INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Olgierd Pożerski     
Biogram został opublikowany w latach 1984-1985 w XXVIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.


 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Pożerski Olgierd (1880–1930), oficer wojsk rosyjskich i generał dywizji WP. Ur. 8 XII w Kursku, był synem Władysława Leona (28 VI 1852–30 IX 1924), emerytowanego majora wojsk rosyjskich (pochodzącego z rodziny ziemiańskiej na Wileńszczyźnie), i Łucji z Misiewiczów.

Po ukończeniu szkoły kadetów w Połocku i uzyskaniu matury w r. 1898 P. został przyjęty do oficerskiej Michajłowskiej Szkoły Artylerii w Petersburgu. Jako jej absolwent uzyskał w sierpniu 1900 stopień podporucznika i 13 IX t. r. rozpoczął służbę w 2 baterii 16 brygady artylerii. W r. 1903 został mianowany porucznikiem. W n. r. objął komendę oddziału zbiorczego do ochrony wyposażenia w obozie ćwiczebnym pod Grodnem. Brał udział w wojnie rosyjsko-japońskiej 1904–5 r. w szeregach IV Syberyjskiego Korpusu. Uczestniczył w bojach operacji mukdeńskiej w r. 1905 pod Erdagou, pod wsią Cuertun i nad rzeką Panche. Po powrocie z Mandżurii od 16 VI 1905 pełnił służbę w VII Syberyjskim Korpusie. W r. 1907 awansował do stopnia sztabskapitana. W r. 1908 przeniesiono go do 26 parku artyleryjskiego, a w r. 1910 do 26 brygady artylerii. W l. n. był m. in. starszym oficerem 2 zapasowej baterii (od września 1912), pełniąc jednocześnie funkcję komendanta szkoły podchorążych, adiutantem w sztabie inspektora artylerii II korpusu (od kwietnia 1914); do stopnia kapitana awansował 23 VI 1914.

W chwili wybuchu pierwszej wojny światowej P. służył w 26 brygadzie artylerii i wraz z 2 baterią znalazł się w dyspozycji komendanta twierdzy Grodno. Od 28 X 1914 uczestniczył w działaniach wojennych na obszarze Król. Pol., m. in. pod Skierniewicami. W dn. 2 III 1915 objął stanowisko dowódcy 6 baterii w 2 brygadzie artylerii i na jej czele walczył kolejno pod Godzimierzem, Szapskiem, Dobrskiem, Płońskiem i pod Nasielskiem, następnie uczestniczył w operacjach odwrotowych na Grodzieńszczyźnie i Wileńszczyźnie, 28 II – 16 IV 1916 w operacjach zaczepnych wojsk Frontu Zachodniego pod Krewem i w dalszych bojach pozycyjnych do lata 1917. W dn. 22 V 1916 został awansowany do stopnia podpułkownika ze starszeństwem od 4 IX 1915, a 2 VIII 1917 do stopnia pułkownika ze starszeństwem od 22 IX 1910. We wrześniu 1917 wysłano go do Łucka na kurs dla oficerów artylerii przeciwlotniczej, a 2 XII t. r. objął stanowisko dowódcy dywizjonu 184 brygady artylerii. Dn. 20 XII 1917 otrzymał odpis dokumentów o przebiegu służby w armii rosyjskiej, ale nie wiadomo kiedy opuścił jej szeregi.

Jesienią 1918 P. był już w kraju i na zlecenie Min. Spraw Wewnętrznych rządu Rady Regencyjnej otrzymał skierowanie na stanowisko instruktora do spraw organizacji policji państwowej w jednym z powiatów Lubelszczyzny, ale w dn. 1 Xl 1918 rozpoczął służbę jako członek, kierowanej przez generalnego inspektora artylerii gen. Eugeniusza Rodziewicza, komisji opracowującej plany organizacji artylerii. Od 1 XII 1918 do 12 V 1919 był komendantem twierdzy Zegrze. Na stanowisku tym współdziałał przy formowaniu trzech pułków piechoty, pułku artylerii polowej i kilku batalionów «Odsieczy Lwowa». Od 13 V 1919 dowodził 8 brygadą artylerii, a równocześnie sprawował dowództwo artylerii pozycyjnej Frontu Mazowieckiego. Od 1 XI 1919 do 1 I 1920 dowodził także 16 brygadą piechoty, następnie objął dodatkowo dowództwo artylerii w grupie gen. Józefa Lasockiego. Od 1 IV do 1 V t. r. był inspektorem wyszkolenia artylerii w 1 armii, a od 1 V do 20 VI t. r. pełnił funkcję dowódcy artylerii w grupie operacyjnej gen. Władysława Jędrzejewskiego. Od 20 VI do 4 VII t. r., stojąc nadal na czele 8 brygady artylerii, dowodził 8 dyw. piechoty, od 4 VII t. r. do 28 VIII t. r. sprawował funkcję dowódcy artylerii w grupie płka Stanisława Burhardta-Bukackiego. Podczas wojny polsko-radzieckiej wyróżnił się umiejętnym dowodzeniem zwłaszcza w dn. 19–21 IX 1919 na odcinku Połock–Dzisna, 30 i 31 XII t. r. na odcinku Połock–Drissa, 20 VII 1920 podczas manewru odwrotowego w rejonie Grodna, a potem w ciężkich bojach pod Łapami, Tymiankami, Mienią i podczas bitwy warszawskiej na odcinku «Zabki».

Od 28 XII 1920 do 21 I 1921 P. pełnił funkcję dowódcy 8 dyw. piechoty. We wrześniu 1921 przeszedł ze stanowiska dowódcy 8 brygady artylerii na stanowisko szefa artylerii w Dowództwie Okręgu Korpusu I Warszawa. Później był dowódcą 18 dyw. piechoty. Dn. 1 VII 1925 został generałem brygady i dowódcą «Obszaru Warownego Wilno»; na stanowisku tym pozostał do 3 X 1926. Następnie objął dowództwo 20 dyw. piechoty, zostając jednocześnie generalnym inspektorem z ramienia Generalnego Inspektoratu Sił Zbrojnych. Józef Piłsudski powołał go także na przewodniczącego komisji przygotowującej regulamin artylerii i na członka komisji ogólnego regulaminu służby polowej; opracowany przez P-ego w r. 1928 nowy taktyczny regulamin artylerii nie znalazł jednak uznania fachowców (J. Ciałowicz).

Podczas służby w WP ukończył P. centralny kurs artylerii dla wyższych dowódców w Warszawie w r. 1920, kurs dla wyższych dowódców we Lwowie i w Toruniu w r. 1921, kurs dowódców dywizji w Warszawie w r. 1922, kurs w Centrum Wyższych Studiów Wojskowych w Warszawie w r. 1923 z czwartą lokatą, a także kurs informacyjny dla generałów i pułkowników artylerii w Wersalu w r. 1927. Ogłosił kilka artykułów w „Przeglądzie Artyleryjskim” m. in.: Karta dla historii artylerii polskiej (1925), Notatki artylerzysty z wojny światowej 19141917 roku (1925, 1926), Zasady użycia artylerii (1927), VIII Brygada Artylerii w bitwie pod Warszawą 1920 roku (1926), a także artykuł pt. Technika marszu zbliżenia („Bellona” 1928). Był człowiekiem o silnej budowie ciała, ale miał wadę serca. Jego powiedzenia polsko-rosyjskie stały się anegdotyczne. W opiniach z wcześniejszego okresu służby w WP był charakteryzowany jako stanowczy, dobrze orientujący się w sytuacji bojowej i spokojny, potem pod wpływem pogarszającego się zdrowia stał się wrażliwy i nerwowy. Zmarł nagle 23 VIII 1930 w obozie ćwiczebnym Leśna pod Baranowiczami na anewryzm serca; pochowany został w grobie rodzinnym na cmentarzu Bernardyńskim w Wilnie. Pośmiertnie został mianowany 1 IX 1930 generałem dywizji. Był odznaczony m. in. orderami z mieczami: Św. Anny IV, III i II stopnia, Św. Stanisława III i II stopnia, Św. Włodzimierza IV i III stopnia, Krzyżem Virtuti Militari V kl., czterokrotnie Krzyżem Walecznych, Komandorią Orderu Polonia Restituta oraz Krzyżem Komandorskim Gwiazdy Rumunii.

W małżeństwie z Zofią z Piotrowskich (1881–1936) P. miał dwóch synów: Władysława Leona (ur. 1904) i Olgierda Damiana (ur. 1911).

 

Enc. Wojsk., VI; Kryska-Karski T., Żurakowski S., Generałowie Polski Niepodległej, Londyn 1976 (fot.); Rocznik oficerski, W. 1923, 1924, 1928; – Ciałowicz J., Polsko-francuski sojusz wojskowy 1921–1939, W. 1970; Śp. generał brygady Olgierd Pomian-Pożerski, „Federacja” 1930 nr 9 s. 1–2 (fot.); Śp. generał brygady Olgierd Pomian-Pożerski, „Słowo” 1930 nr 194 s. 3, nr 196 s. 1 (fot.); Waligóra B., Bój na przedmieściu Warszawy w sierpniu 1920 r., W. 1934; – Romeyko M., Przed i po maju, W. 1976 I–II; Składkowski S., Nie ostatnie słowo oskarżonego, Londyn 1964; Zając J., Dwie wojny, Londyn 1904; – CAW: Teczka akt osobowych gen. Pożerskiego, P-7573; – Śnieżko A., Cmentarz Bernardyński, Wr. 1969 (mszp. w Red. PSB).

Mieczysław Wrzosek

 

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.