Goliński Grzegorz (1593–1631), profesor Akademii Krakowskiej. Ur. w miasteczku Nowopole w diec. gnieźnieńskiej w r. 1593. Studia w Akademii Krakowskiej rozpoczął w półr. letnim 1611 r., otrzymując kolejno stopnie naukowe: bakałarza w r. 1615 i magistra filozofii w r. 1618. Następnie przez trzy półrocza wykładał na Wydziale Sztuk jako extraneus, po czym w półr. letnim 1619 r. został przez Uniwersytet wysłany jako nauczyciel gramatyki do Kolegium Lubrańskiego w Poznaniu, gdzie bawił do r. 1624. W tymże roku przeniósł się na dwór książąt Ostrogskich do Dubna, w charakterze preceptora domowego ks. Dominika Zasławskiego. Po dwóch latach, ustąpiwszy z tego stanowiska na rzecz Pawła Herki, powrócił G. do Uniwersytetu i mianowany w r. 1626 kolegą mniejszym podjął wykłady na wydziale jako profesor wymowy («ordinarius eloquentiae profesor»). Nominacja ta była ostatnim szczeblem w jego uniwersyteckiej karierze. Nie postąpił też wysoko w godnościach kościelnych, zadowalając się kustodią w kapitule kolegiaty w Opatowie. Działalność wykładową łączył G. w tym okresie z twórczością literacką jako autor licznych wierszowanych i prozaicznych penegiryków, m. i. na promocję Daniela Sigoniusa (Epicrotesis), objęcie przez Tomasza Zamoyskiego starostwa krakowskiego (Felix ingressus), na cześć Jakuba Sobieskiego (Phiala Regia) itd. Ponadto w r. 1626 ogłosił wraz z J. Brożkiem Novυετιχου na promocję bakałarską Tomasza Gembickiego. Jedynym bardziej oryginalnym jego dziełem była dysertacja z zakresu geografii fizycznej Questio de situ terrae, przedłożona do dysputy w sierpniu 1625 r. Umieszczał również G. wiersze w dziełach swych uniwersyteckich kolegów J. Politowicza, A. Draskiego i in. Do końca życia utrzymywał stosunki z Zasławskimi, dołączając do dzieła Melecjusza Smotryckiego Paraenesis (1629) wiersz na herb swego niedawnego ucznia. W życiu uniwersyteckim nie brał G. żywszego udziału, tylko w r. 1626 powołany został przez rektora J. Najmanowica do komisji mającej wprowadzić w szkołach parafialnych diecezji krakowskiej Modus Instituendi iuventutis bpa P. Tylickiego. Ogólnie lubiany i szanowany mimo młodego wieku (do jego przyjaciół należeli m. i. Jan Brożek, Paweł Herka, Szymon Halicius, uczniem był Samuel Koryciński) zmarł G. przedwcześnie 23 X 1631 r. W testamencie zapisał cenną bibliotekę filologiczną Kolegium Większemu.
Estreicher; – Alb. stud. Univ. Crac., IV 21; Brożek J., Wybór pism, Oprac. H. Barycz, W. 1956 I 611, 625; Statuta nec non liber promotionum, s. 277; Starowolski Sz., Monumenta Sarmatarum, Kr. 1655 s. 189; Żebrawski T., Bibl. piśm. mat., Kr. 1873 nr 875; – B. Jag.: rkp. 220, 242 k. 51, 226 k. 189 n., 5359, 5361 III nlb.
Leszek Hajdukiewicz