Bogdański Mikołaj (1762–1848), pedagog, ur. 21 XII w Sieradzu. Oddany na wychowanie pod opiekę pisarza celnego w Rawiczu, Taczanowskiego, ukończył szkołę początkową w Rawiczu, a następnie szkołę pijarów w Rydzynie, gdzie przez rok uczył w klasach początkowych języka niemieckiego. Wstąpiwszy do palestry w Kaliszu, a następnie w Trybunale Piotrowskim, otrzymał stopień mecenasa, ale, niezadowolony z tego zawodu, na wezwanie ks. Kopczyńskiego wyjechał do Warszawy, aby przystąpić do prac porządkowych w Bibljotece Załuskich. Jednakże »od pisania, czytania, siedzenia w zaduchu parnym czasem od wschodu do zachodu słońca« tak podupadł na zdrowiu, że musiał porzucić stolicę, aby przez parę lat prowadzić prywatną szkołę dla synów szlachty w Rusocicach a następnie w Raszkowie. Dopiero w r. 1799, po zdaniu odpowiednich egzaminów, został B. mianowany nauczycielem języka niemieckiego w szkole pijarów w Kaliszu. Pracując przez lat 27 (1826 otrzymał emeryturę) na stanowisku przedewszystkiem nauczyciela języków i historji w szkołach kaliskich, zdobył sobie opinję doskonałego pedagoga i wychowawcy. Niezależnie od obowiązków nauczycielskich był przez pewien czas tłumaczem Rejencji, cenzorem książek i wreszcie opiekunem bursy im. Karnkowskich w Kaliszu. Przetłumaczył św. Augustyna »Rozmowę duszy z Bogiem«, oraz napisał dwa panegiryczne utwory, poświęcone powitaniu Fryderyka Augusta, króla saskiego, przejeżdżającego przez Kalisz (Kalisz 1810), i Aleksandra I, wracającego z Wiednia, (»Gazeta Korespondenta Warsz.«). B. umarł 19 VI 1848.

Enc. Org.; Arch. Akt Dawn. W., akta Heroldji nr 374; Arch. Ośw. Publ. W., Opisy biegu życia naucz. lit. B-go; akta Okręg. Nauk. Warsz. nr 155/VIII; Koduit. listy woj. kaliskiego; Arch. Skarb. W., akta Kom. Emer. nr 27.

Adam Moraczewski