INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Maurycy Kabat  

 
 
1814-09-05 - 1890-12-09
 
Biogram został opublikowany w latach 1964-1965 w XI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Kabat Maurycy (1814–1890), prawnik. Ur 5 IX, syn Dominika (ur. 1780), starosty obwodowego, i Heleny ze Strońskich (1788–1838). Rodzina K-a pochodziła z Warmii, skąd w r. 1776 władze austriackie sprowadziły Franciszka Ksawerego, dziadka K-a, jako nauczyciela jęz. niemieckiego do szkół samborskich (Normalschule). W r. 1838 ukończył K. we Lwowie prawo, ze stopniem doktora (uzyskanym na podstawie rozprawy Sätze aus sämtlichen Rechts und politischen Wissenschaften, Lw. 1838), a w 1839 rozpoczął jako adiunkt na tymże uniwersytecie wykłady z historii dawnego prawa polskiego. Nie mając w ówczesnych warunkach widoków na katedrę, opuścił w r. 1841 uniwersytet i otworzył kancelarię adwokacką. Wkrótce zyskał duży autorytet jako prawnik i zdobył znaczny majątek, tak że ok. r. 1860 kupił dobra ziemskie Siemakowce pod Kołomyją. Nie słychać, aby utrzymywał kontakty z konspiracją. W czasie rewolucji 1848 r. wszedł do Rady Narodowej, współpracował z F. Smolką i organizował jego wybór na posła we Lwowie, nie angażując się jednak silnie w ruchu politycznym. W r. 1855 powołano go do rządowej Komisji Egzaminacyjnej dla pracowników sądowych; został też K. syndykiem m. Lwowa, funkcję tę pełnił do r. 1868. Przy pierwszych wyborach do sejmu w r. 1861 przewodniczył w komitecie wyborczym m. Lwowa, został też obrany do władz Galicyjskiego Tow Gospodarskiego. W r. 1861 bronił H. Stupnickiego, Z. Błotnickiego i P. Kosteckiego, oskarżonych z powodu artykułu w „Przeglądzie Powszechnym” atakującego ostro stosunki na zgermanizowanym Uniw. Lwow.

W r. 1862 należał K. do grupy liberałów lwowskich, która założyła „Dziennik Polski”, pismo o organicznym programie. Nie dostrzegamy K-a w komitetach współpracujących z powstaniem styczniowym; wziął jednak udział jako rzeczoznawca w potajemnym sądzie nad Z. Kaczkowskim, oskarżonym o współpracę z policją austriacką. Po powstaniu bronił jako adwokat więźniów politycznych, m. in. bliskiego przyjaciela, F. Ziemiałkowskiego. Obrany w końcu 1865 r. do Sejmu Krajowego z wielkiej własności pow. stanisławowskiego, stanął K. w szeregach stronników A. Gołuchowskiego (tzw. mameluków), by w oparciu o rząd wiedeński umacniać pozycję burżuazji polskiej w Galicji wschodniej. W sejmie stawiał parokrotnie (1866, 1868) wnioski o spolszczenie szkolnictwa średniego i wyższego, przeciwstawiając się zarazem ostro dopuszczeniu na Uniw. Lwow. jęz. ukraińskiego. Był też K. czas krótki (1867–70) zastępcą członka Wydziału Krajowego. W r. 1867 powołany został we Lwowie na pierwszą polską katedrę postępowania cywilnego (od 1870 jako profesor zwycz.) i wraz z Józefem Zielonackim podjął walkę o spolszczenie uniwersytetu. Zabiegał też nadal, z rosnącym powodzeniem, w Sejmie (1865–76) i w Radzie Państwa, jako poseł z wielkiej własności powiatu stryjskiego (1870–9), o dalszą rozbudowę i całkowitą polonizację Uniw. Lwow. W r. 1874/5 piastował godność rektora, a w 1875/6 dziekana Wydziału Prawnego.

Na polu naukowym nie był szczególnie twórczym. W wykładach z procedury cywilnej (skrypt pt. Ustawa o postępowaniu sądowym, Lw. 1880) zajmował pozycję liberała, poddającego krytyce obowiązujące jeszcze relikty ustaw oświeconego absolutyzmu. Ogłosił m. in. Postępowanie sądowe w sprawach drobiazgowych (Lw. 1873, 2. wyd. 1879), O procesie cywilnym (Lw. 1881), O dowodach w procesie cywilnym, z uwzględnieniem nowszych reform ustawodawczych (Lw. 1882), O prawnym stosunku wierzycieli rozwiązanego Zakładu Kredytowego Ziemskiego (Lw. 1884), Über die Todesstrafe (Lw. 1890). W r. 1883 przeszedł na emeryturę. W r. 1888 obrany został prezesem Izby Adwokackiej. Od r. 1867 zasiadał w Radzie Nadzorczej Banku Hipotecznego. Dn. 9 XII 1890 r. zmarł we Lwowie. Z żony, z domu Matyldy Babel de Fronsberg (1823–1905), zostawił córkę i syna Włodzimierza.

 

Portret K-a jako rektora znajdował się na Uniw. Lwow.; Miniatury K-a i jego żony w posiadaniu Władysława Babla de Fronsberg w Krakowie; – Estreicher; W. Enc. Ilustr. (H. Konic); W. Ilustr. Enc. Gutenberga; – Finkel L., Starzyński L., Historia Uniwersytetu Lwowskiego, Lw. 1894; Knot A., Miscellanea do 1848 r., „Sobótka” T. 3: 1948 s. 211; – Smolka F., Dziennik, W. 1913; Stenogramy Sejmu Krajowego; Szematyzmy Król. Galicji; Wydawnictwo materiałów do historii powstania 1863–1864, Lw. 1890 II 99; Ziemiałkowski F., Pamiętniki, Kr. 1904 I 7, 30, III 26; – „Czas” 1890 nr 183; „Gaz. Lwow.” 1890 nr 282; – Materiały rodzinne dostarczył Władysław Babel de Fronsberg.

Stefan Kieniewicz

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Jerzy Iwanowski

1878-02-10 - 1965-03-28
działacz społeczny
 

Irena Kosmowska

1879-12-20 - 1945-08-21
działaczka społeczna
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Jan Alojzy Matejko

1838-06-24 - 1893-11-01
malarz
 

Ludwik Natanson

1822-03-04 - 1896-06-06
lekarz
 

Józef Starkowski

1856-01-19 - 1932-03-01
lekarz weterynarii
 

Józef Czechowicz

1819 - 1888-01-01
malarz
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.