INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Michał  

 
 
brak danych - 1253
Biogram został opublikowany w 1975 r. w XX tomie Polskiego Słownika Biograficznego.


 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Michał (zm. 1253), kasztelan krakowski. Przyjęta przez W. Semkowicza na podstawie imienia przynależność M-a do rodu Awdańców wydaje się mało prawdopodobna, gdyż jego godło pieczętne, uncjalna litera M nakryta krzyżem, jest bardzo podobna do takichże liter, godeł wojewodów Marka i Klemensa Gryfitów; natomiast różni się znacznie od kapitalnego M, prototypu łękawicy Awdańców. Wobec tego M-a należałoby raczej zaliczyć do Gryfitów. F. Piekosiński uważał, że był on protoplastą rodu Połukozów-Ligięzów, bocznej linii Lubowlitów-Ogniwów. Życie i kariera polityczna M-a przed r. 1243 nie są znane. W. Semkowicz przypuszcza, że jako M. Piotrkowic występował w r. 1220 na dokumencie wojewody Marka, następnie, również bez urzędu, świadczył na dokumentach z l. 1222, 1224, 1238 i jako jeden z dwóch Michałów w r. 1232, a w r. 1239 był cześnikiem Bolesława Wstydliwego, księcia sandomierskiego. Tenże autor, powołując się na Długosza, podał wiadomość, że M. towarzyszył Bolesławowi Wstydliwemu w jego ucieczce przed najazdem tatarskim w r. 1241. Jest to jednak jakieś nieporozumienie, gdyż u Długosza takiej informacji nie ma.
Nie ulega wątpliwości, że M. był związany z Bolesławem Wstydliwym, bowiem swą wysoką godność kasztelana krakowskiego uzyskał w r. 1243 po bitwie pod Suchodołem. Zapewne była to nagroda za wyświadczone księciu przysługi i udział w tej bitwie. Poprzednik M-a, Bogusza, był poplecznikiem Konrada mazowieckiego i utracił godność kasztelana krakowskiego wraz z przegraną swego księcia. Aż do końca życia M. występuje stale w najbliższym otoczeniu Bolesława Wstydliwego, świadkując na jego dokumentach i uczestnicząc prawie we wszystkich wiecach zwoływanych przez tego księcia. W początkach swej kariery próbował uporządkować sprawy gospodarcze kasztelanii krakowskiej. W r. 1245 toczył spór z klasztorem jędrzejowskim, usiłując wyegzekwować od wsi klasztornych pewne daniny i posługi należne kasztelanii. M. zarzucił fałszerstwo dokumentom immunitetowym Kazimierza Sprawiedliwego i Leszka Białego, na które powoływał się opat jędrzejowski. Sprawy jednak nie wygrał; Bolesław Wstydliwy rozstrzygnął spór na korzyść opata.
Przypuszczano, że w okresie sprawowania przez M-a jego urzędu doszło do wysunięcia się kasztelana krakowskiego na pierwsze miejsce wśród dostojników świeckich, przed wojewodę krakowskiego. Autor tego poglądu (Gorzycki) nie zorientował się jednak, że kilka dokumentów, na których się oparł, to falsyfikaty; z drugiej strony wiadomo, że ówczesny wojewoda Klemens z Ruszczy był osobą bardzo w stosunku do księcia zasłużoną i trudno przyjąć, by właśnie jego udało się M-owi usunąć na drugi plan. Dn. 27 II 1253 po raz ostatni M. został wspomniany jako żyjący. Jeszcze w t. r. występuje jego następca na kasztelanii krakowskiej, a 19 VI 1254 jest już M. poświadczony jako zmarły,
 
Gorzycki K. J., Pierwszeństwo kasztelana przed wojewodą krakowskim, „Kwart. Hist.” (Lw.) T. 4: 1890 s. 663–73; Piekosiński F., Pieczęcie polskie wieków średnich, Cz. I: Doba piastowska, [Kr.] 1899 nr 48, 123, 126; tenże, Rycerstwo małopolskie w dobie piastowskiej, Kr. 1901 s. 31–3; Semkowicz W., Ród Awdańców w wiekach średnich, P. 1920 s. 150 i in.; Zachorowski S., Studia z historii prawa kościelnego i polskiego, Kr. 1917 s. 28; Zakrzewski S., Najdawniejsze dzieje klasztoru cystersów w Szczyrzycu, Kr. 1901 s. 10–15; – Cod. Pol., I, III; Kod. katedry krak., I; Kod. mogilski; Kod. Mpol., I. II.
Bożena Wyrozumska

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Bolesław Pobożny

między 1224 a 1227 - 1279-04-13
książę wielkopolski
 

Wincenty Kadłubek

około 1160 - 1223-03-08
biskup krakowski
 

Jadwiga (Śląska)

ok. 1178/80 - 1243-10-14
księżna śląska
 

Witelon (Vitelo, Witelo)

około 1230 - około 1280
filozof
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Leszek Biały

ok. 1186 - 1227-11-23
książę krakowski
 

Leszek Czarny

30.09.1240/1242 - 1288-09-30
książę krakowski
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.