kielc, gdzie obaj przekazali bp. Augustynowi Łosińskiemu 5 tys. koron na pomoc ofiarom wojny. Prawdopodobnie S. był też członkiem Szwajcarskiego Komitetu Generalnego Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce (założonego w styczniu 1915 pod prezesurą Henryka Sienkiewicza). Opublikował w swym przekładzie „Listy św. Pawła Apostoła” (Kr. 1915) na prawach manuskryptu, a w „Przeglądzie Powszechnym” fragmenty swych następnych tłumaczeń: „Psałterz Dawidowy” (1916 t. 130), „Cud Jozuego. Hipoteza egzegetyczna” (tamże) oraz „Z księgi mądrości, Z księgi psalmów. Psalm 68” (t. 131). Wydał osobno „List św. Pawła Apostoła do Rzymian” (Kr. 1917). Dokonał przekładu Księgi Sędziów oraz Listów Katolickich (mszp. w Arch. Kapit. Katedralnej w Kr.). Był prezesem powołanego 28 VI 1917 z inicjatywy Józefa Brzezińskiego Tow. im. Benedykta XV w Krakowie. W r. 1918 opublikował w „Gazecie Kościelnej” (nr 40–43) oraz „Przeglądzie Powszechnym” (z. 3–4) list Do redakcji dziennika Reichspost w sprawie sytuacji społeczno-politycznej na Ukrainie po pokoju brzeskim 3 III 1918. Pisał też artykuły do wydawanej w Warszawie przez bp. Michała Nowodworskiego „Encyklopedii kościelnej”. W rękopisie pozostawił kilkunastotomowy dziennik, prowadzony do r. 1917 (Arch. Kapit. Katedralnej w Kr., sygn. S. Dz. 1–30, S.R.1–2). Zmarł 26 V 1918 w Krakowie, został pochowany na cmentarzu Rakowickim w grobowcu archiprezbitrów kościoła Mariackiego.

 

Portret olej. w zakrystii kościoła Mariackiego w Kr.; – Bibliogr. historii Pol. XIX w., II; Enc. Kośc., XXVII; Grodziska-Ożóg, Rakowice; Maliszewski, Bibliogr. pamiętników; Nitecki P., Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965–1999. Słownik biograficzny, W. 2000; PSB (Sapieha Adam Stefan, Staniewski Józef Maksymilian); Podr. Enc. Kośc., XXXVII/XXXVIII; Pol. Enc. Szlach., XI; Słown. Pol. Teologów Katol., IV; – Archutowski J., Vetera et nova. Odnowienie tekstu Wujkowego i nowe przekłady ksiąg świętych, „Ateneum Kapł.” T. 14: 1917–18 s. 20–8; Bartel W. M., Naukowy mecenat Adama Stefana Sapiehy, w: Księga Sapieżyńska, Red. J. Wolny, Kr. 1982 I 235; Biskupi nasi uwięzieni lub wygnani od roku 1767, Kr. 1903 s. 71–80; Dziadek B. M., Rys życia ks. arcybiskupa Symona, „Głos Narodu” 1914 nr 246; Godlewski M., Z dziejów Rzymsko-Katolickiej Akademii Petersburskiej, „Mies. Katechetyczny i Wychow.” 1938 z. 2 63–5; Haiman M., Zjednoczenie Polskie Rzymsko-Katolickie w Ameryce, Chicago 1948; Historia Kościoła w Polsce, Red. B. Kumor, Z. Obertyński, P.–W. 1979 II; Kardynał Adam Stefan Sapieha. Środowisko rodzinne, życie i dzieło, Red. S. Stępień, Przemyśl 1995; Kołodziej B., Opieka duszpasterska nad wychodźcami polskimi do roku 1939, P. 2003; Kruszka W., Siedm siedmioleci czyli pół wieku życia, P.–Milwaukee 1924 II 32–3, 40–54, 65–71, 79–212; Kumor B., Historia Kościoła, L. 1991 VII; tenże, Nominacja arcybiskupa F. A. Symona na archiprezbitera infułata w Krakowie w świetle źródeł wiedeńskich, „Folia Historica Cracoviensia” R. 4/5: 1997/8 s. 229–33; tenże, Ustrój i organizacja Kościoła polskiego w okresie niewoli narodowej (1772–1918), Kr. 1980; Łach J., Ks. arcybiskup F. A. Symon jako biblista. W czterdziestą rocznicę śmierci, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” R. 11: 1958 nr 1 s. 23–37; Petrani A., Nauka prawa kanonicznego w Polsce w XVIII i XIX wieku, L. 1961; Piech S., Seminarium tarnowskie w służbie Polonii Amerykańskiej (1903–1908), „Collectanea Theologica” R. 56: 1986 fasc. 1 s. 157–60; Pietrzak J., Kościół katolicki a niepodległość Polski w latach 1914–1918, w: Do niepodległości 1918, 1944/45, 1989, Red. W. Wrzesiński, W. 1998; Płygawko D., Benedykt XV dla Polski. 90-lecie papieskiej kolekty 21 listopada 1915, P. 2005 (fot.); tenże, Poznański komitet niesienia pomocy Królestwu Polskiemu, w: Rola Wielkopolski w dziejach narodu polskiego, Red. S. Kubiak, L. Trzeciakowski, P. 1979 s. 287; Romanowski A., Pozytywizm na Litwie. Polskie życie kulturalne na ziemiach litewsko-białorusko-inflanckich w latach 1864–1904, Kr. 2003; Smereka W., Zarys bibliograficzny ważniejszych wydań Biblii ks. Wujka (1593–1950), „Ruch Biblijny i Liturgiczny” 1950 nr 1–2 s. 86; Stachowiak L., Rozwój nauk biblijnych w XIX i początkach XX wieku. Z ogólną charakterystyką okresu międzywojennego, w: Dzieje teologii katol., III cz. 1; Wachtl K., Polonia w Ameryce. Dzieje i dorobek, Filadelfia 1944; Wasilewski J., Arcybiskupi i administratorowie archidiecezji mohylewskiej, [Pińsk 1931] s. 108, 116, 120, 124–8, 165; Wodzianowska I., Rzymskokatolicka Akademia Duchowna w Petersburgu 1842–1918, L. 2007; Wolniewicz M., Teoria przekładu biblijnego w ujęciu współczesnych tłumaczy Biblii na język polski, „Łódz. Studia Teolog.” 1994 z. 3 s. 19–21; Wolny J., Młodość i pierwsze lata działalności Adama Stefana Sapiehy, w: Księga Sapieżyńska, Red. J. Wolny, Kr. 1982 I 39–42; Wyczawski H. E., Arcybiskup Zygmunt Szczęsny Feliński 1822–1895, W. 1975; – Academia Caesarea Romano-Catholica Ecclesiastica Petropolitana. Anno academico 1896–1897, Petropoli 1897; Conspectus praelectionum in Academia Caesarea Ecclesiastica Romano-Catholica Petropolitana anno 1884–1885 habendarum, Petropoli 1884; Directorium Divini Officii et Missarum pro Archidioecesi Mohyloviensi nec non pro Dioecesi Miscensi za r. 1901, Mohileviae 1900; Directorium Divini Officii et Missarum pro Archidioecesi Mohyloviensi nec non pro Ecclesiis Miscensibus za l. 1893–8, Mohileviae 1892–7; Directorium Horarum Canonicarum et Missarum pro Archidioecesi Mohyloviensi za l. 1862–3, Vilnae 1861–2; Directorium Horarum Canonicarum et Missarum pro Dioecesi Luceoria et Żytomiriensi za l. 1872–9, Żytomiria–Kioviae 1871–8; Directorium Horarum Canonicarum et Missarum pro Dioecesi Luceoriensi za l. 1857, 1861–5, Żytomiria 1856, 1860–4; Directorium Horarum Canonicarum et Missarum pro Dioecesibus Luceoriensis et Żytomiriensi nec non pro Ecclesiis G. Podoliae za l. 1880–3, Żytomiria 1879–82; Elenchus Venerabilis Cleri tam Saecularis quam Regularis nec non Monialium Dioeceseos Cracoviensis S. Sedi Apostolicae immediate subjectae za l. 1913–8, Cracoviae 1912–17; Hierarchia catholica medii aevi, VIII; Kalendarium Liturgicum Dioecesium Luceoriensis et Zytomiriensis nec non Ecclesiarum P. Podol[iae] 1884, Żytomiria 1883; Notificationes e Curia Principis Episcopi Cracoviensis za r. 1918, Cracoviae 1818 s. 63; Ordo Divini Officii et Missarum pro Archidioecesi Mohiloviensi za l. 1873–92, Mohileviae 1872–91; Petrani A., Listy do biskupa Franciszka Albina Symona, sufragana mohylewskiego i rektora Akademii Duchownej w Petersburgu, w: Studia i Materiały (Papieski Instytut Studiów Kościelnych), Rzym 1972 s. 251–90; – „Ateneum Kapł.” T. 14: 1917/18 s. 162–3; „Biesiada Liter.” T. 72: 1912 nr 35 s. 173 (fot.), T. 74: 1913 nr 35 s. 174–5 (fot.); „Gaz. Katol.” (Chicago) T. 34: 1905 nr 25 (fot.), nr 33, 35; „Gaz. Kośc.” 1909 nr 5 s. 53–4; „Głos Narodu” 1914 nr 246; „Przegl. Katol.” 1884 nr 19 s. 309–10, 1912 nr 35 s. 559; „Rola” 1912 nr 31 s. 489; – Nekrologi i wspomnienia pośmiertne z r. 1918: „Ateneum Kapł.” T. 15, „Czas” nr 231, 232, 234, „Gaz. Kośc.” nr 23, „Głos Narodu” nr 117; – Arch. Kapit. Katedralnej w Kr.: Spuścizna S-a, m.in. MF 2/I–II–43, 45–50, 53, 55–7, 59–60; Arch. Kurii Metropolitalnej w Kr.: Liber actionum Celsissimi Ordinarii Cracoviensis Adami Stephani Sapieha, principis Episcopi, s. 11, 155–6, protokół czynności konsystorza książęco-biskupiego diec. krak. z r. 1915 nr 7258, z r. 1918 nr 7205, sygn. TS II/27, IV/22, 26, 38–9, Spuścizna S-a, sygn. Sp 1 (kwerenda arch. Elżbiety Knapek); Paraf. rzymskokatol. p. wezw. NMP w Kr.: Vol. CXL (spuścizna S-a).

Stanisław Ludwik Piech

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Karol Irzykowski

1873-01-27 - 1944-11-02
krytyk literacki
 

Kazimiera Iłłakowiczówna

1889-08-06 - 1983-02-16
poetka
 

Maria Malicka

1900-05-09 - 1992-09-30
aktorka filmowa
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Tadeusz Eugeniusz Sieczkowski

1907-12-15 - 1973-12-24
architekt
 

Franciszek Bartonec

1850? - 1924-12-19
geolog
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.