Sapieha Lew h. Lis (zm. 1610), wojski witebski, później sędzia ziemski grodzieński. S. był młodszym synem dworzanina hospodarskiego Michała Januszowicza v. Januchnowicza i Maryny Bystrejskiej, bratem kuchmistrza lit. Mikołaja (zob.).
Niewiele wiadomo o przebiegu kariery publicznej S-y. W uniwersale poborowym uchwalonym na sejmie 1581 r. wyznaczono go na poborcę podatku w woj. witebskim. Prawdopodobnie był on posłem na tenże sejm. W r. 1584 lub w r. n. otrzymał S. urząd wojskiego witebskiego po Marcinie Kurczu. Z tym tytułem wystąpił już 22 III 1586, kiedy wspólnie z bratem Mikołajem uzyskał korzystny wyrok sądu polubownego w sprawie dóbr spadkowych po bezpotomnie zmarłych stryjach: Hlebie, Dymitrze i Stefanie. Dn. 27 VIII 1590 S. otrzymał przywilej na sędziego ziemskiego grodzieńskiego po awansie Hrehorego Massalskiego na podkomorzego tegoż powiatu. Przez dwa następne dziesięciolecia przebywał najczęściej z racji pełnionej funkcji w pow. grodzieńskim lub na terenie woj. witebskiego, gdzie posiadał dobra. W r. 1598 był deputatem na Trybunał Lit. z pow. orszańskiego.
Dn. 7 I 1581 wspólnie z bratem S. przeprowadził dział majątków spadkowych po ojcu i stryjach. Przypadła mu wówczas część majętności Łunna (pow. grodzieński). Kolejny dział dalszych cząstek spadkowych obaj bracia przeprowadzili 21 VIII 1593; S. otrzymał wówczas służbę osiadłą zwaną Szczepicze, należącą do Łunnej, oraz place z ogrodnikami w Grodnie położone koło zamku i nad Niemnem. W r. 1595 na podstawie działu schedy położonej na Witebszczyźnie S. otrzymał dobra Ostrowno z folwarkiem Kaczyno, ponadto Zamosze i dwory Chodczę oraz Lemnicę z siołem Spaskim. Posiadał także majątki Bystryn (woj. połockie) i Ognieszyce (pow. słonimski). Wraz z bratem i innymi spadkobiercami pretendował on do dziedzictwa po swym dziadku ze strony matki, horodniczym połockim Jacku Bystrejskim.
S. przeszedł z prawosławia na wyznanie kalwińskie. W testamencie spisanym 20 VIII 1610 w Łunnej zapisał wieś Melechowo (woj. witebskie) dla kalwińskiego zboru w Witebsku oraz 40 kóp gr. lit. dla zboru wileńskiego. Wyraził w nim życzenie, aby pochowano go w sadzie w majętności Łunna. Zmarł wkrótce po spisaniu testamentu, a jego ostatnią wolę wniesiono 20 IX 1610 do ksiąg Trybunału Lit.
W małżeństwie z Heleną, córką kaszt. mińskiego Michała Haraburdy (zob.), nie miał S. dzieci. Główne swe majętności zapisał trzem bratankom: Janowi Dominikowi, Mikołajowi oraz Fryderykowi (zob.), pod warunkiem zapłacenia sumy 4 tys. kóp gr. lit. swej żonie, której zapisał nadto wszystkie ruchomości, sumę 400 kóp gr. lit. na zastawnych wsiach Paniutycze i Klepachowszczyzna, ponadto dom i ogrodników osiadłych na placach w Grodnie oraz dwie wsie w pow. orszańskim.
Portret z galerii kodeńskiej w Muz. Narod. w Przemyślu (wspólny z Mikołajem Krzysztofem); – Boniecki, Poczet rodów; Dworzaczek; Labarre de Raillicourt D., Histoire des Sapieha, Paris 1970 s. 87; Niesiecki; Sapiehowie, I; Żychliński, XI; – Akty Vil. Archeogr. Kom., I, XVIII, XXVIII, XXXI; Archeografičeskij Sbornik Dokumentov, IV, V; Istoriko-juridičeskije materialy, Witebsk 1890–1903, XX, XXXI; Vol. leg., II 1036, 1636; – AGAD: Arch. Radziwiłłów, Dz. II ks. 4 s. 76, 224, Sumariusz Metryki Lit., VI k. 227v.; AP w Kr., Oddział na Wawelu: Arch. Młynowskie Chodkiewiczów nr 951 k. 443–444, nr 970 (bez pag.), 971 k. 1–6 (testament); B. Czart.: rkp. 1352 s. 282 (Herbarz lit. W. Kojałowicza z r. 1658); B. PAN w Kr.: rkp. 3415 k. 26.
Henryk Lulewicz