Kunicki Robert August, pseud. Jan Rozłucki (1881–1914), profesor hodowli zwierząt w Charkowie i Dublanach, działacz socjalistyczny. Ur. w Zołotonoszy w gub. połtawskiej. Gimnazjum ukończył w Chersoniu, po czym studiował przyrodoznawstwo na uniwersytecie, chemię na politechnice w Kijowie, a w l. 1900–4 weterynarię na uniwersytecie w Dorpacie i w instytucie weterynaryjnym w Charkowie, gdzie w r. 1904 uzyskał dyplom lekarza wet. Już w czasie studiów uzyskał w Charkowie złoty medal za pracę o soku jelitowym zwierząt roślinożernych. W l. 1904–8 zmieniał często miejsce pobytu, pracując początkowo jako lekarz stacji doświadczalnej sztucznego zapładniania w Charkowie, prosektor Zakładu Utylizacyjnego w Moskwie, referent weterynaryjny ziemstwa aleksandrowskiego, inspektor hodowlany gub. chersońskiej. Jeszcze w czasie studiów w Charkowie zbliżył się do Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS), a formalnie do niej wstąpił w r. 1905. W r. n. ukończył szkołę bojową PPS i pracował jako technik w organizacji bojowej tej partii, używając pseud. Jan Rozłucki. Po rozłamie opowiedział się po stronie Frakcji Rewolucyjnej PPS. Pracował jakiś czas w Warszawie jako członek Warszawskiego Komitetu Robotniczego. Potem usunął się z czynnego życia politycznego, biorąc tylko dorywczo udział w pracach młodzieżowej organizacji PPS w Charkowie. Poświęcał się natomiast głównie pracy naukowej. W l. 1908–12 był asystentem zakładu zoohigieny instytutu weterynaryjnego w Charkowie, gdzie wyspecjalizował się w mleczarstwie, nauce o żywieniu zwierząt, zoohigienie, a u I. Iwanowa w sztucznym unasienianiu zwierząt.

W r. 1911 K. uzyskał stopień magistra nauk weterynaryjnych (odpowiednik doktoratu), w r. 1912 habilitował się z hodowli zwierząt i zoohigieny i objął jako docent wykłady hodowli bydła, zoohigieny i mleczarstwa w Instytucie Weterynaryjnym w Charkowie, oraz kierownictwo działu zootechnicznego Okręgowej Stacji Doświadczalnej Rolniczej w Charkowie. W r. 1911 odbył z ramienia instytutu charkowskiego podróż do Danii, Szwecji, Niemiec dla zapoznania się z hodowlą bydła mlecznego i organizacją gospodarstw mlecznych. Brał też udział w V Międzynarodowym Kongresie Mleczarskim w Sztokholmie. W t. r. wszedł w kontakt z Kowieńskim Tow. Rolniczym, z jego ramienia zorganizował pierwsze na Litwie i Żmudzi kursy kontrolerów obór i nadzorców żywienia bydła, którymi kierował do końca 1913 r.; w tym kierunku prowadził też ożywioną akcję odczytową w Kownie, Grodnie i Warszawie. W r. 1913 odrzucił propozycję objęcia katedry mleczarstwa w Charkowie i wykładów mleczarstwa na kursach rolniczych w Warszawie, przeniósł się do Galicji i 1 I 1914 r. objął jako profesor katedrę nauki o żywieniu zwierząt gospodarskich i mleczarstwa w Akademii Rolniczej w Dublanach, gdzie stworzył odpowiednie laboratorium i opracował znakomity projekt instytutu zootechnicznego w Dublanach. Wydział Krajowy wysłał go na kilka miesięcy do Niemiec, Holandii, Węgier, Szwajcarii, Szwecji i Danii dla zapoznania się z organizacją istniejących tam instytutów hodowlanych, mleczarskich stacji doświadczalnych, serowni oraz wystaw nabiałowych. Brał też udział w VI Międzynarodowym Kongresie Mleczarskim w Bernie.

K. opublikował po polsku i po rosyjsku 12 większych prac oraz kilkadziesiąt artykułów w pismach: „Vestnik Obščej Veterinarii”, „Vestnik Životnovodstva”, „Archiv Veterinaryjnych Nauk”, „Przegląd Weterynarski”, „Wileński Tygodnik Rolniczy”, „Rolnik”. Dotyczyły one teorii i praktyki mleczarstwa (O kislotnosti moloka, Charków 1911, Vlijane zamoraživanija na moloko, Pet. 1912, O wpływie różnych gatunków pasz na jakość mleka, W. 1914), hodowli bydła (Wybór cieląt do chowu, Kowno 1914), zakaźnego ronienia u krów, niepłodności klaczy, chorób zakaźnych u ryb, poradnictwa hodowlanego, kazuistyki weterynaryjnej.

Na początku pierwszej wojny światowej K. wstąpił do Legionów, 28 IX 1914 r. został przydzielony jako komendant żandarmerii w randze kapitana do II Brygady Legionów. Opracował regulamin żandarmerii polowej wydrukowany przez Naczelny Komitet Narodowy. Przebywał z Legionem na Węgrzech. Poległ 29 X 1914 r. w bitwie pod Mołotkowem. K. był żonaty z Marią z Wimutów, pseud. Malwina, lekarką, działaczką PPS, i miał z nią córkę Joannę (1907 – 8 II 1943), psychologa, działaczkę komunistyczną czynną w Patronacie nad Więźniami, a w czasie okupacji niemieckiej, m.in. w tajnym nauczaniu uniwersyteckim, w akcji pomocy Żydom, zmarłą w obozie koncentracyjnym w Auschwitz.

Enc. Wojsk., IV 671; Millak K., Słownik Biograficzno-Bibliograficzny Polskich Lekarzy Weterynaryjnych, L.–W. 1960; – Baley S., Trzy ofiary wojny wśród psychologów pracujących na terenie wychowawczym, „Psychologia Wychowawcza” T. 12: 1946 nr 1 s. 16–22; Bartoszewski W., Lewinówna Z., Ten jest z ojczyzny mojej, Kr. 1966; Sprawozdania Akademii Rolniczej w Dublanach, 1913/4, 1915/6; – Kalendarz Robotniczy PPS na rok 1918, W. 1917 s. 137; „Naprzód” 1914 nr z 6 i 7 XI; „Wiad. Wet.” 1928 s. 100 (fot.); „Wiedeński Kur. Pol.” 1914 nr z 9 XI; – Informacje Celiny Budzyńskiej z W.

Stanisław Brzozowski