INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Leonard Rembowski  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 1988-1989 r. w XXXI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Rembowski Leonard h. Jelita pruskie (1585–1649), opat pelpliński, komisarz generalny cystersów w Polsce. Był synem Wojciecha, właściciela Wielkiej Turzy w woj. pomorskim (zm. 1608), bratankiem Leonarda, opata pelplińskiego (zob.).

W r. 1599 podjął R. naukę w kolegium jezuickim w Braniewie; na początku listopada 1604 wstąpił do klasztoru Cystersów w Oliwie. W październiku 1605 ze swoich dóbr rodowych zapisał klasztorowi 400 fl., a resztę swego działu darował braciom. Następnie R. złożył publicznie śluby zakonne. Pod koniec września 1606 wyjechał do Rzymu z przeorem konwentu oliwskiego Filipem Adlerem. Do kraju wrócił na początku kwietnia 1607. W marcu 1609 R. udał się z F. Adlerem na kilkumiesięczny pobyt do Francji. W Oliwie R. pełnił funkcję magistra nowicjuszy. W marcu 1610 otrzymał święcenia kapłańskie. Po śmierci opata pelplińskiego Feliksa Kosa dekretem królewskim z 13 V 1618 zalecono R-ego na wakującą godność. Dn. 13 VI t. r. wybrano R-ego na opata konwentu pelplińskiego. Elekcji przewodniczył opat oliwski Adam Trebnic, który udzielał R-emu stałego i zdecydowanego poparcia. Niewątpliwie pod wpływem Trebnica wybór nowego opata pelplińskiego zatwierdził też generalny superior cystersów Mikołaj Boucherat. Dn. 9 IX t. r. R. przyjął święcenia opackie z rąk bpa pomocniczego włocławskiego Baltazara Miaskowskiego. Po wyborze R. oświadczył, że ubogi wstąpił na swój urząd i ubogi stąd odejdzie, a cały zgromadzony majątek przekaże konwentowi. Zapewne jesienią 1618 R. wraz z nowo wybranym komisarzem generalnym cystersów prowincji polskiej A. Trebnicem udał się na pielgrzymkę do Częstochowy.

R. okazał się nie tylko kontynuatorem reformy życia religijnego w klasztorze pelplińskim, lecz również hojnym fundatorem oraz mądrym i energicznym zarządcą dóbr opactwa. Ciągle malejące dochody klasztoru radykalnie zwiększył poprzez reformę zarządzania i nowy podział majątku. M. in. przekazał zakonnikom niektóre wsie będące dotąd pod bezpośrednim zarządem opata. R. wydzierżawił też dobra klasztorne osobom świeckim, dokładnie określając warunki umowy. Reformy R-ego zatwierdził 6 XII 1618 A. Trebnic, a 24 III 1619 bp ordynariusz włocławski Paweł Wołucki. W r. 1621 R. wydał ustawę dla podgdańskich dóbr klasztornych. Dn. 29 IV 1623 podejmował w Pelplinie króla Zygmunta III i królewicza Władysława. Aby uzyskać potwierdzenie papieskie dla dokonanej reformy podziału majątku klasztornego w sierpniu 1624, R. w towarzystwie ojca Gabriela Bystrama udał się do Rzymu. Zgodę papieża Urbana VIII otrzymał pod koniec r. 1624. W r. n. dzięki wstawiennictwu królewicza Władysława R. uzyskał dla opatów pelplińskich infułę. W maju 1628 uczestniczył w synodzie prowincjonalnym w Piotrkowie. W październiku 1631 brał udział w uroczystościach pogrzebowych A. Trebnica, na którego miejsce obrano R-ego komisarzem generalnym polskiej prowincji cystersów. Nie przerwał jednak pracy nad kształtowaniem duchowości swego konwentu i jeszcze w r. 1632 prosił jezuitów poznańskich, aby organizowali rekolekcje dla cystersów pelplińskich. W r. 1633 wyznaczył ojca G. Bystrama na swego koadiutora z prawem następstwa, a w r. 1634 po raz ostatni brał udział w synodzie prowincjonalnym. W tych latach dwukrotnie odwiedził ośrodek cysterski w Clairvaux. W r. 1639 uczestniczył w Koronowie w wyborze nowego opata oliwskiego Michała Konarskiego. Na krótko przed śmiercią był wizytatorem paulinów częstochowskich.

Gospodarność R-ego umożliwiła zrealizowanie kilku fundacji, głównie w kościele klasztornym w Pelplinie. W l. 1618 i 1623 opat podpisał dwie umowy z malarzem gdańskim Hermanem Hanem na wykonanie obrazów do ołtarza Wniebowzięcia Najśw. Marii Panny (mariackiego) oraz nowego ołtarza głównego. Ponadto R. ufundował dębowe stalle (1622), ołtarz św. Urszuli (1623) oraz św. apostołów Piotra i Pawła (1644). Barokowe ołtarze świadczą o smaku artystycznym R-ego. Kronika pelplińska uważa nawet R-ego za ideowego współtwórcę nowego ołtarza głównego. R. zmarł 7 VII 1649. Uroczysty pogrzeb odbył się 26 VIII w Pelplinie. Ciało spoczęło w tamtejszym kościele klasztornym pod kamienną tablicą z czerwonego piaskowca z napisami z brązu. Należy ona do najcenniejszych płyt nagrobnych w obecnej katedrze pelplińskiej. W r. 1971 umieszczono ją poniżej tablicy upamiętniającej jubileusz 900-lecia św. Wojciecha. Przy przenoszeniu płyty stwierdzono, że grób opata był już otwierany i prawdopodobnie splądrowany.

Bratem R-ego był Adrian (zm. 26 VIII 1650), którego grobowiec znajduje się również w katedrze pelplińskiej, obok ołtarza św. Marii Magdaleny.

 

Przypuszczalnie podobiznę R-ego przedstawił H. Han na obrazie „Koronacja Najświętszej Marii Panny”, znajdującym się w ołtarzu głównym w kościele katedralnym (pocysterskim) w Pelplinie; – Estreicher; Sarna, Episkopat przemyski obrządku łac; Niesiecki; Katalog archiwum opactwa cystersów w Mogile, Kr. 1919 s. 89; – Bednarz M., Jezuici a religijność polska (1564–1964), „Nasza Przeszłość” T. 20: 1964 s. 179; Ciemnołoński J., Pasierb J. S., Pelplin, Wr. 1974; Ciesielski A., Adam Trebnic archidiakon pomorski, opat oliwski (1616–1630). Szkic biograficzny, „Nasza Przeszłość” T. 27: 1967 s. 143; Frydrychowicz R., Geschichte der Cistercienserabtei Pelplin und ihre Bau- und Kunstdenkmäler, Düsseldorf [b. r.]; Kujot S., Opactwo pelplińskie, Pelplin 1875; Pasierb J. S., Malarz gdański Hermann Han, W. 1974; Zaleski, Jezuici, IV cz. 2 s. 501; – Annales Monasterii Olivensis, Wyd. P. Czaplewski, Tor. 1916; Inwentarz opackich dóbr pogódkowych z 1624 roku, Wyd. W. Odyniec, „Roczn. Gdań.” T. 33: 1975 z. 2 s. 127–36; Liber mortuorum monasterii Pelplinensis ordinis Cisterciensis, Wyd. W. Kętrzyński, w: Mon. Pol. Hist., IV 64, 95; Polskie ustawy wiejskie XV–XVII w., Wyd. S. Kutrzeba, A. Mańkowski, Arch. Kom. Prawniczej PAU, Kr. 1938 XI 95–103; Das Totenbuch des Prämonstratenserinnen-Klosters Zuckau bei Danzig, Wyd. M. Perlbach, Danzig 1906, „Quellen und Darstellungen zur Geschichte Westpreussens”, [T.] 5 s. 4, 45; – Arch. Diec. Chełmińskiej w Pelplinie: M-69, Varia Documenta Monasterii Pelplinensis, t. I; B. Seminarium Duchownego w Pelplinie: Kronika pelplińska, t. I–II rkp. sygn. 421/623, 422/623.

Aleksander Klemp

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

 

Adrian Rembowski

1 poł. XVI w. - po 09.1601 sekretarz królewski
 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Jan Wężyk

1575 - 1638-05-27
prymas Polski
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Andrzej Sapieha

brak danych - przed 11 X 1621
wojewoda smoleński
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.