INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Ignacy Stadnicki      Dziennik Konfederacyi Jeneralney Królestwa Polskiego Roku 1812. Nro. 6 (20 lipca) - w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie - źródło kopii cyfrowej: POLONA.pl - rubrykacja: PPB.
Biogram został opublikowany w 2002 r. w XLI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Stadnicki Ignacy h. Szreniawa (1744–1818), sędzia ziemski krakowski, senator kasztelan w Księstwie Warszawskim i Królestwie Polskim. Był trzecim synem Józefa, burgrabiego krakowskiego (zm. 1772), i Marianny z Morskich, bratem biskupa Michała (zob.). Bywa mylony z Ignacym Stadnickim (1777–1828), z Samoklęsk, synem Franciszka, starosty ostrzeszowskiego.

W r. akad. 1758/9 rozpoczął S. studia w Akad. Krak. W r. 1764 wraz ze szlachtą woj. krakowskiego wziął udział w elekcji Stanisława Poniatowskiego. Z tego województwa obrany został w r. 1768 deputatem na Tryb. Kor. Ponieważ nie otrzymał należnych za tę funkcję 6 tys. zł (podobnie jak drugi deputat), pozwał odpowiedzialnych za tę sytuację urzędników woj. krakowskiego, na czele z Gaudentym Stradomskim, przed sąd Komisji Skarbowej Kor. W r. 1769 podobno otrzymał tytuł szambelana (nie wymienia go A. Magier) i otrzymał jakąś królewszczyznę (podane przez K. Stadnickiego star. nowogrodzkie w woj. lubelskim nie istniało, być może pomylono ze star. nowosielskim w ziemi chełmskiej). Wraz z innymi obywatelami woj. krakowskiego podpisał się 1 III 1782 pod protestem przeciw pojmaniu i zatrzymaniu przez kapitułę katedralną krakowską bp. Kajetana Sołtyka. Dn. 1 III t.r. otrzymał nominację na cześnikostwo krakowskie, a na sejmiku proszowickim 23 VIII pełnił funkcję jednego z asesorów. Przez sejmik w Proszowicach 15 VII 1783 został wybrany na deputata z woj. krakowskiego na Tryb. Kor. T.r. otrzymał Order św. Stanisława, za który podziękował królowi w liście wysłanym z Piotrkowa 12 IX. Na sejmiku elekcyjnym na sęstwo ziemskie w Proszowicach 17 II 1784 został obrany jednym z czterech kandydatów i otrzymał rekomendację na urząd sędziego ziemskiego krakowskiego, a 21 II królewską nominację. Podczas sejmiku proszowickiego 21 VIII 1786 został wybrany na posła z woj. krakowskiego na sejm w Warszawie t.r. Jako sędzia ziemski krakowski wystosował memoriał do Rady Nieustającej (RN), w którym prosił o ochronę sądów granicznych. W odpowiedzi RN wydała 22 XII rezolucję, na mocy której sąd pograniczny mógł zwracać się o pomoc wojskową do jej Dep. Wojskowego.

S. witał 18 VI 1787 Stanisława Augusta w imieniu ziemstwa krakowskiego podczas wizytacji archiwum na Wawelu, a 27 VI wydał obiad na cześć króla, jego świty i obywatelstwa krakowskiego. Dn. 1 X odznaczony został Orderem Orła Białego. W r. 1794 podpisał akt powstania w Krakowie, lecz 2 IV t.r. odmówił Naczelnikowi Tadeuszowi Kościuszce zorganizowania działań wojennych w Sandomierskiem i przyjęcia funkcji generała ziemiańskiego. Został natomiast przewodniczącym ośmioosobowego Sądu Kryminalnego powołanego przez Kościuszkę 28 IV pod Starym Brzeskiem, który ukonstytuował się 30 IV. Działający pod przewodnictwem S-ego sąd był jedną z najsprawniejszych magistratur, a S. miał opinię rozważnego sędziego. Po upadku powstania wycofał się z życia publicznego; być może znalazł się w sporządzonym ok. r. 1806 spisie magnatów i szlachty („Elenchus […] magnatum et nobilium…”), wyróżniającej się autorytetem i lojalnością wobec cesarza. Z początkiem 1809 był S., lub Stadnicki z Samoklęsk, w kontaktach z władzami Ks. Warsz. i przesyłał ks. Józefowi Poniatowskiemu informacje o przygotowaniach wojennych Austriaków w Galicji.

Po przyłączeniu jesienią 1809 Galicji do Ks. Warsz., S. został prezesem Sądu Apelacyjnego w Krakowie i sprawował ten urząd jeszcze w lipcu r.n. Jako prezes przemawiał w imieniu Sądu podczas uroczystej audiencji 8 V t.r. u króla Fryderyka Augusta w Krakowie. Należał do odnowionej loży «Przesąd Zwyciężony» w Krakowie i wziął udział 1 III 1810 w ceremonii jej otwarcia. Podczas uroczystych obchodów imienin Napoleona w Krakowie 15 VIII t.r. minister sprawiedliwości Feliks Łubieński wręczył S-emu, ustępującemu z funkcji prezesa apelacji, dyplom z nadaniem tytułu senatora kasztelana. S. w odpowiedzi podziękował za zaszczyt, następnie jako senator wziął udział w obradach sejmu 1811 r. i 9 XII wygłosił w senacie podziękowanie za tę godność. Dn. 23 XII wraz z Aleksandrem Potockim został wydelegowany do Izby Poselskiej z wezwaniem do połączenia się z Senatem. W diariuszach sejmu i konfederacji 1812 r. oraz w pamiętnikach z epoki wymieniany jest w składzie deputacji, wysłanej do Wilna w lipcu t.r. do Napoleona, jednak inne źródła informują („Diariusz Konfederacji Narodu Polskiego 1812 r.”), że do Wilna wysłano Stadnickiego z Samoklęsk, posła pow. koneckiego.

S. został 28 I 1813 członkiem Komisji do Administracji Lazaretowej w Krakowie, powołanej do opieki nad weteranami wojen napoleońskich. Do jego obowiązków należała codzienna wizytacja lazaretów i zbieranie składek na ich utrzymanie. Także t.r. został Pierwszym Dozorcą loży «Przesąd Zwyciężony». Po utworzeniu Król. Pol. w r. 1815 potwierdzono senatorską godność S-ego.

Na podstawie działu familijnego z r. 1772 objął S. Łaganów, Jazdowiczki (dawniej: Jazdowice), część dóbr Makocice w pow. proszowickim, a 1 V 1779 dokupił za 20 tys. zł pozostałą część od Ignacego Oraczewskiego. Był także właścicielem części Kaliny Zarzecznej w pow. ksiąskim. Wg Kazimierza Girtlera «nie było to wielkie państwo, ale pożyteczna, piękna szlachecka fortuna». S. mieszkał w Łaganowie i w r. 1773 zapisał z tych dóbr sumę 1 tys. zł z odsetkami (7 %) na kościół św. Katarzyny w Krakowie. Z kolei w r. 1781 został pozwany przez rektora Akad. Krak. przed sąd KEN o zaległe wypłaty sum (w wysokości 2 tys. zł) wyderkafowych na Jazdowiczkach. Dn. 1 IX 1787 zawarł transakcję z proboszczem parafii proszowickiej Andrzejem Cyankiewiczem o zamianę części gruntu w Łaganowie. Wg informacji Girtlera pod koniec życia sprzedał Jazdowiczki i Makocice swojemu przyjacielowi i zaufanemu, Ignacemu Fleszyńskiemu, u którego był zadłużony. Łaganów zapisał z testamencie bratankom, Ignacemu i Sewerynowi, synom Antoniego z Czulic, lecz ponieważ wieś była zadłużona, została także zajęta przez Fleszyńskiego. S. zmarł w Łaganowie 27 V 1818.

Z małżeństwa z Katarzyną Niemirycz (Niemierzyc) h. Klamry (zm. 23 I 1780), córką Bonawentury, star. nowosieleckiego, i Anieli Krzuckiej, S. nie pozostawił potomstwa.

 

Portret olej. pędzla Józefa Rejchana (być może przedstawiający bratanka S-ego, Ignacego) w zbiorach PAU, reprod. w: Treiderowa A., Kolekcja obrazów, rysunków i rzeźb Polskiej Akademii Umiejętności, „Roczn. B. PAN w Kr.” R. 18: 1972 s. 78; – Pol. Enc. Szlach., XI 142–3; – Borkowski, Almanach, II 872; Niesiecki; Stadnicki K., Rodowody domu Stadnickich…, Lw. 1857–61, Linia «ze Stadnik», cz. 2 oddz. 2 s. 2–3; Żychliński, III 277; – Dołęga-Cieszkowski S., Senatorowie Księstwa Warszawskiego i Królestwa Kongresowego 1807–1815–1831, W. 1891 s. 18, 64; Elektorów poczet; Łoza, Hist. Orderu Orła Białego; Łoza, Kawalerowie; Materiały do słownika historyczno-geograficznego województwa krakowskiego w dobie Sejmu Czteroletniego (1788–1792), Red. W. Semkowicz, (Jazdowiczki, Łaganów, Makocice); Urzędnicy, IV/2; – Bąkowski K., Kraków w czasie powstania Kościuszki, Kr. 1893 s. 29; tenże, Kronika krakowska 1796–1848, Kr. 1905 cz. 1 s. 55, 89; Czaja A., Między tronem, buławą a dworem petersburskim. Z dziejów Rady Nieustającej 1786–1789, W. 1988; Kupczyński T., Kraków w powstaniu kościuszkowskim, Kr. 1912 s. 175; Lubicz-Pachoński J., Kościuszko na ziemi krakowskiej, W. 1984 s. 200; Małachowski-Łempicki S., Dzieje wolnego mularstwa w Krakowie 1755–1822, Kr. 1929 s. 33; Mencel T., Feliks Łubieński, W. 1952; tenże, Magnateria polska Galicji i polityka władz austriackich w l. 1795–1809, w: Ziemiaństwo polskie 1795–1945, W. 1985 s. 70; Pawłowski B., Historia wojny polsko-austriackiej, W. 1935; Rożek M., Stanisław Leszczyński i Stanisław August w Krakowie, „Roczn. Krak.” T. 42: 1971; Wilkoszewski W., Komisje porządkowe koronne za powstania kościuszkowskiego, „Przegl. Hist.” R. 28: 1929 s. 222; tenże, Rys historyczno-chronologiczny towarzystwa wolnego mularstwa w Polsce, Londyn 1968; W. P., Wiadomość o kościele Ś. Katarzyny na Kazimierzu przy Krakowie, „Bibl. Warsz.” 1854 t. 4 s. 30; Zajewski W., Józef Wybicki, W. 1983 s. 223; – Album stud. Univ. Crac., V 124; Diariusz sejmów Księstwa Warszawskiego, Wyd. M. Kallas, „Teki Arch.” R. 19: 1982 s. 67, 75; Dziennik Konfederacji Generalnej Królestwa Polskiego z Warszawy, 1812 nr 28 s. 255; Girtler K., Opowiadania. Pamiętniki z lat 1803–1831, Kr. 1971; Instrukcje i depesze rezydentów francuskich w Warszawie 1807–1813, Wyd. M. Handelsman, W. 1914 II; Lichocki F., Pamiętnik o powstaniu w Krakowie 1794 r., w: Pamiętniki z ośmnastego wieku, P. 1862 III 63; Naruszewicz A., Diariusz pobytu króla Stanisława Augusta w Krakowie, w: Kraków za Stanisława Augusta, Oprac. I. Kleszczowa, Kr. 1979 s. 73, 96; Vol. leg., VII 227; – „Gaz. Krak.” 1809 dod. do nr 101, 1810 dod. do nr 5–6, 8, 19, 43, 45, 55, 67, 71, 1811 dod. do nr 101, 1818 dod. do nr 49; „Gaz. Warsz.” 1811 nr 104 s. 1854; „Kur. Lit.” 1818 nr 51 (nekrolog); – AP w Kr., Oddz. na Wawelu: Castr. Crac. Rel., rkp. 201 s. 1586, rkp. 202 s. 103–5, rkp. 213 s. 1969–71, rkp. 214 s. 1921–3, rkp. 215A s. 417–19, Terr. Crac. Nova, rkp. 21 s. 741, rkp. 27 s. 371, rkp. 28 s. 483, rkp. 29 s. 459–61, rkp. 31 s. 289–91, rkp. 35 s. 1715–21; B. Czart.: rkp. 688 s. 281, 283, 285, 291, rkp. 736 s. 543, rkp. 930 k. 449, 451; B. Nauk. PAU i PAN w Kr.: rkp. 8615 (Teki Ulanowskiego) k. 594, 601, 613.

Ewa Danowska

 
 

Powiązane artykuły

 

Powstanie Kościuszkowskie

Insurekcja kościuszkowska rozpoczęta 24 marca 1794 roku, zakończona 16 listopada 1794 roku, to powstanie narodowe początkowo przeciwko Rosji, później także skierowane przeciwko Prusom. Jedno z najbardziej......

Bitwa Pod Racławicami, 4 kwietnia 1794 r.

24 marca 1794 roku na rynku krakowskim ogłoszony został „Akt powstania obywatelów mieszkańców województwa krakowskiego”, dający początek powstaniu kościuszkowskiemu, jednemu z przełomowych......
 

Chmura tagów

TAGI

Za pomocą tagów oznaczamy powiązania tematyczne postaci. Pozwalają one eksplorować serwis wg wybranych przez redakcję najważniejszych tematów dla danej postaci.

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Józef Kremer

1806-02-22 - 1875-06-02
filozof
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.