Szantyr (Ursyn Szantyr) Jan (ok. 1770 – 1843), architekt, geometra.
Wywodził się prawdopodobnie z rodziny szlacheckiej osiadłej w woj. połockim, używającej kilku różnych herbów.
W l. 1802–3 był S. słuchaczem Wydz. Matematyczno-Inżynieryjnego Uniw. Wil.; razem z m.in. Teodorem Narbuttem uczęszczał na wykłady architekta Michała Szulca. Następnie podjął pracę w Wilnie jako geometra uniwersytecki i powiatowy. W l. 1808–12 prowadził szereg prac w miasteczku Johanniszkiele (Janiszki, obecnie Joniškèlis) na Żmudzi: opracował plan jego centrum z kwietnikami i alejkami, zaprojektował park ze stawem i altanką, jednopiętrową murowaną szkołę (wybudowaną w l. 1808–10) oraz parterowy murowany szpital (wzniesiony w l. 1811–12), przy którym założył niewielki sad i ogród zielarski. Równolegle wykonał w r. 1808 pomiary i rysunki folwarku należącego do probostwa św. Jana w Gieranonach (obwód grodzieński), a na zlecenie uniwersytetu nadzorował roboty budowlane przy murach katedry św. Stanisława w Wilnie, za co w r. 1810 przyznano mu wynagrodzenie, wypłacane do r. 1818. Dla nowo utworzonego świeckiego gimnazjum w Krożach na Żmudzi zaprojektował w r. 1817 gmach szkolny. Należał do założycieli powołanego w kwietniu 1818 Tow. Typograficznego Wileńskiego (działało do r. 1822). W r. 1820 zaprojektował okazały, klasycystyczny gmach gimnazjum w Świsłoczy Wielkiej, który wzniesiono w l. 1821–9 (zachowane jedno skrzydło). Był jednym z założycieli zawiązanego w sierpniu 1821 w Wilnie Tow. Wspierania Niedostatnich Uczniów Uniwersyteckich (zapewne przebywał wówczas poza miastem, ponieważ na dokumencie konstytucyjnym Towarzystwa podpisał się w jego imieniu farmaceuta Jan Wolfgang). W l.n. prowadził prace miernicze w dobrach uniwersyteckich, za co w r. 1823 wypłacono mu kwotę 1485 rbs. Pod koniec r. 1831 utracił posadę geometry uniwersyteckiego. W r. 1835 zbadał w Wilnie stan murów kościoła p. wezw. Świętych Janów i przedstawił plan ich restauracji, wg którego murarz Aleksander Dawidowicz wykonał prace zabezpieczające. W r. 1843 został pierwszym architektem gubernialnym w gub. kowieńskiej. Zmarł 11 VIII lub 10 IX 1843 w Wilnie, został pochowany na cmentarzu na Rossie.
Brak informacji o rodzinie S-a.
Encyklopedia ziemi wileńskiej, Bydgoszcz 2006 IV; Grininkienė V., Paulauskas A., Rasos, Vilnius 1988 s. 73; Jackiewicz M., Wileńska Rossa. Przewodnik po cmentarzu, Olsztyn 1993; Janowski, Słown. bio-bibliogr. Uniw. Wil.; Łoza, Architekci; Małachowicz E., Cmentarz na Rossie w Wilnie, Wr. 1993; Wileński słownik biograficzny, Bydgoszcz 2008 I; – Bieliński, Uniw. Wil., I, III; Čerbulėnas K., Janas Šantyras, „Statyba ir Architektūra” 1984 nr 6; Księga pamiątkowa ku uczczeniu CCCL rocznicy założenia uniwersytetu wileńskiego, Wil. 1929; Małachowicz E., Wilno. Dzieje. Architektura. Cmentarze, Wr. 1996; Materiały do dziejów sztuki sakralnej. Kościoły i klasztory rzymsko-katolickie dawnego województwa nowogródzkiego, Kr. 2006 II; Materiały do dziejów sztuki sakralnej. Kościoły i klasztory rzymskokatolickie województwa wileńskiego, Kr. 2005 I.
Mieczysław Jackiewicz