INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Modest Sękowski     
Biogram został opublikowany w latach 1995-1996 w XXXVI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Sękowski Modest (1920–1972), działacz społeczny i spółdzielczości niewidomych. Ur. 25 XII we wsi Luberadz w pow. ciechanowskim. Był synem Stanisława (zm. 1934), stelmacha, i Czesławy z Wieszczyńskich (zm. 1925), po śmierci której ojciec ożenił się ponownie.

Jesienią 1931 S. uległ ciężkiemu poparzeniu oczu. Wzroku nie udało się uratować. Od 23 II 1932 przebywał w Zakładzie dla Niewidomych w Laskach. Po wstępnej rehabilitacji już od września t. r. S. podjął naukę w IV kl. Po śmierci ojca macocha nie zgodziła się na dalsze kształcenie pasierba. Wówczas zaopiekował się S-m Henryk Ruszczyc, twórca polskiej szkoły rehabilitacji zawodowej niewidomych. Przywiózł go do Lasek, a koszty dalszego kształcenia przejęło Tow. Opieki nad Ociemniałymi (TOnO). Zdarzenie to powiązało serdeczną przyjaźnią S-ego z H. Ruszczycem. S ukończył 7-klasową szkołę powszechną w Laskach w r. 1936. Przez r. n. przygotowywał się do egzaminu do III kl. Gimnazjum im. T. Rejtana w Warszawie. Naukę w gimnazjum rozpoczął od września 1938. W l. 1936–9 S. ujawnił duży talent aktorski; brał udział w przedstawieniach przygotowywanych w zakładzie w Laskach. Wystąpił w charakterze narratora w „Nocy listopadowej” Stanisława Wyspiańskiego, a następnie jako główny bohater w inscenizacji baśni Ewy Szelburg-Zarębiny „Za siedmioma górami, za siedmioma rzekami”, wystawionej w Teatrze Letnim w Warszawie oraz nadanej jako słuchowisko przez Polskie Radio. S. pasjonował się literaturą piękną, historią i kulturą, uprawiał też sport. Do najlepszych jego osiągnięć w tym zakresie należy zaliczyć zajęcie pierwszego miejsca (3 V 1936) w biegu przełajowym dla ociemniałych na 2 km w Laskach.

W l. trzydziestych uformowała się osobowość S-ego pod silnym wpływem założycielki TOnO i Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża matki Elżbiety Czackiej, ks. Władysława Korniłowicza, Antoniego Marylskiego i H. Ruszczyca, a później również ks. Stefana Wyszyńskiego. Po kilkunastu latach sam o sobie powiedział: «Dlatego wzrok straciłem, aby ratować innych niewidomych od biedy, załamań, poczucia bezradności».

Okres okupacji S. spędził w zakładzie w Laskach. Pracował w szczotkami i był wychowawcą. W r. 1941 z pomocą H. Ruszczyca założył spółkę akcyjną niewidomych szczotkarzy i przez dwa lata był jej prezesem. Jednocześnie uczęszczał na tajne komplety Gimnazjum Rejtana w Warszawie, zakończone egzaminem maturalnym w r. 1944. Brał też udział w dyskusyjnych spotkaniach młodzieży z warszawskich środowisk intelektualnych. W czasie powstania warszawskiego 1944 r. S. był sanitariuszem w zorganizowanym na terenie zakładu szpitalu. Pracował także w piekarni.

W dn. 2 X 1945 S. wyjechał do Lublina, gdzie rozpoczął studia historyczne na KUL, zakończone absolutorium w r. 1951. Równocześnie przy udziale swoich kolegów ze spółki akcyjnej z Lasek zorganizował pierwszą w Polsce Spółdzielnię Inwalidów Niewidomych. Walne zgromadzenie założycielskie odbyło się w Lublinie 29 XII 1945; S. został wybrany na prezesa spółdzielni. Funkcję tę pełnił do śmierci. Spółdzielnia rozpoczęła działalność w użyczonym przez Polski Czerwony Krzyż (PCK) pięciopokojowym lokalu, w którym znalazło pracę 10 niewidomych. W chwili śmierci S-ego zatrudniała przeszło 700 osób; posiadała dwa duże bloki zakładowe (produkcyjny i socjalny), wzniosła dwa bloki mieszkalne i pawilon produkcyjny w domu pomocy społecznej TOnO w Żułowie. We wrześniu 1948 S. zorganizował oddział lubelski Związku Pracowników Niewidomych (późniejszy Polski Związek Niewidomych ), którego prezesem był do śmierci. Przeprowadził na Lubelszczyźnie pierwszy spis niewidomych, wciągając w tę akcję PCK, parafie, Samopomoc Chłopską i służbę zdrowia. Opracował również w r. 1948 biuletyn zawierający zasady nowoczesnej rehabilitacji społecznej i zawodowej niewidomych; rozprowadzał go za pośrednictwem PCK, parafii, Samopomocy Chłopskiej i służby zdrowia.

Na pierwszym zjeździe PZN w r. 1951 S. został wybrany do Głównego Sądu Koleżeńskiego i do końca życia pozostał we władzach centralnych tej organizacji. W poł. l. pięćdziesiątych wybrano go do Rady Centralnego Związku Spółdzielczości Pracy. W r. 1956 brał udział w pracach organizacyjnych przy utworzeniu Związku Spółdzielni Inwalidów (ZSI) i Związku Spółdzielni Niewidomych (ZSN). W r. 1957 na pierwszym zjeździe ZSI został wybrany do Rady Związku, a na pierwszym zjeździe ZSN wybrano go na prezesa Zarządu Związku. Po dwóch latach zrezygnował z tego stanowiska, wszedł jedynie do Rady Związku. W l. 1958–66 S. był członkiem Woj. Rady Narodowej w Lublinie, podjął wówczas i przeprowadził wiele prac społecznych na rzecz miasta i woj. lubelskiego. W r. 1954 został członkiem Komisji Rewizyjnej TOnO w Laskach, a od r. 1956 był przez 15 lat członkiem Zarządu. W tym okresie zacieśnił współpracę z H. Ruszczycem, głównie na odcinku rehabilitacji zawodowej niewidomych z dodatkowym kalectwem; zatrudnił wówczas w spółdzielni kilkunastu niewidomych z uszkodzeniami kończyn górnych (nawet bez obydwu rąk). S. był człowiekiem głęboko religijnym. Zmarł 29 VI 1972 w Lublinie i pochowany został tamże na Starym Cmentarzu przy ul. Lipowej. Był odznaczony m. in. Krzyżem Kawalerskim (1959) i Oficerskim (1972) Orderu Odrodzenia Polski.

S. był żonaty od 15 VIII 1948 z Zofią Braunszweig, późniejszym profesorem pedagogiki specjalnej Uniw. Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, z którą miał czterech synów: Marka, Tadeusza, Tomasza, i Andrzeja (wszyscy są pracownikami naukowymi).

 

Bendych E., Modest Sękowski, „Szkoła Specjalna” 1984 nr 5 s. 351–8; Gołąb W., W dwudziestą rocznicę śmierci, „Pochodnia” 1992 nr 8 (fot.); tenże, Zagadka wielkości, tamże 1972 nr 9 s. 4 (fot.); Gościmska A., Kamiński R., Laski w czasie okupacji 1939–1945, W. 1987; Ludzie Lasek, Oprac. T. Mazowiecki, W. 1987 (fot.); Modest Sękowski nie żyje, „Niewidomy Spółdzielca” 1972 nr 8–9; Ostojewski M., To już dziesięć lat…, tamże 1982 nr 6; Stabińska J., Matka Elżbieta Róża Czacka, P.–W. 1981; Szczygieł J., W środku lata, „Nasz Świat” 1972 nr 9 (w piśmie punktowym dla niewidomych); Z. B., Życie i działalność Modesta Sękowskiego, w: Wypisy tyflologiczne, W. 1977 I 91–111; Żółtowski M., Henryk Ruszczyc i jego praca dla niewidomych, Laski 1994 s. 356; – Prorok L., Modest Sękowski „Więź” 1976 nr 7–8 (toż w: Ludzie Lasek, W. 1987); – „Tyg. Powsz.” 1972 nr 30 s. 7; „Życie Warszawy” 1972 nr 158 s. 6, nr 278 s. 8; – Szyszko A., Modest Sękowski, życie i praca, w: Biografie osób zasłużonych dla środowiska niewidomych, 1993 III 83–114 (wydanie PZN na prawach mszp.); – Arch. tyflologiczne TOnO w Laskach: Mater. wspomnieniowe (mszp.), korespondencja; – Informacje żony, Zofii Sękowskiej z L.

Władysław Gołąb

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.