Słoniński Marian Wincenty Aleksander (1891–1936), pułkownik dyplomowany WP. Ur. 16 VII w Lądzie (pow. kaliski), był synem Stefana, obywatela ziemskiego z wykształceniem agronomicznym, i Stanisławy z Szeniców.
Po ukończeniu 8-klasowego Gimnazjum Filologicznego gen. Pawła Chrzanowskiego w r. 1908 w Warszawie złożył S. jako ekstern egzamin maturalny w Odessie i wstąpił na wydz. prawa tamtejszego uniwersytetu. W r. 1912 uzyskał dyplom ukończenia studiów, zgłosił się jako jednoroczny do armii rosyjskiej i w sierpniu został wcielony do 14. Mitawskiego Pułku Huzarów w Częstochowie. W dn. 25 IX 1912 skierowano go do szkoły pułkowej, którą ukończył 2 VI 1913 i został młodszym podoficerem. Dn. 11 VIII t. r. w sztabie 14. Dywizji Kawalerii (DK) zdał egzamin umożliwiający uzyskanie rangi korneta (odpowiednik chorążego piechoty). Po zwolnieniu 28 VI 1913 z wojska został 6 IX t. r. mianowany młodszym kandydatem na sędziego przy warszawskim Sądzie Okręgowym, a 15 X t. r., otrzymał nominację na korneta rezerwy. Od 19 III 1914 był starszym kandydatem na sędziego. Zmobilizowany 23 VII i wcielony 14 VIII t. r. do 4. Nowotroicko-Jekatierinosławskiego Pułku Dragonów (p. drag.) brał udział w bitwie pod Tannenbergiem (26–30 VIII 1914), w rejonie Olsztynka, następnie nad Jeziorami Mazurskimi (8–13 IX 1914), potem w Puszczy Piskiej; 10 X 1914 został ranny. Po wyleczeniu (styczeń 1915) walczył pod Ełkiem, Myszyńcem, nad Orzycem i pod Przasnyszem (13 VIII).
Dn. 19 VII 1915 S. awansował na podporucznika i brał udział w walkach najpierw nad Narwią, a następnie na zachodnich przedpolach Rygi i nad dolną Dźwiną. Od października do grudnia przebywał w sztabie 4. DK i pełnił obowiązki oficera do zleceń, a potem służył ponownie w 4. p. drag. Dn. 19 III 1916 awansował na porucznika, od 16 X 1916 do 17 I 1917 pełnił czasowo obowiązki adiutanta pułku, a od 9 II do 8 IV dowodził 4. szwadronem w 4. p. drag. Od 10 do 16 IV 1917 uczestniczył w obradach Zjazdu Wojskowych Polaków 5. Armii w Rzeżycy (Łotwa) i dał się poznać jako gorliwy zwolennik rozbudowy polskiego wojska w Rosji oraz jako skuteczny polemista w sporach ideowych z delegatami o nastawieniu komunistycznym. W dn. 24 IV 1917 został wybrany na sekretarza polskiego Komitetu Oficerskiego 5. Armii, a 17 V powołany w skład Pułkowego Oficerskiego Sądu Dyscyplinarnego. Od 7 do 22 VI 1917 brał udział w obradach I Ogólnego Zjazdu Wojskowych Polaków w Piotrogrodzie. Dn. 8 VII mianowany dowódcą 4. szwadronu w 4. p. drag., 28 IX t. r. awansował na sztabsrotmistrza ze starszeństwem od 29 IV. Rozkazem dowódcy 5. Armii z dn. 9 X został przeniesiony do I Korpusu Polskiego (KP). Z tej formacji gen. Józef Dowbor-Muśnicki oddelegował go do rosyjskiej 1. DK w celu przeprowadzenia akcji wydzielania Polaków deklarujących zamiar wstąpienia do I KP. Po wykonaniu zadania S. wrócił do korpusu, przyprowadzając z rejonu Dyneburga 260 ułanów oraz 250 koni z rzędami. Po wcieleniu tych uzupełnień do 3 p. ułanów (uł.) objął w nim stanowisko młodszego oficera 6. szwadronu, a od 11 II 1918 był czasowo dowódcą tego pododdziału i na jego czele walczył pod Żłobinem z bolszewikami, którzy chcieli rozbroić I KP. W dn. 24 IV mianowano go prezesem Sądu Pułkowego, 12 V stałym dowódcą 6. szwadronu w 3 p. uł., 3 VII został zdemobilizowany. Po przyjeździe do kraju, znalazł się w ewidencji resortu sprawiedliwości rządu Rady Regencyjnej i objął stanowisko sędziego śledczego w Sosnowcu.
Po 11 XI 1918 S. wziął najpierw udział w rozbrajaniu Niemców w Sosnowcu, a następnie formował pododdział kawalerii i w grudniu t. r. na jego czele rozbrajał Gwardię Czerwoną w Zagłębiu Dąbrowskim. Potem został przeniesiony do Warszawy z tymże pododdziałem, przemianowanym następnie na 4. szwadron ułanów i wcielonym do 3 p. uł. Niebawem wyruszył na poleski odcinek frontu wschodniego i uczestniczył w walkach z Armią Czerwoną pod Baranowiczami (8 III 1919), a później nad Kanałem Ogińskiego, pod Pińskiem, Łogiczynem (14 VI) i pod Słuckiem. Dowodził 4. szwadronem 3. p. uł. do listopada 1920. Awansował 9 VII 1920 na rotmistrza, a 15 VII t. r. – na majora. Od listopada 1920 do października 1921 sprawował różne funkcje, m. in. czasowo dowódcy dywizjonu ułanów, zastępcy dowódcy 3. p. uł. Od 11 XI 1921 do 18 IX 1923 studiował w Wyższej Szkole Wojennej. W dn. 18 IX 1923 został skierowany na stanowisko I oficera w sztabie Generalnego Inspektoratu Kawalerii, od 1 XI 1923 do 24 VII 1924 pełnił służbę w Inspektoracie Jazdy przy 1. Armii. Dn. 1 XII 1924 awansował na podpułkownika ze starszeństwem z dn. 15 VIII t. r. Do 12 IV 1926 był szefem sztabu 3. DK, po czym do 19 VII 1926, przebywał na Kursie Doskonalenia Oficerów Sztabowych Kawalerii w Grudziądzu, skąd wrócił na stanowisko szefa sztabu 3. DK. Następnie, m. in. od 9 III do 3 IV 1928, uczestniczył w zajęciach Kursu Informacyjnego Centralnej Szkoły Strzelania w Toruniu. W dn. 1 I 1929 awansował na pułkownika i do 30 IX 1930 sprawował obowiązki dowódcy 1. p. uł. i 11. DK jednocześnie. Z kolei był szefem Dep. Kawalerii w Min. Spraw Wojskowych (MSWojsk.), a od 27 I 1932 pozostawał w dyspozycji szefa Biura Personalnego MSWojsk.; od 1 IX t. r. do 24 XII 1936 był członkiem Oficerskiego Trybunału Orzekającego. W tym czasie mieszkał w Poznaniu. Wyniesione z wojny uszkodzenie kręgosłupa spowodowało z upływem lat, że S. poruszał się z wielkim trudem. Zmarł 21 IV 1936 w Poznaniu i tam został pochowany na cmentarzu Wojskowym. Był odznaczony m. in.: Krzyżem Virtuti Militari V kl., Krzyżem Walecznych, Złotym Krzyżem Zasługi, Wstążką I Korpusu Polskiego (za bój pod Żłobinem), później Krzyżem Kawalerskim Orderu Królestwa Belgów. W czasie służby w wojsku rosyjskim otrzymał m. in.: Order św. Anny 4 i 3 kl., Order św. Stanisława 3 i 2 kl.
W małżeństwie, zawartym 9 XI 1926, z Bożeną Urszulą z Rzepeckich S. miał syna Andrzeja Jacka Piotra (ur. 1927).
Dzien. Personalny MSWojsk., W. 1920 nr 27, 28, 1924 nr 131, 1929 nr 1, 1932 nr 6; Rocznik oficerski, W. 1923, 1924, 1928, 1932; Stawecki P., Oficerowie dyplomowani wojska Drugiej Rzeczypospolitej, Wr. 1997; – [Marcińczyk J.] Kruk J., Chwila osobliwa, L. 1918 s. 18, 116; W 50-lecie powstania Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, Oprac. W. Chocianowicz, Londyn 1969 (błędnie jako Słonimski); Wrzosek M., Polskie korpusy wojskowe w Rosji w latach 1917–1918, W. 1969; tenże, Wojny o granice Polski Odrodzonej 1918–1921, W. 1992; – „Polska Zbrojna” 1936 nr 111, 112, 117, 119 (fot.); – CAW: Akta personalne S-7713, 8164, 18600, 26289.
Mieczysław Wrzosek