INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Kazimierz Jezierski (Lewald) h. Rogala  

 
 
ok. 1734 - XVIII/XIX w.
Biogram został opublikowany w latach 1964-1965 w XI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 
Jezierski Kazimierz h. Rogala (ur. ok. 1734), konsyliarz konfederacji barskiej, łowczy wendeński. Pochodził ze średniozamożnej rodziny Jezierskich Lewaldów z Pomorza, gdzie z żoną swą Brygidą Piaskowską, która wniosła mu pokaźne wiano, posiadał Brzemionę, Łowinek, Łąki, Lipiny, Lubanie i Lniano oraz różne sumy hipoteczne na Czersku, Krąplewicach, Rówienicy i Werach. Ponadto był administratorem rozległych dóbr starostwa świeckiego, należących wówczas do A. Jabłonowskiego, woj. poznańskiego. Jako poseł z pow. tucholskiego na sejm koronacyjny w r. 1764 podpisał w imieniu woj. pomorskiego akt praw kardynalnych, zaprzysiężonych przez króla. W l. 1768–9 należał do organizatorów konfederacji barskiej na Pomorzu. W Starogardzie 17 VIII 1769 r. został wybrany konsyliarzem woj. pomorskiego. Po klęsce pod Kcynią (29 I 1770) opuścił wraz z marszałkiem M. Lniskim Pomorze, a powołany do Generalności, wyruszył na początku lutego z Poznania do Preszowa. Po przekroczeniu granicy śląskiej został w Tarnowskich Górach aresztowany przez Prusaków. Wypuszczony przed 15 III, już 9 IV złożył przysięgę Generalności. W Radzie Generalnej popierał, wraz z innymi reprezentantami ziem pruskich, politykę biskupa A. Krasińskiego. Dn. 22 X 1770 r. wysłany został do Prus Królewskich w sprawach finansowych oraz celem nakłaniania do konfederacji przebywających licznie w Gdańsku senatorów. Po odcięciu już wówczas Pomorza kordonem wojsk pruskich był J. oficjalnym rzecznikiem interesów konfederacji w Prusach Królewskich. Pobyt tam jego, projektowany na kilka miesięcy, przeciągnął się aż do upadku konfederacji. Dzięki usilnym zabiegom J-ego zgłosili swe akcesy do powstania: Antoni Jabłonowski woj. poznański, J. A. Jabłonowski woj. nowogrodzki, Kazimierz Granowski woj. rawski, potwierdził swą łączność z ruchem barskim J. A. Czarnecki kaszt. bracławski; ciche akcesy złożyli: Janusz Sanguszko marszałek w. lit., Jan Wielopolski woj. sandomierski, Ignacy Cetner woj. bełski, Andrzej Bajer bp. chełmiński, Juliusz Dziewanowski kaszt, chełmiński, Józef Pruszak kaszt, gdański, Franciszek Czapski woj. chełmiński (ten ostatni, podobnie jak i brat jego Michał woj. malborski, zapraszani kilkakrotnie do Preszowa, wymówili się stanowczo od uczestnictwa w Radzie Generalnej). Wzmagający się ucisk okupacyjnych wojsk pruskich i wielkie z ich strony rekwizycje żywnościowe, utrudniały bardzo J-emu egzekwowanie podatków publicznych oraz zbieranie subsidium charitativum i specjalnych opłat z klasztorów na utrzymanie zagranicznych poselstw konfederackich. Z tych ostatnich funduszów mógł wysłać na potrzeby legacji paryskiej jedynie 18, a wiedeńskiej 12 tysięcy zł. Z indywidualnych ofiarodawców najwyższą sumę, 9000 zł, złożył na ręce J-ego Józef Potocki, krajczy kor. Całkowitym niepowodzeniem natomiast skończyła się akcja J-ego celem wyegzekwowania sum podatkowych z biskupstwa i kapituły warmińskiej (Ignacy Krasicki bp warmiński uchylił się, mimo zabiegów J-ego, od udziału w konfederacji), jak niemniej sprawa zapewnienia skarbowi konfederackiemu sum wpłacanych przez tę kapitułę na pensje hetmańskie, do których po śmierci J. K. Branickiego rościła sobie Generalność pretensje. Mimo dużych wysiłków, pomimo stosowania próśb, gróźb i ciągłych naprzykrzań, wysyłać mógł Generalności niewielkie tylko sumy. Nie miały też większego powodzenia starania J-ego czynione w sprawie zaciągania w kraju i za granicą pożyczek z szerokimi plenipotencjami poręczenia ich zwrotu wszystkimi dochodami państwowymi. Z upoważnienia Generalności odbierał akty przysięgi od przystępujących do konfederacji senatorów. Czynił starania o skompletowanie składu projektowanego poselstwa do Hiszpanii. Prowadził w całych Prusach Królewskich szeroko zakrojoną agitację na rzecz konfederacji, pomniejszał zwycięstwa Rosjan nad Turkami oraz klęski ponoszone przez konfederatów. Prusacy, krzywo patrzący na działalność J-ego, aresztowali go w sierpniu 1771 r. Zmaltretowany przez nich fizycznie, moralnie i materialnie, wypuszczony po kilku dniach, schronić się musiał w Gdańsku i działał już odtąd znacznie ostrożniej. Dn. 2 X wyjednał w konfederackiej Radzie Wojskowej zwolnienie województw pruskich od obowiązku płacenia podatków publicznych. Utrzymywał bliski kontakt z marszałkami woj. chełmińskiego i malborskiego, a po śmierci Walentego Wilczewskiego, marszałka malborskiego (w maju 1771), przeprowadził wybór jego następcy, którym został prawdopodobnie Michał Zboiński, ale już u schyłku konfederacji, w kwietniu 1772 r. (a nie w październiku 1769, jak podaje W. Konopczyński, i nie na stanowisku marszałka chełmińskiego, bowiem laskę tego województwa piastował od 30 IX 1769 Ignacy Gotartowski). Po pierwszym rozbiorze J. osiadł w Łowinku i zajął się odbudową swych majątków, dewastowanych kilkakrotnie (jesienią 1769, wiosną i jesienią 1770) przez wojska carskie, a następnie (w l. 1770–2) ograbionych doszczętnie przez Prusaków. Po złożeniu aktu homagialnego w r. 1774 pozostał pod zaborem pruskim i nie brał już udziału w życiu Rzpltej.
 
 
Boniecki; – Konopczyński, Konfederacja barska, I–II; Pułaski K., Szkice i poszukiwania historyczne, Kr. 1906 III 281; Szczygielski W., Pomorze w konfederacji barskiej, „Pomerania” (P.) R. 3: 1928 s. 29, 37; – Bär M., Der Adel und der adlige Grundbesitz, Leipzig 1911; Puttkamer J. A., Krótkie opisanie…, Wyd. W. Konopczyński, Arch. Kom. Hist. PAU, Kr. 1930 XIV; Vol. leg., VII 137; Z pamiętnika konfederatki księżnej Teofili z Jabłonowskich Sapieżyny, Wyd. W. Konopczyński, Kr. 1914; – AGAD: Zbiory Komierowskich 67/87; B. Czart.: rkp. 703, 942, 980; B. Kórn.: Arch. Zaremby; B. Tow. Przyj. Nauk w Wil.: rkp. 94, 95.
 
 
Wacław Szczygielski
 
 
 
 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Kazimierz Wojniakowski

1771 lub 1772 - 20.01 lub 20.12.1812
malarz
 

Teofil Wolicki h. Nabram

1768-10-20 - 1829-12-21
prymas Polski
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.