INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Lucyna Szczepańska (Leńska-Szczepańska)      Fot. H. Zalewska.

Lucyna Szczepańska (Leńska-Szczepańska)  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 2010-2011 w XLVII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Szczepańska (Szczepańska-Leńska) Lucyna (1909–1999), śpiewaczka (sopran).

Ur. 28 XII w Warszawie, była szóstym z siedmiorga dzieci Franciszka (ok. 1875 – 1949), dozorcy w fabryce wyrobów platerowych w Warszawie, i Katarzyny z Pietrzaków (ok. 1880 – 1956). Miała siostrę Stanisławę (ok. 1902 – 1975), żonę podwarszawskiego fabrykanta Turobińskiego, oraz braci: Edwarda, inżyniera brązownika, Feliksa (zob.), Kazimierza, lotnika (poległego w kampanii wrześniowej 1939 r.), Romana, fagocistę i skrzypka, i Zygmunta, inżyniera (poległego w powstaniu warszawskim 1944 r.).

S. śpiewała w chórze kościelnym i kole śpiewaczym «Nowy Świat 1». Dzięki pomocy braci, Feliksa i Romana, została w r. 1930 chórzystką Teatru Wielkiego w Warszawie. Wykształcenie muzyczne uzupełniała prywatnie u pianistki Zofii Kryńskiej. W r. 1931 wystąpiła w „Orfeuszu w piekle” J. Offenbacha i zagrała Zosię w komedii muzycznej Adama Wieniawskiego „Król kochanek” (reż. Józef Węgrzyn). Latem t.r. wraz z zespołem Revellersi Polscy (do którego należał jej brat Feliks) wzięła udział w tournée po szesnastu polskich miastach. Po przesłuchaniu przez dyrektora Emila Młynarskiego awansowała w r. 1931 na solistkę w Operze i w r. 1932 debiutowała tam partią Gildy w „Rigoletto” G. Verdiego. Dysponowała sopranem koloraturowym wielkiej skali, śpiewała partie liryczne, koloraturowe i dramatyczne. Występowała też nadal w repertuarze operetkowym, m.in. w „Nocy w Wenecji” J. Straussa (reż. Filip Kuligowski) i „Balu w operze” H. Heubergera. W r. 1932 wstąpiła do ZASP i została laureatką Konkursu Młodego Śpiewaka w Warszawie. Na Międzynarodowym Konkursie Śpiewaczym w Wiedniu zdobyła w r. 1933 pierwsze miejsce. Latem t.r. popłynęła statkiem rzecznym wraz z zespołem Jerzego Silicha i śpiewała w miastach nadwiślańskich, m.in. w „Halce” Stanisława Moniuszki i „Żydówce” J. Halévy’ego. Występowała także w warszawskich teatrzykach rewiowych «Alhambra» i «Rex». W Teatrze Wielkim śpiewała wszystkie główne partie sopranowe, m.in. Bronię w „Hrabinie” Moniuszki, Psyche w „Erosie i Psyche” Ludomira Różyckiego, Elzę z Brabantu w „Lohengrinie”, Elżbietę w „Tannhäuserze” i Kundry w „Parsifalu” R. Wagnera, Lizę w „Damie Pikowej” P. Czajkowskiego oraz Micaëlę w „Carmen” i Leilę w „Poławiaczach pereł” G. Bizeta. W trakcie obchodów 75-lecia prapremiery „Halki” śpiewała 12 IV 1934 partię Zofii. W plebiscycie czytelników „Kuriera Warszawskiego” otrzymała t.r. miano Słowika Warszawy. W grudniu, występując w „Borysie Godunowie” M. Musorgskiego, partnerowała F. Szalapinowi; odniosła wielki sukces. W czasach dyrekcji Janiny Korolewicz-Waydowej grywała głównie w repertuarze operetkowym: jako Mi w „Krainie uśmiechu” i Julia w „Hrabim Luxemburg” F. Lehára. Wydarzeniem był jej występ w „Rose Marie” R. Frimla (wszystkie 1935, reż. Witold Zdzitowiecki). Śpiewała też 2 VI 1935 w „Guiditcie” Lehára (reż. Franciszek Freszl i Józef Śliwicki) oraz w „Baronie cygańskim” Straussa i „Kwiecie Hawai” P. Ábraháma (1936, reż. Zdzitowiecki).

W r. 1935 wystąpiła S. w filmie „Dwie Joasie” (reż. Mieczysław Krawicz) jako Klimcia, m.in. z Jadwigą Smosarską; śpiewała piosenki „Dlaczego właśnie dziś” i „Od miłości nikt się nie wykręci” (muzyka Władysław Eiger, słowa Konrad Tom). W roli Hanny w filmowym „Strasznym dworze” (reż. Leonard Buczkowski) na podstawie opery Moniuszki wykonała „Prząśniczkę” do słów Jana Czeczota i „Pieśń wieczorną” do słów Władysława Syrokomli. Dla wytwórni płytowych «Columbia» i «Odeon», a od r. 1935 zwłaszcza dla «Syrena Record» nagrywała piosenki (np. w duecie z Adamem Astonem „Ta jedna noc”, muzyka Jerzy Petersburski, słowa Olga Org), pieśni (np. „Pieśń wieczorna”), arie operetkowe (Sylvii z „Księżniczki czardasza” I. Kálmána, Marietty z „Zamarłego miasta” E. W. Korngolda, Adeli z „Zemsty nietoperza” Straussa) i operowe (Musette z „Cyganerii” G. Pucciniego) oraz duety (niekiedy z bratem Feliksem). Jedno z jej nagrań z r. 1936 pieśni „Ave Maria” (muzyka F. Schubert, słowa Janina Gillowa) Polskie Radio emitowało codziennie. Nagrała też „Ave Maria” z muzyką J. S. Bacha i Ch. Gounoda.

Wraz z Korolewicz-Waydową przeszła S. w czerwcu 1936 do Wielkiej Operetki i występowała tam przez trzy miesiące, m.in. w roli Mimozy w „Gejszy” S. Jonesa. Następnie podjęła pracę w teatrze operetkowym «8.15» kierowanym przez Karola Bendę i Zdzitowieckiego i 21 XI 1936 zagrała na jego inaugurację tytułową rolę w „Gaby” B. Grüna; wystąpiła tam potem w „Tańcu szczęścia” R. Stolza i „Coletcie” R. Benatzkyego (obie 1937). Po występie gościnnym 8 IX 1937 w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie w premierze „Coletty” (reż. Józef Karbowski) Leon Kruczkowski napisał w „Krakowskim Kurierze Wieczornym” (z 10 IX 1937), że S. «prócz pierwszorzędnego aparatu śpiewaczego wnosi na scenę środki ekspresji wzbudzające w słuchaczu reakcje o wiele głębsze i subtelniejsze niż tylko sam podziw». W roli „Krysi leśniczanki” G. Jarno (1938), zdaniem Tadeusza Żeleńskiego (Boya), «nie tylko śpiewała (co nie zdziwiło nikogo), ale grała z zacięciem i humorem skończonej aktorki». Występowała w roli tej gościnne w Gdyni, Katowicach, Lwowie, Poznaniu, Rzeszowie i Stanisławowie. Znakomicie przyjętą partię Małgosi w „Skowronku” Lehára (1939) prezentowała na występach gościnnych w Białymstoku, Gdyni i Wilnie. Wg niepotwierdzonych informacji występowała też we Francji i Włoszech.

W czasie okupacji niemieckiej śpiewała S. początkowo w kawiarniach «U Lardellego» (przy ul. Polnej) i w «Café Lucyna» (przy ul. Nowy Świat). Następnie występowała w jawnych teatrzykach «Niebieski Motyl» i «Nowości». W Teatrze Miasta Warszawy śpiewała partię Małgosi w „Jasiu i Małgosi” (1940, reż. Adolf Popławski) oraz Zoriki w „Cygańskiej miłości” Lehára (1941, reż. Marian Domosławski). W lutym i wrześniu 1942 dawała własne koncerty w Krakowie. Wg informacji rodziny śpiewała także, za zgodą władz podziemnych, dla gen. gubernatora H. Franka na Wawelu. W warszawskim Teatrze Maska zagrała m.in. w „Buchalterii miłości” Haliny Rapackiej i „Violetterze, czyli dziewczynie z fiołkami” Zdzitowieckiego (oba 1943, reż. Zdzitowiecki). Wystąpiła także w rewii „Coctail gwiazd” oraz jako tytułowa bohaterka w „Lalce” E. Audrana (oba 1944). Po upadku powstania warszawskiego została wywieziona jesienią 1944 do obozu przejściowego w Pruszkowie, z którego uciekła i przedostała się do Krakowa. Występowała w Krakowie w jawnym Teatrze Powszechnym, rewiach Polskiego Teatru Kukiełkowego „Codziennie o 5-ej” i „Lucyna na Stradomiu” (w sali kina Atlantic przy ul. Stradom), a także w kawiarniach jako solistka zespołu jazzowego Georga Scotta.

Decyzją Komisji Weryfikacyjnej ZASP z 19 III 1945 S. za granie w teatrach jawnych w czasie okupacji została ukarana zakazem występów w Warszawie i Łodzi do 31 VIII 1946, a także zawieszona w prawach członka ZASP; wkrótce jednak wyrok złagodzono. W r. 1945 wyjechała nielegalnie do Włoch, gdzie wstąpiła do Teatru Polowego II Korpusu WP. W r. 1946 zamieszkała w Londynie. Występowała na koncertach organizowanych przez Tow. Operowe im. Moniuszki, śpiewała (głównie repertuar polski) w teatrach polonijnych i radiu. W „Przysiędze Kościuszki” Mariana Hemara (pokazywanej w r. 1953 w londyńskim Royal Albert Hall) zagrała Barbarę. Występowała także we Francji, a w r. 1954 w USA razem z działającym tam zespołem «Wesoła Czwórka Lotników» (następnie «Wesoła Czwórka»), w rewii „Jak za dawnych lat”. Była członkiem ZASP za granicą. W r. 1956 zamieszkała w Nowym Jorku. Odbyła w r. 1957 wielkie tournée po USA i Kanadzie z towarzyszeniem pianisty Stanisława Ferszki. Dla polonijnych wytwórni płytowych: «Amerpol Records» w Detroit oraz «Polonia» i «Melodia» w Nowym Jorku nagrywała polskie pieśni ludowe (m.in. na płycie zbiorowej „Czar piosenki”). Po śmierci męża wróciła 11 IV 1973 do Polski, zaprzestała jednak publicznej działalności artystycznej. Zmarła 30 XII 1999 w Milanówku, została pochowana w Warszawie na cmentarzu Bródnowskim (kw. 6 E, w grobie, w którym wcześniej spoczęli jej rodzice i siostra).

S. była trzykrotnie zamężna. Jej pierwszy mąż był Francuzem. Po rozwodzie wyszła za Z. Radzickiego, zamordowanego w czasie okupacji. Podczas pobytu w USA poślubiła Jerzego Leńskiego. Nie miała potomstwa.

 

Almanach sceny polskiej 1999–2000, W. 2005; Encyklopedia muzyki, W. 1970; Słown. Muzyków Pol., II; Wolański R., Leksykon polskiej muzyki rozrywkowej, W. 2003 II; – Filler W., Rendez-vous z Operetką warszawską, W. 1961 (fot.); Historia filmu polskiego, W. 1988 II; Komorowska M., Za kurtyną lat. Polskie teatry operowe 1918–1939, Kr. 2008; Lachowicz S., Muzyka w okupowanym Krakowie 1939–1945, Kr. 1988; Lerski T., Syrena Rekord. Pierwsza polska wytwórnia fonograficzna 1904–1939, Nowy Jork–W. 2004; Michalski D., Powróćmy jak za dawnych lat, W. 2007; Mierzwiński Z., Asy, damy i ułani, W. 1991; Sadowy W., Lucyna Szczepańska, „Gaz. Wyborcza” dod. „Gaz. Stoł.” 2004 nr 287; Sempoliński L., Wielcy artyści małych scen, W. 1968 (fot.); – [Żeleński T.] Boy, Pisma, W. 1975 XXVIII 559; – „Dzien. Białostocki” 1939 nr 191; „Kino” 1937 nr 49; „Okolica” 2010 nr 17; „Pam. Teatr.” 1961 z. 1–4 s. 177–203, 1997 z. 1–4 s. 28, 99; – Arch. Artyst. i B. Teatru im. Juliusza Słowackiego w Kr.: Wycinki prasowe; Inst. Teatr. im. Zbigniewa Raszewskiego w W.: Teczka osobowa ZASP (m.in. ankieta personalna), nr 14; – Informacje Hanny Wojdalskiej z Grójca.

Jacek Chodorowski i Roman Włodek

 

 
 

Powiązane zdjęcia

   

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

 

Feliks Szczepański

1905-10-21 - 1978-01-16 śpiewak operowy
 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Olga Helena Boznańska

1865-04-15 - 1940-10-26
malarka
 

August Konstanty Krasicki

1873-04-19 - 1946-07-04
botanik
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Michał Sokołowski

1881-11-16 - 1947-07-06
dziennikarz
 

Kazimierz Skirmunt

1861-02-08 - 1931-05-26
prawnik
 

Antoni Jan Stychel

1859-06-13 - 1935-01-13
działacz społeczny
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.