Hebda Stanisław (1808–1868), kontroler Kasy Głównej Królestwa. Był synem Karola i Petroneli z Płacheckich, pochodził z obwodu wadowickiego. Szkoły kończył w Krakowie, po czym wszedł do służby celnej Król. Pol. jako aplikant na komorze w Mysłowicach. Przed r. 1840 przeszedł do Komisji Przychodów i Skarbu w Warszawie, pełniąc kolejno funkcje rachmistrza, kontrolera i wreszcie (od 1856) naczelnika sekcji buchalterii w Wydziale Kontroli. Stanowisko to czyniło go odpowiedzialnym na równi z kasjerem, za bezpieczeństwo Kasy Głównej Królestwa. W maju 1863 r. Aleksander Waszkowski wezwał H-ę do przekazania tego skarbu w ręce władz powstańczych. H. zażądał formalnego rozkazu od organizacji narodowej, po czym wraz z kasjerem, Stanisławem Janowskim, ułatwił Waszkowskiemu 6 VI zabór Kasy Głównej. Następnego dnia wyjechał z rodziną za granicę; majątek jego uległ konfiskacie. H. otrzymał z zabranych sum zasiłek równy dwuletniej pensji. Rząd Narodowy ogłosił, że H. i Janowski «dobrze zasłużyli się ojczyźnie». H. osiadł w Paryżu, pracując jako kontroler, a później archiwista w Komisji Długu Narodowego, a także w bibliotece Szkoły Batignolskiej. Zmarł w niedostatku w Paryżu 10 VI 1868 r. Ożeniony był z Joanną Ligocką, zostawił córkę Helenę, która wyszła za mąż za Eugeniusza Kesslera.

Jabłoński H., Aleksander Waszkowski, W. 1937; Przyborowski W., Dzieje 1863 r., Kr. 1905 IV 58–80; Rudzka W., Karol Majewski, W. 1937; – Cederbaum H., Powstanie styczniowe, Wyroki audytoriatu polowego, W. 1917; Janowski J. K, Pamiętniki o powstaniu styczniowym, W. 1925 II; „Rocz. Tow. Hist.-Liter.” (Paryż) 1868 III 379–80; „Rocz. Urzędowy Król. Pol.”; Zeznania śledcze o powstaniu styczniowym, Wr. 1956.

Stefan Kieniewicz