INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Józef Słaboszewski  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 1997-1998 w XXXVIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Słaboszewski Józef, pseud.: Tramor, Toruń, Rosiński (1908–1988), ekonomista, prawnik, pułkownik dyplomowany WP, oficer Armii Krajowej. Ur. 18 III w Zawierciu, był synem Dominika (zm. 1919), robotnika, i Wiktorii ze Zdankiewiczów (zm. 1935).

S. uczył się w szkole powszechnej (do r. 1921), a następnie w gimnazjum humanistycznym w Zawierciu, które ukończył w r. 1926; maturę złożył w r. 1932 przed Państwową Komisją Egzaminacyjną przy Kuratorium Okręgu Szkolnego w Poznaniu. Od września 1926 do sierpnia 1929 był słuchaczem Szkoły Podchorążych Piechoty w Komorowie – Ostrowi Mazowieckiej, którą ukończył z nominacją na podporucznika (15 VIII 1929). Od sierpnia 1929 do września 1933 służył kolejno jako młodszy oficer kompanii, dowódca plutonu 2. kompanii karabinów maszynowych, i p.o. dowódca 4. kompanii w 58. pp w Poznaniu; dn. 10 XI 1932 został mianowany porucznikiem. Od października 1933 do czerwca 1935 był instruktorem i dowódcą plutonu w Korpusie Kadetów nr 2 w Chełmie. W l. 1935–7 odbył studia w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie, w czasie których awansował dn. 19 III 1937 na kapitana dyplomowanego. Po ukończeniu Szkoły otrzymał przydział na I oficera, a następnie szefa sztabu 16. Dyw. Piechoty w Grudziądzu i na tym stanowisku zastał go wybuch drugiej wojny światowej. Wg opinii szefa sztabu 16. Dyw. ppłk. Mariana L. Jadwińskiego S. jako «wzorowy oficer sztabu dywizji» nadawał się «na każde stanowisko liniowe odpowiadające jego stopniowi i na wyższe».

S., jako kwatermistrz, wziął udział w kampanii wrześniowej, podczas której został dwukrotnie ranny. Powrócił następnie do Zawiercia, gdzie już w październiku 1939 utworzył grupę konspiracyjną, a w lutym 1940 został mianowany komendantem (pod pseud. Toruń) Obwodu Związku Walki Zbrojnej (ZWZ) w Zawierciu. Na początku lutego 1941 po masowych aresztowaniach w Śląskim Okręgu ZWZ, otrzymał w zreorganizowanym Okręgu nominację na szefa sztabu ZWZ, a następnie Armii Krajowej (AK) i jednocześnie zastępcę komendanta Okręgu ppłk Henryka Kowalówki, pseud. Topola, od kwietnia do końca grudnia 1941 był p.o. komendantem Okręgu Śląskiego ZWZ i pełnił tę funkcję do końca maja 1942, tj. do masowych aresztowań jakie nastąpiły w Okręgu (wspomnienia z tego okresu zamieścił w dyskusji pt. „Czy tak wyglądał podziemny Śląsk?”, „Zaranie Śląskie” R. 33: 1970 z. 1 s. 92–5). Zagrożony wtedy aresztowaniem, opuścił teren Okręgu i przeniósł się w Kieleckie, gdzie organizował oddziały partyzanckie w rejonie Miechowa i Pińczowa, a następnie przebywał w Warszawie, gdzie kontynuował działalność konspiracyjną. Wg akt znajdujących się w Archiwum Związku Kombatantów RP i byłych Więźniów Politycznych (dawny ZBoWiD) w Katowicach w r. 1942 był więziony kilka miesięcy przez Gestapo, w r. 1943 brał udział w akcjach wywiadowczych na terenie Wrocławia i Berlina, od czerwca 1943 do stycznia 1944 był przydzielony do Sztabu Głównego AK, a od lutego do lipca 1944 pełnił obowiązki szefa Oddziału Operacyjnego Komendy Obszaru «Zachód» – Poznań-Pomorze. W okresie pracy w konspiracji awansował do stopnia majora (listopad 1941) i podpułkownika. Wg J. Niekrasza S. był «dobrym politykiem, miał dużą zdolność trafnego przewidywania przyszłych zdarzeń», ale niepokoił się oddziaływaniem niemieckich sukcesów wojskowych na postawę Ślązaków i był skłonny do ograniczenia pracy konspiracyjnej na Śląsku, a nawet do jej zaniechania na Opolszczyźnie.

Po zakończeniu wojny S. był od maja 1945 do końca 1946 r. kierownikiem młyna państwowego w Pajtunach koło Olsztyna, a w l. 1947–9 współwłaścicielem hurtowni ryb w Katowicach. W r. 1947 występował jako świadek w toczącym się w dn. 23 VI–7 VII procesie konfidentów Gestapo działających w czasie wojny w Śląskim Okręgu ZWZ-AK: Pawła Ulczoka, Gerarda Kemperta i Wiktora Grolika. Od 1 II 1950 pracował w Zrzeszeniu Prywatnego Handlu i Usług w Katowicach, początkowo jako inspektor organizacyjny i referent podatkowy (do 31 XII 1950), a następnie jako dyrektor, do przejścia na emeryturę w r. 1973. Będąc na emeryturze pracował na pół etatu jako doradca podatkowy. W l. akad. 1957/8–1961/2 studiował na Wydz. Prawa UJ w Krakowie, zaś w r. 1968 uzyskał doktorat nauk ekonomicznych w Wyższej Szkole Ekonomicznej w Poznaniu na podstawie rozprawy, której promotorem był Jan Czarkowski, pt. Polityka ekonomiczna Polski Ludowej w stosunku do prywatnego handlu w latach 1944–1965.

S. był członkiem: Stronnictwa Demokratycznego (SD) (od r. 1951; w r. 1952 wszedł w skład prezydium Komitetu Miejskiego SD w Katowicach i w l. 1955–7 był zastępcą jego przewodniczącego), Komitetu Koordynacyjnego Społecznego Funduszu Budowy Szkół i Internatów (do 31 XII 1972), Zespołu Doradczego przy Prezesie Naczelnej Rady Zrzeszeń Prywatnego Handlu i Usług PRL w Warszawie (1967–72) oraz Polskiego Tow. Ekonomicznego. Należał do ZBoWiD-u. Miał stopień pułkownika dyplomowanego WP. Zmarł 20 X 1988 w Katowicach i tam został pochowany na cmentarzu przy ul. Francuskiej. Był odznaczony m. in. Srebrnym Krzyżem Zasługi (1939), Krzyżem Walecznych (1941, 1942), Krzyżem Virtuti Militari V kl. (1943), Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami (1944), Krzyżami Kawalerskim i Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

W małżeństwie z Władysławą z domu Gembiak (od 18 IX 1932) S. dzieci nie miał.

 

Rocznik oficerski, W. 1932; Katalog rozpraw doktorskich i habilitacyjnych z r. 1968, W.; – Kantyka J., Na szlaku orlich gniazd. Z dziejów ruchu oporu na ziemi Zawierciańskiej 1939–1945, Wyd. 2. popr. i uzup., Kat. 1974 s. 31, 36–9, 341; Kryska-Karski T., Materiały do historii Wojska Polskiego, Londyn 1983 nr 8–9 s. 89; Księga Pamiątkowa Szkoły Podchorążych Piechoty 1830.29 XI – 1930, Ostrów-Komorowo 1930 s. 500; Niekrasz J., Z dziejów AK na Śląsku, Wyd. 2 popr. i poszerzone, Kat. 1993 (fot. po s. 346); Piechota Polska 1939–1945, Londyn 1971 nr 6 s. 10; Starczewski M., Ruch oporu na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim w l. 1939–1945, Kat. 1988; Szkoła Podchorążych Piechoty. Księga pamiątkowa. Uzupełnienia, Londyn 1976 s. 87; Walter-Janke Z., W Armii Krajowej na Śląsku, Kat. 1986; W 50-lecie powstania Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, Pod red. W. Chocianowicza, Londyn 1969; – AK w dokumentach, II; Niekrasz J., Słaboszewski J., [Listy do red.] Dwugłos w sprawie konfidentów gestapo, „Wojsk. Przegl. Hist.” R. 34: 1989 nr 1 s. 371–2; – Arch. UJ: Teczka studencka, WP IV; Arch. Związku Kombatantów RP i byłych Więźniów Politycznych w Kat.: Akta nr 4651 (arkusz ewidencyjny członka ZBoWiD, kserokopia pisma Akad. Sztabu Generalnego WP z 30 VII 1947), Wspomnienia z działalności w Zawierciu (rkp.); CAW: sygn. KZ 13/898, Hp 28929, Hp 24407; – Informacje Jerzego H. Radomskiego z Otwocka (m. in. na podstawie akt CAW) oraz Łucji Karwat (na podstawie akt osobowych Zrzeszenia Prywatnego Handlu i Usług w Kat.).

Piotr Kowolik

 

 
 

Powiązane artykuły

 

Polskie Państwo Podziemne 1939-1945

Polska była pierwszym państwem, które powiedziało "Nie!" żądaniom ustępstw terytorialnych ze strony nazistowskiej Rzeszy Niemieckiej. Polska była pierwszym państwem, które zbrojnie przeciwstawiło......
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Karol Hiller

1891-12-01 - XII 1939
grafik
 

Antoni Głowacki

1910-02-10 - 1980-04-27
podpułkownik pilot
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Bohdan Straszewicz

1882-06-15 - 1920-08-15
drukarz
 

Edward Stefan Franciszek Rose

1893-11-13 - 1969-05-22
ekonomista
 

Kazimierz Sołowiej

1912-07-27 - 1979-05-20
kapelan
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.