INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Maciej Perekładowski h. Półkozic  

 
 
2. poł. XVIII w. - 2. poł. XVIII w.
Biogram został opublikowany w 1980 r. w XXV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Perekładowski Maciej h. Półkozic (2. poł. XVIII w.), oficer kawalerii narodowej, brygadier-targowiczanin. Był prawdopodobnie bratem Ignacego (zob.). Służył od r. 1768 w kawalerii wojsk koronnych, od r. 1776 w dywizji ukraińsko-podolskiej pod dowództwem gen. Karola Malczewskiego. W r. 1783 miał stopień porucznika i sprawował komendę nad 3 brygadą kawalerii, rozlokowaną na granicy tureckiej pomiędzy Mohylowem a Bohopolem. Jako jeden ze «znanych służbistów» (K. Górski) został powołany przez Departament Wojskowy Rady Nieustającej do utworzonej w r. 1785 komisji dla ustanowienia zasad umundurowania, uzbrojenia, szyku i liczby wojsk. W czasie podróży Stanisława Augusta do Kaniowa (marzec 1787) P. dowodził eksortą towarzyszącą królowi na odcinku od Cudnowa do Berdyczowa. W r. 1790 był już majorem kawalerii narodowej i dowodził pięcioma szwadronami z brygady Rocha Jerlicza, rozlokowanymi między Krasnem a Tulczynem. W maju 1792 część szwadronów komendy P-ego weszła w skład nowo formującej się brygady Michała Wielhorskiego. Inna część szwadronów miała być przyłączona do oddziałów dowodzonych przez Tadeusza Kościuszkę, lecz działania wojenne uniemożliwiły połączenie wojsk. Dn. 22 V 1792 niektóre oddziały P-ego wzięły udział w utarczce pod Serbami. P. natomiast stał z wojskiem pod Tomaszpolem. Stamtąd – w odpowiedzi na list Antoniego Złotnickiego, wzywającego do przystąpienia do konfederacji targowickiej województwa podolskiego – przesłał 24 V t. r. zapewnienie o wierności królowi i sejmowi. Następnego dnia P. przeszedł do Kopijówki z pięcioma szwadronami. Pozostałe oddziały P-ego zatrzymał książę Józef Poniatowski. Skutkiem przemarszu i udziału w starciach z wojskami rosyjskimi oddziały poniosły straty, padło wiele koni. Dn. 8 VI P. był pod Międzybożem, skąd donosił księciu Józefowi o ruchach połączonych kolumn rosyjskich M. W. Kachowskiego i M. I. Kutuzowa. Trzy dni później, 11 VI t. r., wyszedłszy na podjazd między Spiczyńcami a Nową Sieniawą, natknął się na oddział z komendy brygadiera Orłowa i przedniej straży Zubowa. Po stoczonej walce oddział P-ego został otoczony i P. dostał się do niewoli.

Nie wiadomo, kiedy P. przystąpił do konfederacji targowickiej; dn. 27 IX 1792 został wyznaczony przez Generalność na konsyliarza do sądownictwa wojskowego i likwidacji korpusów oraz otrzymał nominację na brygadiera brygady kawalerii narodowej województwa kijowskiego (po Eustachym Sanguszce). Prawdopodobnie funkcji tej nie objął, bowiem 10 XII t. r. wyznaczono go na brygadiera po Rochu Jerliczu. P. dowodził tą brygadą także po wcieleniu jej do armii rosyjskiej i przekształceniu w brygadę dniestrzańską (10 IV 1793). Dalsze losy P-ego oraz jego stosunki rodzinne nie są znane. Wiadomo tylko, że bratem jego był Józef, prawdopodobnie identyczny z podporucznikiem kawalerii, który w r. 1792 przeszedł do pułku regularnych kozaków szefostwa Szczęsnego Potockiego i awansował na majora.

 

PSB (Jerlicz Roch); Uruski; – Dzwonkowski W., Polacy w armii Katarzyny II, „Bibl. Warsz.” 1913 t. 1 s. 107; Gembarzewski B., Rodowody pułków polskich i oddziałów równorzędnych od r. 1717 do r. 1831, W. 1925; Górski K., Historia jazdy polskiej, Kr. 1894; Korzon, Wewnętrzne dzieje; Smoleński W., Konfederacja targowicka, W. 1903; Wolański A., Wojna polsko-rosyjska 1792 r., P. 1924; – Chrząszczewski A., Pamiętnik oficjalisty Potockich z Tulczyna, Kr. 1976; [Naruszewicz A.], Dziennik podróży króla Jegomości Stanisława Augusta na Ukrainę i do innych ziem koronnych roku 1787 dnia 23 lutego zaczętej…, W. 1788; Summariusz czynności Konfederacji Generalnej Obojga Narodów… od dnia 11 IX 1792… w Brześciu Litewskim rozpoczętych…, Nr 21, 61, 178, 202, 206; Summariusz czynności Konfederacji Generalnej Targowickiej Koronnej od dnia 14 maja 1792… w Targowicy rozpoczętych, Nr 84; – AGAD: Korespondencja Stanisława Augusta, t. 3b s. 302, 330; B. Czart.: rkp. 673, 1189; – Wzmianka nadesłana przez E. Rabowicza, przy życiorysie Ignacego Perekładowskiego, w Materiałach Red. PSB.

Maria Czaplińska

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

  więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 
 

Józef Saunders

1773 - 1845-01-01
grafik
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.