INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Jadwiga Kozierowska (z domu Golmer)     

Jadwiga Kozierowska (z domu Golmer)  

 
 
1903-06-12 - 1962-05-02
Biogram został opublikowany w latach 1968-1969 w XIV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Kozierowska z Golmerów Jadwiga, pseud. Lena, Lena Hańcza (1903–1962), pedagog, oficer Armii Krajowej (AK). Ur. 12 VI w Radomiu; córka Józefa Karola, właściciela składu instrumentów muzycznych w Radomiu, a następnie w Warszawie, i Marii Władysławy z Milkuszyców. Uczyła się w Radomiu, a potem w Warszawie w gimnazjum ogólnokształcącym L. Rudzkiej, które ukończyła w r. 192l. Następnie studiowała w Wyższej Szkole Handlowej, uzyskując absolutorium w r. 1924, zaś dyplom na podstawie pracy pt. Metodyka korespondencji handlowej otrzymała w r. 1934. W l. 1925–33 była nauczycielką w warszawskich szkołach handlowych, zaś od r. 1933 dyrektorką Gimnazjum Kupieckiego i Liceum Handlowego im. Kaniowszczyków i Żeligowszczyków w Warszawie. Po wybuchu wojny w pierwszych dwu tygodniach września 1939 r. prowadziła w lokalu szkoły punkt żywnościowy dla uchodźców. W okresie okupacji K., kierując do r. 1944 legalną Szkołą Przysposobienia Kupieckiego, prowadziła w tej szkole naukę tajną na poziomie średnim. Należała też do grupy pięciu dyrektorów kierujących tajnym nauczaniem w warszawskim szkolnictwie handlowym i była członkiem Zarządu Głównego Stowarzyszenia Nauczycieli Szkół Zawodowych. Równocześnie związała się z konspiracyjną pracą wojskową AK. Ukończyła podchorążówkę, uzyskując stopień porucznika i od r. 1942 była komendantką Wojskowej Służby Kobiet II rejonu w I obwodzie AK Warszawa-Śródmieście. Organizowała kursy sanitarne i łączności oraz tworzyła patrole sanitarne i patrole łączności. W jej mieszkaniu odbywały się wielokrotnie spotkania i odprawy dowódców «Kedywu» Komendy Głównej AK, a m. in. w dn. 17 VII 1944 r. zebranie dowództwa «Brody 53» (Brygady Dywersyjnej), na którym podjęto decyzję i ustalono dzień i godzinę wykonania «Akcji Pawiak». K. opiekowała się Żydami i żydowskimi dziećmi, wyszukując dla nich schronienia. Pracowała też w Komitecie Pomocy Więźniom.

Po wybuchu powstania 1944 r. K. była komendantką Wojskowej Służby Kobiet zgrupowania «Kryska» na Czerniakowie. Podlegały jej również sanitariuszki dwóch czerniakowskich szpitali. Za uratowanie rannych z płonącego i ostrzeliwanego przez czołgi szpitala odznaczona została Krzyżem Walecznych. W końcu sierpnia 1944 r. została odwołana z Czerniakowa do Śródmieścia i objęła funkcję w Dowództwie Wojskowej Służby Kobiet przy Dowództwie Okręgu. Po kapitulacji powstania, aby nie rozdzielać się z towarzyszkami broni, poszła nie do Oflagu (jeniecki obóz oficerski), jak to wynikało z jej oficerskiego stopnia, lecz do Stalagu (jeniecki obóz żołnierski) w Sandbostel, a następnie w Molsdorfie. W obu tych obozach prowadziła pracę pedagogiczną. Po zakończeniu wojny zorganizowała dla zwolnionej z obozów polskiej młodzieży gimnazjum ogólnokształcące, liceum matematyczno-przyrodnicze, szkołę handlową oraz kursy rolnicze i kursy kroju i szycia, jak również internat dla uczniów w miejscowości Wetzlar. Szkołami tymi kierowała od 15 V 1945 do 1 V 1946 r. Po zakończeniu roku szkolnego K., wraz z większością nauczycieli i uczniów, wróciła do kraju. W czerwcu 1946 r. objęła stanowisko dyrektorki Państwowego Żeńskiego Gimnazjum Administracyjno-Handlowego w Warszawie przy ul. Górnośląskiej 31, które pod jej kierownictwem osiągnęło wysoki poziom nauki. Zwolniona przymusowo z tego stanowiska w sierpniu 1950 r. pracowała jako nauczycielka w Gimnazjum i Liceum Handlowym przy ul. Nowogrodzkiej. Rehabilitowana została orzeczeniem Wojewódzkiej Komisji Rehabilitacyjnej dla Nauczycieli z 11 XII 1957 r. W r. 1958 za swą działalność pedagogiczną odznaczona została Złotym Krzyżem Zasługi. W t. r. przeszła na emeryturę, pracując aż do śmierci jako nauczycielka rachunkowości w Technikum Księgarskim. Zmarła 2 V 1962 r. w Podkowie Leśnej koło Warszawy i na tamtejszym cmentarzu została pochowana. Zamężna była za Antonim Mieczysławem Kozierowskim, który zginął w Katyniu, dzieci nie miała.

 

Anlen B., W dwudziestą rocznicę akcji Pawiak, „Wojsk. Przegl. Hist.” R. 9: 1964 nr 4 s. 287; Czerwiński W., Sitara Cz., Szkolnictwo zawodowe. Stan warszawskiego szkolnictwa zawodowego w chwili wybuchu drugiej wojny światowej, w: Walka o oświatę naukę i kulturę w latach okupacji 1939–1944, Praca zbiorowa w Oprac. S. Dobranieckiego i W. Pokory, W. 1967 s. 243 poz. 16, s. 248 poz. 13; Strzębosz T., Odbijanie i wykradanie więźniów w Warszawie w latach 1939–1944. Akcja Pawiak, „Więź” R. 10: 1967 nr 2 s. 91; – „Życie Warsz.” R. 19: 1962 nr 105 s. 7; – Arch. Paraf. św. Jana w Radomiu: Akt ur. nr 1032; Arch. Technikum Księgarskiego w W: Akta personalne K-iej; Arch. Zakł. II Wojny Światowej IH PAN w W.: Życiorys K-iej, odpisy i fotokopie dokumentów i korespondencji K-iej, oprac. przez B. Anlena (mszp.); – Relacje ustne Bronisława Anlena, Zofii Nieciejowskiej oraz siostry Marii Alfonsy ze zgromadzenia zmartwychwstanek w W. (siostry K-iej).

Stanisław Konarski

 

 
 

Powiązane artykuły

 

Polskie Państwo Podziemne 1939-1945

Polska była pierwszym państwem, które powiedziało "Nie!" żądaniom ustępstw terytorialnych ze strony nazistowskiej Rzeszy Niemieckiej. Polska była pierwszym państwem, które zbrojnie przeciwstawiło......
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.