INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Jerzy Olędzki h. Rawicz  

 
 
Biogram został opublikowany w 1978 r. w XXIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.


 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Olędzki Jerzy h. Rawicz (XVII/XVIII w.), poseł na sejmy, chorąży, potem marszałek wołkowyski. Był synem Teofila (zob.) i Heleny Mokłokówny. Jako elektor z pow. wołkowyskiego oddał w r. 1674 głos na Jana III. Jego losy w ciągu następnych 23 lat nie są znane. Być może, iż jakiś czas przebywał za granicą. W r. 1680 Jerzy Lutomierski dedykował mu wydaną we Franeker swoją dysertację teologiczną. Elekcję Augusta II podpisał z woj. nowogródzkim (1697). Posłował z pow. wołkowyskiego na sejm 1698 r. (pacyfikacyjny); 6 III wygłosił mowę do króla, zapewniając w imieniu szlachty, że «ile rąk naszych, te wszystkie sub imperio wiernie poddanego serca dostojeństwu majestatu W. K. M. są poświęcone». Domagał się przestrzegania nienaruszalności koekwacji praw koronnych i litewskich, a w celu uspokojenia Litwy postulował zwołanie sejmu konnego, będącego, jego zdaniem, środkiem, po którym «prędzej ta rana zagoić się może». W r. 1701 odbywał (być może na polecenie kanclerza w. lit. Karola Stanisława Radziwiłła) legację do króla i przypuszczalnie uzyskał audiencję u Augusta II. Zdając sprawozdanie ze swej misji, stwierdzał, iż ostrzegał Augusta II przed oddaniem koniuszostwa litewskiego Jakubowi Henrykowi Flemmingowi, ponieważ wywoła to protesty. Przed r. 1703 O. został sekretarzem królewskim. Na sejmie lubelskim 1703 r. wyznaczono go na deputata do boku królewskiego; t. r. otrzymał urząd chorążego wołkowyskiego. W styczniu 1707 zwracał się do Stanisława Niezabitowskiego, podczaszego kaliskiego, z prośbą o informację z poczty lwowskiej, biadając, iż w aktualnej sytuacji Rzpltej «humana consilia desunt». Prosił również, aby Niezabitowski zechciał być przewodnikiem jego synowi na mającym się zebrać sejmiku wołkowyskim. W r. 1708 był w stronnictwie króla Stanisława Leszczyńskiego, który dał mu przywilej (22 VIII) na królewszczyzny Dziaki i Żylicze.

W r. 1710 podpisał konfederację sandomierską. Na walnej radzie warszawskiej t. r. reprezentował pow. wołkowyski, podpisując reces generalny konfederacji sandomierskiej. Zabrał głos na sesji 21 III, występując przeciwko adherentom szwedzkim; domagał się wyprowadzenia wojsk auksyliarnych na szwedzkie Pomorze. Wyznaczono go ponadto w skład komisji do odebrania Bychowa oraz armat i amunicji zabranych przez Rosjan z Bychowa, Słucka i innych miejscowości. Posłował następnie na sejm warszawski 1712 r.

Ok. 28 VIII 1713 został O. mianowany marszałkiem wołkowyskim. Podobnie jak ojciec, należał do grona aktywnych członków kalwińskiego Kościoła na Litwie, aczkolwiek za jego czasów przestał istnieć zbór w Moczulnej. Był dyrektorem synodu kalwińskiego prowincji litewskiej w Kojdanowie w r. 1699, uczestniczył w konwokacji wileńskiej we wrześniu 1700 i w konwokacji w Bielicy w czerwcu 1704. W kwietniu 1710 wziął udział w odbytej w Warszawie walnej naradzie kalwinistów litewskich, na której powzięto uchwałę o zwołaniu generalnego synodu kalwińskiego w Toruniu. Był dyrektorem synodów prowincji litewskiej w r. 1713 (Bielica) i w r. 1714 (Słuck). Zmarł po r. 1714.

Z małżeństwa (ślub 26 X 1687 w Słucku) z Teodorą z Pakoszów (zm. 1712) miał O. dzieci: Jana, Teofila, od 28 VIII 1713 chorążego wołkowyskiego, Reginę Helenę (ur. 1690), żonę (od 25 II 1721) Jana Wołka, stolnika nowogródzkiego, Marię (ur. 1691), Katarzynę (ur. 1692), Teofilę (ur. 1693), Zofię (ur. 1695), Bogusława (ur. 1702), Jerzego Stanisława (ur. 1703).

 

Uruski; Żychliński; – Konarski S., Szlachta kalwińska w Polsce, W. 1936; Łukaszewicz J., Dzieje kościołów wyznania helweckiego w Litwie, P. 1842 I 318; – Diariusz walnej Rady Warszawskiej z r. 1710, Wil. 1928; Lutomierski J., Exercitationum theologicarum ad epistolam ad Hebraeos XV, Franeker 1680; Spis synodów i sesji prowincjalnych Jednoty Litewskiej 1611–1913, W. 1913, Monumenta Reformationis Polonicae et Lithuanicae, S. IV, Z. 1: Vol. leg. V 307, 926, VI 103, 202, 206, 213; Zawisza K., Pamiętniki…, Wyd. J. Bartoszewicz, W. 1862 s. 70 (?), 300; – AGAD: Arch. Radziwiłłów, Dz. V nr 10773, 10778 (listy O-ego); B. Narod.: rkp. 6648 (24) k. 162v.–163.

Andrzej Link-Lenczowski

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

   
 

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Szymon Schultz

ok. 1630 - 1708-06-15
burmistrz Torunia
 
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.