INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Kazimierz Kling      Kazimierz Kling, wizerunek na podstawie fotografii.

Kazimierz Kling  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 1966-1967 w XII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Kling Kazimierz (1884–1942), profesor chemii Akademii Rolniczej w Dublanach, Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, Uniw. Jana Kazimierza we Lwowie i Politechniki Warszawskiej. Ur. 29 VIII w Przemyślu, syn Stefana, nauczyciela gimnazjalnego, i Jadwigi Sękowskiej. Do gimnazjum uczęszczał w Przemyślu, w l. 1902–7 studiował chemię na Uniw. Lwow. (równocześnie także jako student nadzwycz. w Politechnice Lwowskiej), gdzie w r. 1908 doktoryzował się na podstawie pracy O aldehydzie para-tolylo-octowym (Kr. 1907). Był na uniwersytecie uczniem, a w l. 1906–10 asystentem B. Radziszewskiego, którego w okresie choroby 1907–9 zastępował w prowadzeniu wykładów i ćwiczeń z chemii ogólnej. W l. 1909–10 przebywał na studiach specjalizacyjnych z zakresu chemii fizycznej i elektrochemii u W. Brediga w politechnice w Zurychu. W l. 1910–3 pracował jako asystent w Instytucie Chemii u S. Tołłoczki. Habilitował się w r. 1913 z chemii ogólnej na uniwersytecie lwowskim na podstawie pracy o rozkładzie i syntezie fosgenu. W l. 1914–5 pracował u H. Strachego w Wiedniu w stacji doświadczalnej przemysłu gazowego.

Po powrocie do Lwowa K. związał się w l. 1916–24 ściśle z I. Mościckim w pionierskich wtedy w Polsce badaniach nad gazami technicznymi, przystąpił do organizowanej przez niego we Lwowie spółki «Metan» i opierającego się o nią Instytutu Badań Naukowych i Technicznych, w którym od r. 1916 kierował pracownią analityczną, a od r. 1917 redagował jego organ „Metan”. W l. 1917–9 był profesorem nadzwycz. chemii ogólnej Akademii Rolniczej w Dublanach oraz docentem w Politechnice Lwowskiej, wykładając tam technologię oleju skalnego i wosku ziemnego. W r. 1919 mianowany został profesorem zwycz. chemii ogólnej i technicznej analizy gazów Akademii Górniczej w Krakowie, a w rok później profesorem chemii organicznej Uniw. Jana Kazimierza. Katedrę tę zajmował do r. 1929 (w r. 1924/5 jako dziekan Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego), po czym przeniósł się do Warszawy, gdzie do r. 1937 był profesorem chemii ogólnej Politechniki Warszawskiej, tu w l. 1934/5 r. był dziekanem Wydziału Chemicznego. W l. 1935–9 K. był dyrektorem Chemicznego Instytutu Badawczego, który powstał w r. 1921 z przekształcenia Instytutu Badań Naukowych i Technicznych spółki «Metan» i został w r. 1926 przeniesiony do Warszawy; prócz tego redagował od r. 1921 przekształcony z „Metanu” organ Instytutu „Przemysł Chemiczny”. W r. 1932 był wiceprezesem Polskiego Tow. Chemicznego, od r. 1934 członkiem zwycz. Lwowskiego Tow. Naukowego, od 1935 członkiem korespondentem Akademii Nauk Technicznych w Warszawie.

K. zaznaczył się jako uczony, wynalazca i pedagog. Badania jego dotyczyły chemii ogólnej, organicznej i technologii chemicznej. Tematyka ogólnochemiczna występowała u niego we wcześniejszym okresie, tej dziedzinie poświęcił prace: doktorską i habilitacyjną, dwie prace z elektrochemii, jedną o analizie wód uzdrowiska w Niemirowie. W zakresie chemii fizycznej prowadził badania nad stałą dysocjacji. Bardzo wcześnie jednak, pod wpływem S. Tołłoczki, przerzucił się do technologii chemicznej, a sławę zdobył dzięki pracom z zakresu gazów technicznych, ropy naftowej, wosku ziemnego, asfaltów, nawet węgla. W zakresie technologii gazów opracował liczne publikacje o właściwościach gazów ziemnych, ich wartości użytkowej, sposobach i przepisach pobierania ich prób (wraz z H. Strache), zestawił też polskie gazy ziemne pod względem ich wartości kalorycznej. Dzięki zamiłowaniu do konstruowania precyzyjnej aparatury fizykochemicznej (w prowadzonych przez siebie katedrach miał stale pracownię do budowy aparatury pomiarowej i eksperymentalnej) dostarczał tak nauce, jak i przemysłowi wielu cennych aparatów, jak piknometry gazowe, densoskopy, bardzo skomplikowane aparaty dla oznaczania zawartości helu w polskich gazach ziemnych, dla ilościowego oznaczania niskowrzących węglowodorów w skroplonym gazie ziemnym (w 1936 równolegle z W. Podbielniakiem z Chicago), był też inicjatorem chlorowania metanu.

Niemniej interesowała K-a technologia ropy naftowej i bituminów. W r. 1916 opracował wraz z I. Mościckim podstawowe w przeróbce ropy naftowej zagadnienie rozdziału emulsji wodno-olejowych. Z kolei wprowadził nową, bezkonkurencyjną pod względem ekonomii ciepła, metodę przeróbki odpadów ropnych (tzw. kału ropnego), które stały się cennym surowcem bezwodnej, wysokoparafinowej ropy. Z inicjatywy K-a powstała pierwsza w Polsce fabryka skroplonego gazu ziemnego. W poszukiwaniu nowych źródeł paliw płynnych (w związku z potrzebami polskiego automobilizmu oraz gazyfikacji wsi) opatentował sposób wytwarzania ciekłego paliwa o dużej prężności przez zmieszanie spirytusu z niskowrzącymi węglowodorami (gazolina, eteryna). Wynalazkiem tym zainteresowały się Stany Zjedn. A. P., ale wybuch drugiej wojny światowej i zniszczenie zakładów spowodowało przerwanie badań. Kilka prac poświęcił metodom destylacji torfu, węgla brunatnego i kamiennego, lignitu i łupków bitumicznych w niskich temperaturach. Opublikował też 4 prace o wosku ziemnym, asfaltach i materiałach bitumicznych. Był inicjatorem badań nad sztucznym kauczukiem („Kosmos” 1913). Wreszcie w ramach Chemicznego Instytutu Badawczego podjął się opracowania obszernej monografii o polskim węglu. K. ustalił metodykę tych badań, zebrał wysoko kwalifikowane grono współpracowników (z geologii, górnictwa, chemii analitycznej, kotłów parowych), przeanalizował z nim węgiel 72 kopalń z trzech polskich zagłębi; dzieło to nie ukazało się jednak wobec sprzeciwu koncernów o obcym kapitale.

Jako długoletni redaktor „Metanu” i „Przemysłu Chemicznego” zabierał K. wielokrotnie głos na tematy ogólniejsze, jak znaczenie prac badawczych dla przemysłu, potrzeba planów perspektywicznych w nauce i w przemyśle, zasady i kierunki szkolenia polskiej kadry chemików technologów (wraz z I. Mościckim); pozostawił też po sobie prace o charakterze historycznym, np. dzieje Chemicznego Instytutu Badawczego, biogramy naukowe I. Mościckiego, S. Tołłoczki, W. Świętosławskiego, Z. Martynowicza. Opublikował ogółem ok. 60 prac, z czego 31 większych oryginalnych oraz dwa podręczniki; połowa z tego ukazała się w redagowanych przez niego czasopismach, kilka w wydawnictwach PAU, Warsz. Tow. Przyj. Nauk, oraz w „Chemische Zeitung”. Starał się zawsze o praktyczne zastosowanie nauki i przemysł zrealizował niejeden jego pomysł. W zakresie technologii posiadał liczne patenty swoje oraz kilka wspólnych z I. Mościckim i H. Strachem. Zmysł organizacyjny, zdolności pedagogiczne, znajomość potrzeb nauki i techniki polskiej, wreszcie sumienność naukowa predestynowały K-a na twórcę polskiej szkoły analityków i metodyków badań ropy i gazu ziemnego (W. Leśniański, Z. Biluchowski, L. Suchowiak, B. Więcławek, Z. Dobijanka, E. Beckówna, E. Kirschbaum, I. Klus, I. Jurkiewicz). W r. 1918 ożenił się z Marią Siemaszko. Zmarł 4 VI 1942 r. w Warszawie, zapomniany i opuszczony.

 

Estreicher, II 275; Górkiewicz M., Bibliografia publikacji Akademii Górniczo-Hutniczej 1919–1958, Kr. 1959 s. 206 (spis prac); Łoza, Czy wiesz, kto to jest?; Olszewicz, Lista strat kultury pol., (tu data ur. 1881); Peretiatkowicz A., Sobeski M., Współczesna kultura polska. Życiorysy uczonych, literatów i artystów z wyszczególnieniem ich prac, P. 1932 s. 102; Życiorysy profesorów i asystentów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie (1919–1964), Kr. 1965 s. 112; Katalog Literatury Naukowej Polskiej, Kr. 1908–1930 VII 11, 42, XVI 64 (prace druk.); – Chemiczny Instytut Badawczy, W. 1929; Kwiatkowski E., Dzieje chemii i przemysłu chemicznego, W. 1962 s. 305, 310; Lampe W., Zarys histori chemii w Polsce, Kr. 1948 s. 37, Historia Nauki Polskiej w Monografiach, nr 4; Politechnika Warszawska 1915–1965, W. 1965 s. 384; Sprawozdanie Towarzystwa Naukowego we Lwowie, Lw. 1921 s. 285–6, 1934 s. 177–8 (życiorys i spis prac); Więcławek B., K. K. (1885–1943), „Przemysł Chemiczny” 1958 z. 4 s. 261–3 (fot., spis prac, mylna data ur. i śmierci); – Kronika Uniwersytetu Lwowskiego 1898/9–1909/10, Oprac. W. Hahn, Lw. 1912 s. 473; „Spraw. AU” 1907 s. 95, 1908 s. 101, 1911 s. 99, 1912 s. 105, 1914 s. 39; Spraw. Akad. Roln. w Dublanach, 1917–1918; – AAN: Akta personalne Min. WRiOP I/8.

Stanisław Brzozowski

 

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.