INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Jadwiga Romanowska  

 
 
1895-10-09 - 1964-07-15
Biogram został opublikowany w latach 1988-1989 r. w XXXI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Romanowska Jadwiga (1895–1964), dyrektorka szkół pielęgniarstwa w Warszawie i Gdańsku. Ur. 9 X w Linderówce pod Podhajcami w rodzinie ziemiańskiej, była córką Aleksandra, sędziego, i Marii z Paralewiczów, starszą siostrą Henryka (zob.).

Szkołę średnią ukończyła R. u niepokalanek w Niżnowie. Po raz pierwszy z pielęgniarstwem zetknęła się w czasie wojny polsko-radzieckiej 1920 r.; zgłosiła się wtedy ochotniczo do pracy w pociągu sanitarnym. W l. 1921–4 uczęszczała do nowo otwartej w Warszawie (z inicjatywy Ignacego Paderewskiego i przy pomocy finansowej amerykańskiej pielęgniarki Dorothy Hughes) szkoły pielęgniarstwa. Pracę jako pielęgniarka społeczna rozpoczęła w poradni dla matki i dziecka na wsi na Śląsku Cieszyńskim, a następnie w takiej samej poradni we Lwowie. Należała do współzałożycielek w r. 1925 Polskiego Stow. Pielęgniarek Zawodowych, w l. 1929–32 pełniła funkcję prezeski, w l. 1932–4 wiceprezeski, a w l. 1936–7 znów prezeski. W r. 1926 jako stypendystka Fundacji Rockefellera wyjechała na dalsze szkolenie podyplomowe do Austrii, Belgii, Francji i Anglii, gdzie poznała system szkolnictwa pielęgniarskiego, a nadto pracę pielęgniarek w ośrodkach zdrowia i w szpitalach. W Anglii przeszła dodatkowo pełną specjalizację w zakresie położnictwa.

Po powrocie do kraju w r. 1928 R. została instruktorką pielęgniarek i położnych w pow. skierniewickim, w r. 1929 asystentką dyrektorki Warszawskiej Szkoły Pielęgniarstwa (WSP) w gmachu przy ul. Koszykowej 78, wybudowanym z funduszy uzyskanych z Fundacji Rockefellera, dotacjom rządu oraz stołecznego magistratu. W t.r. reprezentowała Polskę na Kongresie Międzynarodowej Rady Pielęgniarek w Montrealu. W r. 1933 nie godząc się z kierunkiem szkoleniowym dyrekcji R. przeszła do pracy w Wydz. Zdrowia Zarządu Warszawy jako kierowniczka referatu higieny szkolnej. W tym charakterze znów wyjechała w celach szkoleniowych za granicę do Norwegii i ponownie do Belgii i Francji. Z dn. 1 IV 1935 została zwolniona z Wydz. Zdrowia ze względów politycznych (sympatyzowała z endecją). Kolejną pracę podjęła w Poradni Przeciwgruźliczej. Dn. 1 XII 1936 R. uzyskała dwie nominacje: na instruktorkę w Warszawskim Tow. Przeciwgruźliczym i na dyrektorkę WSP. W l. 1929–39 wchodziła do Komitetu Redakcyjnego miesięcznika „Pielęgniarka Polska”.

Z chwilą wybuchu drugiej wojny światowej R. przyśpieszyła wydanie dyplomów (już w dn. 2 IX 1939) kończącym w t.r. uczennicom WSP i skierowała je do pracy w szpitalach wojennych. Samą zaś szkołę wraz ze stałym personelem i wyposażeniem oddała do dyspozycji władz na szpital wojskowy. Po kampanii wrześniowej udało się R-iej uratować szkołę nie tylko przed likwidacją, ale i przed częściowym zajęciem jej przez Niemców; włączyła ją nawet do planów sanitarnej akcji podziemnej przy nadal systematycznym szkoleniu uczennic. Z uwagi na brak pielęgniarek R. zdecydowała się na przyjmowanie nowych roczników 3 razy do roku. Po wybuchu powstania warszawskiego szkoła została jednak w części zajęta przez Niemców, którzy w kilku pomieszczeniach ulokowali swoich rannych. W końcu października 1944 nastąpiła ewakuacja szkoły do obozu w Piastowie wraz z całym personelem, rannymi, a nawet inwentarzem. Na wniosek Rady Głównej Opiekuńczej w Krakowie R. podjęła prowadzenie Domu dla Dzieci w Czarnym Dunajcu.

Po zakończeniu wojny R. bezskutecznie próbowała reaktywować szkołę w Warszawie, jednak ocalały gmach szkoły był już wówczas zajęty na szpital wojskowy. R. zaproponowała zorganizowanie szkoły dla pielęgniarek przy mającej powstać Akademii Medycznej w Gdańsku, na co zgodę uzyskała. Już we wrześniu 1945 rozpoczęły naukę uczennice I kursu, sama zaś szkoła przyjęła trzyletni program szkół pielęgniarsko-położniczych. W r. 1950 R. musiała opuścić szkołę, a nawet Wybrzeże, ze względów politycznych (działalność konspiracyjna w czasie okupacji niemieckiej) i to z zakazem powrotu. Pracowała następnie jako szeregowa pielęgniarka w sanatorium w Ciechocinku. W r. 1956 zakaz powrotu na Wybrzeże został uchylony i R. podjęła pracę 1 IX t.r. w Instytucie Reumatologii w Sopocie. Ciężka choroba zmusiła ją do przejścia na rentę w r. 1957. Nie zerwała jednak z pielęgniarstwem. Po reaktywowaniu Polskiego Tow. Pielęgniarskiego (PTP) była przewodniczącą Koła PTP w Sopocie oraz przewodniczącą komisji szkoleniowej. Zmarła 15 VII 1964 w Gdańsku, pochowana została na cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku-Wrzeszczu. Była odznaczona Medalem Florencji Nightingale (1947) i Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1957).

 

Fot. w Materiałach Red. PSB; – Chrzanowska H., Lankajtys W., Koleżanka i przyjaciel, „Pielęgniarka i Położna” 1965 nr 1 s. 22–3 (fot.); C. W., Florence Nightingale, tamże 1955 nr 12 s. 32; Iżycka J., Romanowska Jadwiga, w: Encyklopedia dla pielęgniarek, Wyd. 2, zmienione i uzup., W. 1982 s. 341–2; taż, Warszawska Szkoła Pielęgniarstwa, „Pielęgniarka i Położna” 1980 nr 5 s. 24–5, 32; Witkiewicz H., Jubileusz Warszawskiej Szkoły Pielęgniarstwa, tamże 1982 nr 3 s. 20–1; – „Tyg. Powsz.” 1967 nr 45; – Rudecka A., Wspomnienie o Jadwidze Romanowskiej (mszp. w zbiorach siostrzenicy R-iej Marii Foltynowiczowej); – Informacje M. Foltynowiczowej z Gdańska-Oliwy.

Aleksander Drygas

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

 

Henryk Romanowski

1889-06-09 - 1960-11-30 ekonomista rolny
 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Karol Popiel

1887-10-28 - 1977-06-06
działacz polityczny
 
 

Teofil Trzciński

1878-12-19 - 1952-12-25
reżyser teatralny
 

Irena Laskowska

1925-03-15 - 2019-12-06
aktorka telewizyjna
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Wacław Józef Niemojowski

1864-08-26 - 1939-12-14
ziemianin
 

Modest Maryański

1854-06-15 - 1914-11-16
inżynier górniczy
 
 

Franciszek Kmietowicz

1863-05-11 - 1939-01-04
lekarz
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.