INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Roman Sielski  

 
 
1903-05-21 - 1990-02-04
 
Biogram został opublikowany w latach 1995-1996 w XXXVI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Sielski Roman (1903–1990), malarz. Ur. 21 V w Sokalu, był synem Juliana (1849–1926), radcy Sądu Krajowego we Lwowie, publicysty i tłumacza literatury pięknej z polskiego, rosyjskiego i języków zachodnich na ukraiński (m.in. „Quo vadis” Henryka Sienkiewicza), i Julii Stöckel, bratankiem Feliksa (zob.)
W l. 1921–2 S. studiował malarstwo we Lwowie w Szkole Sztuk Zdobniczych i Przemysłu Artystycznego (przy Państwowej Szkole Przemysłowej) pod kierunkiem Kazimierza Sichulskiego, w Wolnej Akademii Sztuk Pięknych i u Ołeksy Nowakiwśkiego, zaś w l. 1922–7 w ASP w Krakowie u Józefa Mehoffera, Józefa Pankiewicza i Felicjana Kowarskiego. Następnie studiował w Paryżu u F. Legera. W r. 1929 powrócił do Lwowa, gdzie pod koniec 1929 r. był współzałożycielem (i autorem nazwy) awangardowego Zrzeszenia Artystów Plastyków «artes», głoszącego radykalne poglądy estetyczne i społeczne; był też jego pierwszym (do września 1930) prezesem. Wystawiał w r. 1930 w pierwszej wystawie prac grupy w Salonie lwowskiego Tow. Przyjaciół Sztuk Pięknych (TPSP); jego autolitografta znalazła się w wydanej wówczas I tece «artes» (Frankfurt nad Menem, 1930). Wystawiał na wszystkich ekspozycjach prac grupy we Lwowie, Warszawie, Krakowie, Stanisławowie i Tarnopolu. Od r. 1932 S. był członkiem oddziału lwowskiego Związku Zawodowego Artystów Plastyków (ZZAP) i od r. 1935 aż do wybuchu wojny pełnił funkcję jego wiceprezesa; zasłużył się przy uzyskaniu od władz miejskich lokalu ZZAP w oficynie Hotelu Europejskiego. Był także członkiem ukraińskich stowarzyszeń artystycznych: «Sojuz ukrajinśkich mytciw» (pocz. 1930) i «Asociacija nezałeżnych ukrajinśkich mytciw» (1930–9). W r. 1934 wziął udział w wystawie malarskiej z okazji 35-lecia założenia Muzeum Ukraińskiego we Lwowie. W r. 1935 wystawiał w Miejskim Muzeum Przemysłu Artystycznego, w l. 1935 i 1939 w Instytucie Propagandy Sztuki (IPS) w Warszawie.
S. był jedną z bardziej aktywnych postaci lwowskiej bohemy: «zawsze dbały o elegancję, był również wybredny w rozmowie, nie lubił paplać o byle czym, jak to się często trafia u artystów; jeśli szliśmy na kolację, to tylko do pierwszych w mieście lokali, jak „George” lub „Atlas”». (M. Tyrowicz). Ciążące ku surrealizmowi malarstwo S-ego cechował «realizm naiwny» (P. Łukaszewicz); jego ulubionymi tematami były wnętrza, martwe natury oraz widmowe krajobrazy nadmorskie (Pejzaż morski, Port, Przystań, Morze). Po rozpadzie grupy «artes» ok. r. 1936 S. przeszedł ewolucję w kierunku koloryzmu.
W czasie radzieckiej okupacji Lwowa w l. 1939–41 S. brał aktywny udział w oficjalnym życiu kulturalnym. Brak wiadomości o losach S-ego w okresie okupacji niemieckiej. Po r. 1945 pozostał we Lwowie i od r. 1947 kierował katedrą malarstwa w Lwowskim Istytucie Sztuki Stosowanej i Dekoracyjnej. W kwietniu 1949, w ramach «walki z formalizmem i formalistycznymi tendencjami», został czasowo pozbawiony katedry. W r. 1972 przeszedł na emeryturę. Tematem powojennej twórczości S-ego był, obok obowiązkowych wątków polityczno-społecznych, nadal pejzaż: Jachtklub (1949), Karpacki pejzaż (1959), Przystań rybacka (1962), Sieci (1965), Las (1967), Czarnohora (1972), seria pejzaży czarnomorskich z l. 1969–71 oraz martwa natura. W r. 1988 ukazał się we Lwowie niewielki album jego prac. Brał udział w licznych wystawach zbiorowych, m.in. w wystawie z okazji 700-lecia Lwowa (1956) i wystawie «Ukraina Radziecka» (Moskwa 1959). Należał do Związku Artystów USRR. W r. 1977 w lwowskiej galerii malarskiej urządzono indywidualną wystawę retrospektywną prac S-ego; podobne zorganizowano w r. 1983 i 1994. S. zmarł 4 II 1990 we Lwowie, pochowany został na cmentarzu Łyczakowskim.
S. był żonaty od r. 1931 z Margit z Reichów (zob. Sielska Margit), od r. 1982 z Agnes Baczyńską; dzieci nie miał.

Autoportret (olej.), reprod. w: Encyclopedia of Ukraine; – Pol. Bibliogr. Sztuki; Encikl’opedija ukraïnoznavstva, Paris–Nju Jork 1974 VII; Encyclopedia of Ukraine, Toronto–Buffalo–London 1993 IV 581; Chudožniki Radians’koï L’vivščini. Bibliografičnij pokažčik, [Oprac.] S. M. Kostiuk, L’viv 1980; Slovnik chudožnikiv Ukraïni, Kiïv 1973; Malarstwo polskie w latach 1917–1945. Przewodnik do XV i XVI sali Galerii Malarstwa Polskiego, [Wr.] 1970; – Dobrowolski, Nowoczesne malarstwo pol.; Istorija ukraïns’kogo mistectva, Kiïv 1967–8 V–VI; Łukaszewicz P., Zrzeszenie Artystów Plastyków „artes” 1929–1935, Wr. 1975 (fot); Ostrovs’kij G. S., Roman Sel’skij, živopis, grafika, Kiïv 1988; Pol. życie artyst. w l. 1915–39; Wallis M., Sztuka polska dwudziestolecia, W. 1959; – Kul’turne žittia v Ukraini. Zachidni zemli. Dokumenti i materiali, Kiïv 1995 I; Mater. do dziej. Akad. Sztuk Pięknych; Materiały do dziejów Instytutu Propagandy Sztuki, Wybrała, oprac. i przedmową opatrzyła J. Sosnowska, W. 1992; Tyrowicz M., W poszukiwaniu siebie… Wspomnienia i refleksje, L. 1988 I; tenże, Wspomnienia o życiu kulturalnym i obyczajowym Lwowa 1918–1939, Wr. 1991; – Arch. ASP w Kr.: Księgi świadectw z l. 1923/27 i rodowody studentów z l. 1908–24; IS PAN: Mater. do Słown. Artystów Pol., Mater. Pracowni Plastyki Współczesnej; L’vivs’ka deržavna naukova biblioteka im. V. Stefanyka: Kolekcja Juliana Sielskiego, nr 604/I–7; – Informacje Myrona Kaczaraby ze Lw.

Andrzej A. Zięba

 

 

Powyższy tekst różni się w pewnych szczegółach od biogramu opublikowanego pierwotnie w Polskim Słowniku Biograficznym. Jest to wersja zaktualizowana, uwzględniająca opublikowane w późniejszych tomach PSB poprawki i uzupełnienia.    

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

 

Margit Sielska (Reich-Sielska)

1900-06-23 - 1980-02-03 malarz
 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Bożydar Szabuniewicz

1901-09-03 - 1986-08-25
lekarz
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.