Skrzypczak Piotr (1884–1969), ogrodnik, działacz społeczny. Ur. 11 X w Konojadzie pod Kościanem w rodzinie chłopskiej, był synem Marcina i Jadwigi z Dominiaków.
Po ukończeniu szkoły ludowej w Krzycku Małym (pow. Leszno), S. w październiku 1901 rozpoczął praktyczną naukę ogrodnictwa w ogrodach Bolesława Potockiego w Będlewie koło Stęszewa pod kierunkiem ogrodnika Władysława Kłosińskiego. Od r. 1904 zdobywał wiedzę w tej dziedzinie w Niemczech jako pomocnik ogrodniczy w firmach hodowli roślin, najpierw H. Jungclausena we Frankfurcie nad Odrą, potem u P. Lamberta w Trewirze i wreszcie u J. Zarelberga w Kolonii. Kierownicy tych firm wysyłali S-a na swój koszt na konkursy, wystawy, zjazdy i kongresy ogrodnicze; zwiedzał również z własnej inicjatywy ośrodki ogrodnicze w całych Niemczech. W Kolonii ukończył kursy specjalistyczne hodowli roślin ozdobnych i szkółkarstwa, zwłaszcza w zakresie rodzajów Ilex, Mahonia i Berberis. W l. 1907–9 pracował w znanych ośrodkach ogrodniczych we Francji (Orlean), Belgii (Gandawa) i Holandii (Aalsmeer). W r. 1910 został naczelnym kierownikiem wielkich zakładów ogrodniczych Brielower Baumschulen w Brandenburgu.
S. usamodzielnił się w r. 1913, kupując firmę ogrodniczą i kwiaciarnię od O. Nützmanna w Berlinie. Pomimo konkurencji, polskiego nazwiska i toczącej się pierwszej wojny światowej, szybko zdobył silną pozycję u odbiorców na berlińskim rynku ogrodniczym. Zakładał też w okolicy ozdobne ogrody wg planów i projektów W. Langego, profesora akademii ogrodniczej w Dahlem pod Berlinem. Wraz z żoną działał w towarzystwach polonijnych na terenie Niemiec i szczególnie interesował się sytuacją polskich wychodźców sezonowych, zwłaszcza z Kongresówki i Galicji, którzy pracowali w niemieckim ogrodnictwie. Otaczał ich opieką i interweniował u niemieckich pracodawców, gdy ci nie dotrzymywali umów lub bezpodstawnie zwalniali Polaków z pracy.
W początku marca 1921 przeniósł się S. do Poznania. Wykupił tu niemiecką firmę kwiaciarską O. Schmidtkego przy ul. św. Marcina 37 i prowadził ją aż do wybuchu wojny w r. 1939. Należała ona do najbardziej znanych w Poznaniu. Rozpoczęcie tzw. wojny celnej między Polską a Niemcami, uniemożliwiającej import kwiatów, stało się dla S-a impulsem do rozwinięcia własnej produkcji kwiaciarskiej. W r. 1925 kupił jednohektarową działkę przy ul. Miłej na Jeżycach, ówczesnym przedmieściu Poznania, założył tu własne ogrodnictwo. Początkowo powstały zabudowania gospodarcze i trzy cieplarnie (300 m2), a w n. l. dalsze obiekty ogrodnicze; w r. 1938 było tu 10 cieplarni z centralnym ogrzewaniem i 8 szklarni o łącznej powierzchni 11 tys. m2. W cieplarniach hodowano azalie, hiacynty, hortensje, paprocie i palmy, a w szklarniach róże i chryzantemy. Na krajowych wystawach, pokazach i konkursach kwiaciarskich, S. zdobywał liczne medale i dyplomy.
S. prowadził też szeroką działalność w organizacjach zawodowych. Od r. 1922 był członkiem Poznańskiego Tow. Ogrodniczego, przekształconego w r. 1934 w Wielkopolskie Tow. Ogrodnicze (WTO), wraz ze Stefanem Witkowskim opracował dla niego nowy statut i w l. 1934–9 był jego prezesem. W r. 1933 został członkiem Komisji do Lustracji i Kwalifikacji Szkółek Drzew Owocowych przy Min. Rolnictwa i rok później – członkiem Rady Związku Polskich Zrzeszeń Ogrodniczych w Warszawie; reprezentował tu sprawy ogrodnictwa wielkopolskiego. Od 11 IV 1936 był biegłym sądowym Okręgowego Sądu Apelacyjnego w Poznaniu w dziedzinie ogrodnictwa w zakresie techniki kwiaciarstwa i szkółkarstwa. T. r. został także przewodniczącym Komitetu dla spraw praktycznego kształcenia ogrodniczego przy WTO oraz radcą przy Wielkopolskiej Izbie Rolniczej, w której był zarazem wiceprzewodniczącym Komisji Ogrodniczej i przewodniczącym podkomisji Pomologicznej.
Po wkroczeniu do Poznania w r. 1939 Niemcy odebrali S-owi kwiaciarnię i w listopadzie t. r. wysiedlili z rodziną do obozu przesiedleńczego w dzielnicy Główna. Polecony władzom przez O. Tumma, znanego przyrodnika niemieckiego z Poznania, został zwolniony z rodziną w styczniu 1940 z obozu i skierowany do nadzoru podpoznańskich gospodarstw ogrodniczych w Baranowie, Naramowicach i Sokołowie pod Wrześnią. Od stycznia 1942 do końca wojny zatrudniony przez W. Gleisberga, profesora Instytutu Rolniczego przy Uniwersytecie Rzeszy w Poznaniu, kierował ogrodami doświadczalnymi na Sołaczu. Mimo nacisków, odmówił podpisania niemieckiej listy narodowościowej.
Po wojnie, w r. 1945, S. odbudował zdewastowane własne gospodarstwo ogrodnicze i prowadził je aż do śmierci. Równocześnie organizował na nowo ruch ogrodniczy, szkolenie ogrodników, tworząc w maju 1945 Wojewódzki Związek Ogrodniczy (WZO), którego został prezesem. Organizował również Polski Związek Ogrodniczy i Wielkopolską Spółdzielnię Ogrodniczą, w której został członkiem Rady Nadzorczej (1945). Od r. 1948 władze uniemożliwiały S-owi prowadzenie wielu akcji lub odgórnie reformowały powstałe struktury, a w r. 1949 całkowicie zawiesiły działalność WZO. Po reaktywowaniu WZO 18 XII 1956 został ponownie jego prezesem aż do powtórnej likwidacji Związku 1 VI 1961. Ponadto był członkiem Zarządu Wojewódzkiego Związku Kółek Rolniczych (1959), Rady Naukowo-Technicznej przy Min. Rolnictwa (1960) oraz Rady Okręgu Centrali Spółdzielni Ogrodniczych i przewodniczącym jej Komisji Rozwoju Ogrodnictwa. W październiku 1965 został członkiem honorowym Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Ogrodnictwa Naczelnej Organizacji Technicznej.
S. specjalizował się w roślinach ozdobnych, m. in. wyhodował nową odmianę chryzantem («Halszka») i wyprowadził liczne krzyżówki kwiatów ozdobnych. Od czasów berlińskich utrzymywał kontakty z wieloma uczonymi za granicą, m.in. E. Maurerem (Berlin), W. Gleisbergiem (Hamburg), De Haasem (Hanower) i Zakładami Doświadczalnymi im. Maxa Plancka w Bad Kreuznach oraz w kraju z Edmundem Jankowskim, Piotrem Hoserem, Janem Slaskim, Antonim Wróblewskim i Wacławem Zembalem. Zmarł 8 X 1969 w Poznaniu, tam został pochowany na cmentarzu Junikowskim. Był odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1969), Odznaką Zasłużonego Działacza Ruchu Spółdzielczego (1959) i Srebrnym Medalem za zasługi dla rozwoju ogrodnictwa Tow. Ogrodniczego w Krakowie (1968).
W małżeństwie zawartym w r. 1913 z Władysławą Ustasiak (1895–1984) S. miał czworo dzieci: Halinę (ur. 1915), urzędniczkę, Urszulę (ur. 1917), Jadwigę (1922–1928), i Włodzimierza Jana (ur. 1925), farmaceutę.
25-lecie 1913–1938 firmy Piotr Skrzypczak w Poznaniu, P. 1938; Samulczykowa K., 60 lat pracy zawodowej Piotra Skrzypczaka, „Hasło Ogrodniczo-Roln.” R. 19: 1962 nr 7 s. 241–2 (fot.); Samulczykowa K., Samulczyk Z., Zarys dziejów organizacji ogrodniczych w Wielkopolsce w latach 1901–1986, P. 1986 s. 22, 26, 28–32, 38, 73 (fot.), 74–5, 79, 81, 83–5, 89, 91, 93, 101, 103–4, 107, 110, 148, 184, 207, 215–7; – „Kur. Pozn.” R. 17: 1922 nr 112 s. 6 (Kronika miejscowa); Wspomnienia pośmiertne i nekrologi: „Gaz. Pozn.” 1969 nr 242, „Głos Wpol.” 1969 nr 241, 242, „Hasło Ogrodniczo-Roln.” R. 27: 1970 nr 10 s. 314 (K. Samulczykowa, fot.); – AP w P.: sygn. „Ewidencja mieszkańców Poznania”; – Mater. po doc. dr Helenie Szafranównie (w posiadaniu autora); – Informacje od rodziny w P.
Andrzej Dzięczkowski