INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Jan Nepomucen Rostkowski  

 
 
1769-05-15 - 1847-06-10
Biogram został opublikowany w latach 1989-1991 w XXXII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Rostkowski Jan Nepomucen, imię zakonne: Stefan (1769–1847), benedyktyn, nauczyciel. Ochrzczony 15 V we wsi Rostki Małe (gmina i parafia Nowe Miasto koło Płońska), pochodził ze średniej szlachty ziemi zakroczymskiej, był czwartym dzieckiem Szymona i Klary.

R. uczęszczał do szkoły Podwydziałowej Komisji Edukacji Narodowej w Pułtusku, prowadzonej przez oo. benedyktynów; po ukończeniu nauki wstąpił do ich zakonu. Odbył nowicjat zakończony 28 IX 1791, przyjął imię Stefan, ukończył studium filozoficzno-teologiczne, a 12 III 1793 lub w r. 1796 otrzymał święcenia kapłańskie. Początkowo uczył w szkołach prowadzonych przez benedyktynów: w Horodyszczu (koło Pińska), w Pińsku, na Świętym Krzyżu-Łysej Górze (Nowa Słupia), w Pułtusku i w Lubiniu (koło Kościana). W r. 1802 wrócił do Pułtuska, gdzie w szkole utrzymanej na poziomie wydziałowej uczył religii oraz języków i literatury polskiej i łacińskiej. Związany z prężnym wówczas intelektualnie opactwem pułtuskim podejmował prawdopodobnie też prace naukowe, których wyniki stanowić mogły podstawę do przyznania mu zgodnie z ówczesną praktyką stosowaną na forum zakonnym tytułu doktora filozofii i profesora szkół (1818). Od nadania w r. 1819 szkole pułtuskiej statusu szkoły wojewódzkiej należał do grona jej profesorów, w l. 1820–31 sprawował też urząd prefekta.

R. opracował kilka publikacji związanych z pracą w szkole, m. in. Krótki zbiór uwag o stylu i jego rozmaitości, szczególniej dla użytku uczącej się młodzieży zebrany (W. 1822). Rozdział IV pt. Styl prosty, średni i wysoki tej pracy, poprzedzony oddzielnym wstępem, ukazał się w całości powtórnie w t. r. jako rozprawa zatytułowana Rzecz o stylu (w: „Popis publiczny uczniów Szkoły Wojewódzkiej XX. Benedyktynów w Pułtusku”). Książka R-ego spotkała się z uznaniem, ale i z krytyczną oceną (w: „Astrea” R. 3: 1823 nr 4 s. 165–81). W obronie swoich tez wystąpił R. w obszernej Odpowiedzi na recenzje pisma p. t. Krótki zbiór uwag o stylu i jego rozmaitości (W. 1824). Następnie ogłosił kolejną rozprawę O przeszkodach dobrej edukacji (w: „Popis publiczny uczniów”, 1824… i odb. W. 1824), w której wzywał do zespolonych wysiłków wychowawczych rodziców i szkoły, a młodzież do zdobywania cnoty jako jedynego i prawdziwego źródła szlachectwa. Napisał też [Rozprawę], że powieści mitologiczne nie historycznie lecz alegorycznie uważać i wykładać należy (W. 1826). Ponadto przypisuje się R-emu autorstwo dwóch prac o charakterze filozoficznym: O prawie przyrodzonym czyli o powinnościach i stosunkach człowieka moralnego (W. 1803) oraz Teologia naturalna czyli dyssertacja o bytności Boga i przymiotach doskonałości Jego (b. m. i r.).

W ostatnim okresie swego życia R. spełniał różne funkcje w klasztorze pułtuskim, m. in. był magistrem nowicjatu i profesorem teologii studium zakonnego (1837). Następnie piastował godność dziekana, a dla diec. płockiej okręgu pułtuskiego urząd jednego z czterech cenzorów ksiąg zakazanych (1846–7). Zmarł 10 VI 1847 w Pułtusku.

 

Estreicher w. XIX, III 527, 603, IV 96, 499 (jako Jan Nepomucen, także jako Szczepan); Enc. Kośc. XXIII (jako: Jan Nepomucen); Enc. Org., XXII (jako Jan Nepomucen); Enc. Org. (1898–1904), XIII (jako Jan Nepomucen); Podr. Enc. Kośc. XXXIII/XXXIV (jako Jan Nepomucen); Directorium Div. Off…. SS. P. N. Benedicti Congregationis Benedictino-Polonae… 1818 [et] Catalogus Monasteriorum…, Cr. 1818; Ordo Div. Off… pro Dioec. Plocensis A. D. 1837, 1846, 1847 [et] Catalogus utriusque cleri…, V. 1837 s. 116, 1846 s. 3, 14, 1847 s. 3, 15; – Gerber R., Szkoła wojewódzka Księży Benedyktynów w Pułtusku (1815–1831), w: Pułtusk. Studia i materiały, W. 1975 II 159–68; Sczaniecki P., Benedyktyni, w: Zakony benedyktyńskie w Polsce, Kr. 1981 s. 58, 71; tenże, Studium Commune benedyktynów w Polsce (wiek XVIII), w: Dzieje teologii katol., II 407–8; Szkoła Wojewódzka XX. Benedyktynów w Pułtusku, „Roczn. Instytutów Religijnych i Edukacyjnych w Król. Pol.” 1824 s. 182, 1826/7 s. 295, 1830 s. 212; – Komisja Edukacji Narodowej i jej szkoły w Koronie 1773–1793, T. 4: Raporty szkoły podwydziałowej pułtuskiej 1778–1789, W. 1903 s. 185; Popis publiczny uczniów Szkoły Wojewódzkiej XX. Benedyktynów w Pułtusku, W. 1821 s. 14–15, 18–23, 1822 s. 4–5, 1824 s. 5, 1828 s. 7; – „Roczn. Relig. Wyznań Chrześcijańskich w Król. Pol.” R. 1: 1847 s. 167, 182; – Arch. Diec. w Płocku: Liber Baptisatorum Eccl. Paroch. Novomiastensis AD 1761–1781, sygn. 737: (Rostki Parva 1769 15 Maii k. 56); Kancelaria Paraf. rzymskokatol. w Pułtusku: II Księga Zmarłych – Akta zgonów w Parafii Pułtuskiej AD 1845–1853: R. 1847 nr 214 k. 166.

Leonard Grochowski

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Józef Ignacy Kraszewski

1812-07-28 - 1887-03-19
pisarz
 

Maksymilian Antoni Piotrowski

1813-06-08 - 1875-11-29
malarz
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Romuald Pląskowski

1821-02-07 - 1896-06-24
lekarz
 

Wilhelm August Stryowski

1834-12-23 - 1917-02-03
malarz
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.