INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Kazimierz Natanson     

Kazimierz Natanson  

 
 
1853-08-22 - 1935-06-10
Biogram został opublikowany w 1977 r. w XXII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Natanson Kazimierz (1853–1935), prawnik, finansista, przemysłowiec, działacz społeczny. Ur. 22 VIII w Warszawie, był synem Henryka (zob.) i Józefy z Mayów, bratem Józefa (zob.) oraz przyrodnim bratem Antoniego (zob.), Bronisława (zob.) i Stefana (zob.). Uczył się w gimnazjum w Warszawie oraz ukończył Wydział Prawa Uniw. Warsz., uzyskując tytuł kandydata praw. Następnie studiował ekonomię i bankowość na uczelniach zagranicznych (m. in. w Akademii Handlowej w Lipsku) oraz odbył kilkumiesięczną praktykę w jednym z banków paryskich. Po powrocie do kraju w r. 1878 podjął pracę w rodzinnym domu bankowym «S. Natanson i Synowie», obejmując jego kierownictwo wraz z bratem Józefem od śmierci ojca w r. 1895 do likwidacji firmy w r. 1932. W l. 1883–1912 był członkiem zarządu Tow. Akcyjnego Mirkowskiej Fabryki Papieru. Był także członkiem zarządu Stowarzyszenia Subiektów Handlowych Wyznania Mojżeszowego i z jego ramienia w r. 1887 opiekunem kursów wieczorowych dla młodzieży pracującej, zorganizowanych przy szkole realnej dla młodzieży żydowskiej. W latach dziewięćdziesiątych N. działał w Wydziale Czytelń Bezpłatnych Warszawskiego Tow. Dobroczynności. Był też bardzo czynny w Zgromadzeniu Kupców, gdzie od r. 1888 był członkiem Deputacji Handlowej. W r. 1896 został członkiem Komisji Szkolnej, z której ramienia zajmował się organizacją szkół handlowych Zgromadzenia, następnie wszedł do Komisji Pedagogicznej, a od r. 1900 do Rady Opiekuńczej tych szkół. Równocześnie w l. 1898–1907 pełnił we władzach Zgromadzenia funkcję zastępcy podstarszego, a następnie starszego. W tym okresie został wybrany do władz kilku związanych z interesami Kronenbergów i Natansonów akcyjnych towarzystw bankowych, ubezpieczeniowych i przemysłowych. W l. 1892–1927 był członkiem dyrekcji Tow. Ubezpieczeń «Przezorność», w l. 1893–1918 członkiem rady zarządzającej (w tym w l. 1901–18 wiceprezesem rady) Banku Handlowego, w l. 1894–1917 był jednym z dyrektorów, a od r. 1918 do śmierci wiceprezesem rady zarządzającej Warszawskiego Tow. Ubezpieczeń od Ognia. Był w r. 1896 współzałożycielem i do r. 1926 członkiem zarządu Akcyjnego Tow. «Elektryczność». Szczególnie dużo pracy poświęcił N. Komitetowi Giełdowemu Warszawskiemu, w którym w l. 1897–1905 pełnił funkcję członka komitetu, w l. 1906–46 był wiceprezesem, w l. 1917–21 prezesem oraz w l. 1922–32 członkiem Rady Giełdowej, a także członkiem Komisji Dyscyplinarnej i Komisji Odwoławczej.

N. był jednym z czołowych działaczy żydowskiego ruchu asymilatorskiego i przez długi czas przyczyniał się do obsadzania władz Warszawskiej Gminy Żydowskiej przez zwolenników tego kierunku. Czynny w akcjach społecznych, był w r. 1898 członkiem komitetu budowy pomnika Mickiewicza w Warszawie. Należał do inicjatorów założenia w r. 1906 Tow. Kultury Polskiej, agendy oświatowej stronnictwa liberalnej burżuazji Związku Postępowo-Demokratycznego (późniejsze Polskie Zjednoczenie Postępowe), którego był członkiem. W zarządzie Tow. Kultury Polskiej pełnił funkcję skarbnika. W r. 1907 z ramienia Zjednoczenia Postępowego wchodził do komitetu wyborczego do II Dumy. Był też głównym założycielem organu związku dziennika „Nowa Polska”. Po wybuchu pierwszej wojny światowej, wraz z Władysławem Studnickim, był w listopadzie 1914 w Berlinie u G. Cleinowa w związku z niemieckimi koncepcjami rozwiązania sprawy polskiej. W grudniu 1916 N. został mianowany członkiem Tymczasowej Rady Stanu, a w czerwcu 1917 otrzymał funkcję zastępcy dyrektora departamentu skarbu. Po rozwiązaniu Rady w sierpniu 1917 wszedł do Komisji Przejściowej Tymczasowej Rady Stanu, która funkcjonowała do grudnia 1917, przekazując swe agendy Radzie Regencyjnej. Brał udział w r. 1917 w agitacji wśród legionistów na rzecz złożenia przysięgi. W okresie powstawania państwowości polskiej N. był czynny przy tworzeniu projektów prawa handlowego. W r. 1918 brał udział w pracach komisji Min. Sprawiedliwości nad projektem przepisów dla spółek z ograniczoną odpowiedzialnością oraz komisji Min. Przemysłu i Handlu nad projektem przepisów dla krajowych i zagranicznych spółek akcyjnych. Był także członkiem komisji kwalifikującej kandydatów na sędziów-ławników handlowych. W r. n. był członkiem Komisji Ustawodawczej Prawa Handlowego przy Min. Sprawiedliwości, a także uczestniczył w pracach przygotowawczych do traktatu handlowego z Wolnym Miastem Gdańskiem. Brał udział w ustalaniu obsady placówek konsularnych i stanowisk agentów handlowych. Był także członkiem rady i zarządu Centralnego Związku Polskiego Przemysłu, Górnictwa, Handlu i Finansów («Lewiatana»). W r. 1920 wchodził w skład komisji utworzonej przy Min. Skarbu, której zadaniem była reorganizacja giełd w Polsce. Równocześnie przez pewien czas był wiceprezesem rady Banku Przemysłowego Warszawskiego, a w l. 1918–25 wiceprezesem rady Polskiego Tow. Reasekuracyjnego «Patria».

Wg L. Chajna N. był masonem, członkiem loży «Odrodzenie». Zmarł 10 VI 1935 w Warszawie i pochowany został na cmentarzu Żydowskim w Warszawie jako ostatni z rodziny Natansonów wyznania mojżeszowego. W małżeństwie z Bronisławą z Kempnerów miał dwóch synów: Jana Natansona-Leskiego (zob.) i Juliusza, inżyniera, dyrektora fabryki «Pocisk», oraz dwie córki: Zofię, zamężną za literatem Juliuszem Germanem i Józefę, zamężną za Aleksandrem Szymanowskim.

 

Who’s who in Central and East-Europe 1933/34, Zurich 1935; Współcześni polscy działacze polityczni. Małe encyklopedie, Ł.–W. 1919; – Chajn L., Wolnomularstwo w II Rzeczypospolitej, W. 1975; Hass L., Wybory warszawskie 1918–1926, W. 1972; Holzer J., Molenda J., Polska w pierwszej wojnie światowej, W. 1973; Ignotus, Finansjera warszawska (1870–1925), W. 1926 s. 82–4; Kozłowski Cz., Działalność polityczna Koła Międzypartyjnego w latach 1915–1918, W. 1967; Kraushar A., Kupiectwo warszawskie, W. 1929 s. 168, 180, 182–5, 189, 193–5, 199, 211, 220, 224–5; Landau Z., Tomaszewski J., Bank Handlowy w Warszawie S. A. Historia i rozwój, W. 1970 s. 228; Miąso J., Szkolnictwo zawodowe w Królestwie Polskim w l. 1815–1915, Wr. 1966; tenże, Uniwersytet dla Wszystkich, W. 1960; Mieses M., Polacy-chrześcijanie pochodzenia żydowskiego, W. 1938 II; Reychman K., Szkice genealogiczne, W. 1936 I; Schipper L, Dzieje handlu żydowskiego na ziemiach polskich, W. 1937; Seyda M., Polska na przełomie dziejów, P. 1927–31 I–II; Stulecie Giełdy Warszawskiej, W. 1917 s. 186–7; Wroczyński R., Myśl pedagogiczna i programy oświatowe w Królestwie Polskim na przełomie XIX i XX w., W. 1963; Z dziejów gminy starozakonnych w Warszawie w XIX stuleciu, W. 1907; Żydzi w Polsce Odrodzonej, W. 1934 II 442; – Bank Handlowy… Sprawozdanie za r. 1893; toż za l. 1894–1926; Komitet Giełdowy Warszawski. Sprawozdanie za r. 1897; toż za l. 1898–1932; Krzywicki L., Wspomnienia, W. 1959 III; Polskie Tow. Reasekuracyjne „Patria”. Sprawozdanie z pierwszego roku działalności 1918; toż za l. 1919–1925; Sprawozdanie Akcyjnego Tow. „Elektryczność" za r. 1896/7; toż za l. 1897/8–1925/6; Sprawozdanie dyrekcji Warszawskiego Tow. Ubezpieczeń od Ognia za r. 1894; toż za l. 1895–1935; Sprawozdanie z działalności Mirkowskiej Fabryki Papieru za r. 1883/4; toż za l. 1884/5–1911/12; Studnicki W., W poszukiwaniu odpowiedniej akcji wyzwoleńczej, „Niepodległość” T. 10: 1934; Zdanie sprawy z działań i obrotu funduszów Warszawskiego Tow. Dobroczynności za r. 1890; toż za r. 1895; Zwyczajne ogólne zebranie członków Tow. Ubezpieczeń „Przezorność” w Warszawie za r. 1892; toż za l. 1893–1927; – „Kur. Warsz.” 1906 nr 117 s. 3, 1935 nr 158 wyd. poranne s. 6, wyd. wieczorne s. 9, nr 162 wyd. wieczorne s. 3–4; „Nasz Przegl.” 1935 nr 166 s. 10; „Świat” 1907 nr 12 s. 24 (fot.), 1913 nr 51 s. 7 (fot.); „Tyg. Ilustr.” 1907 nr 4 s. 87 (fot.); „Wędrowiec” 1898 nr 52 s. 1023, 1028 (fot.); – B. Ossol.: rkp. 6872 II; – Materiały w posiadaniu Ludwika Natansona z Warszawy oraz jego informacje.

Stanisław Konarski

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

 

Antoni Natanson

1862-10-12 - 1933-12-09 lekarz
 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Bronisław Gembarzewski

1872-05-20 - 1941-12-11
malarz
 

Jan Kanty Federowicz

1858-08-06 - 1924-07-13
prezydent Krakowa
 

Wacław Felczak

1916-05-29 - 1993-10-23
historyk
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Aleksander Rak

1899-08-18 - 1978-07-29
grafik
 

Konstanty Przezdziecki

1846-06-10 - 1897-02-10
ziemianin
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.