INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Stanisław Pierzchała z Obór, Turowic h. Pierzchała  

 
 
brak danych - 1433/4
Biogram został opublikowany w latach 2003-2004 w XLII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.


 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Stanisław Pierzchała z Obór, Turowic h. Pierzchała (zm. 1433/4), kasztelan liwski.

Początkowo pisał się z Turowic w ziemi czerskiej, był synem lub wnukiem Stanisława z Cieciszewa, podstolego czerskiego 1350–63, współpracownika ks. mazowieckiego Siemowita III, bratem Mroczka z Cieciszewa, podczaszego, potem cześnika czerskiego, z którym przeprowadził podział dóbr w r. 1399.

S. zapewne wcześnie trafił z bratem do służby ks. Janusza I, starszego z synów Siemowita III, po objęciu przez niego rządów w ziemi czerskiej i liwskiej w r. 1381. Wraz z plebanem z Cieciszewa był w r. 1398 przy fundacji kościoła w Powsinie (parafii wydzielonej po części z paraf. cieciszewskiej), przeprowadzonej przez Ciołków, spadkobierców woj. czerskiego Andrzeja. Na początku XV w. zaczął pisać się z Obór (na północny zachód od Cieciszewa). W l. 1407–8 pojawiał się bez urzędu, natomiast w styczniu 1409 wystąpił już jako kaszt. liwski. Urząd ten objął po Jakuszu Białym z Radzanowa i Nasielska, który przeszedł na kaszt. ciechanowską. S. rzadko pojawiał się jako świadek w otoczeniu Janusza I. Dn. 5 IV 1416 w Czersku poświadczył dokument książęcy dla kapit. warszawskiej, określający jej majątek i dochody (mylnie datowany na r. 1412). W styczniu 1417 odnotowano go wśród świadków książęcych w Czersku. W lipcu 1421 obok innych kasztelanów wziął udział w rokach książęcych w Warszawie, uczestniczył w nich także w l.n. W metryce książęcej odnotowano jego obecność podczas pobytów księcia w Liwie, obok Pomścibora z Chamska, wieloletniego rządcy liwskiego. Na początku stycznia 1428 w Warszawie S., wraz z innymi dygnitarzami księstwa czersko-warszawskiego, w obecności Janusza I, złożył hołd jego małoletnim wnukom Bolesławowi IV i Eufemii, uznając ich prawa do stolca książęcego i kontynuacji władztwa wschodniego Mazowsza po zgonie ich ojca, Bolesława Januszowica. W maju t.r. pojawił się jeszcze w Liwie, jednak wkrótce potem ograniczył swą działalność publiczną. Wpłynęły na to zgon Janusza I (8 XII r.n.) oraz rządy regencji pod przewodnictwem księżnej Anny, matki Bolesława IV, która odsunęła część dotychczasowych współpracowników zmarłego księcia. S. kilkakrotnie, jako reprezentant możnego rodu, poświadczał szlachectwo drobnej szlachty. Dn. 14 I 1428 w Radomiu bronił szlachectwa innego Pierzchały, Marcisza Szyszki z Gnatowic w ziemi sochaczewskiej, a 30 VI 1432 w Warszawie, wraz ze skarbnikiem warszawskim Adamem z Umiastowa, bronił szlachectwa Marcina Husza. Zmarł po 24 XI 1433 a przed 31 V 1434.

S. był żonaty dwukrotnie. Z pierwszej żony, nieznanej z imienia, pochodził Marcisz z Turowic, późniejszy podsędek czerski (1440–56), oraz Rochna, żona Jana z Potycza, znana od r. 1411. Z małżeństwa tego mógł jeszcze pochodzić Jan Wigand, któremu S. wydzielił w r. 1427 wschodnią część dóbr Obory; jednym z synów Jana Wiganda był Mikołaj z Obór (zob. Oborski Mikołaj). Z drugiej żony Heleny pochodzili zapewne Marcin, Helena i Jadwiga, poświadczeni w r. 1434 jako spadkobiercy S-a, tj. posiadacze zachodniej części dóbr Obory. Synem tegoż Marcina z Obór (zm. po 1455) był jego imiennik, Marcin z Obór, podsędek czerski (1473–83), star. czerski, podskarbi Konrada III Rudego, sędzia czerski (1484–1507) i warszawski (1497–1505).

 

Boniecki, III 164; – Knapiński W., Notaty do historii kościołów w diecezji warszawskiej, s. 515 (mszp. w Ośrodku Dok. Zabytków w W.); – Kwiatkowski W., Powstanie kapituły św. Jana przy zamku książąt mazowieckich w Warszawie, W. 1938 s. 71–7 (dok. z r. 1416); Wilska M., Mazowieckie środowisko dworskie Janusza Starszego. Studium społeczne, nr 154 s. 207 (mszp. w B. IH PAN); Wolff, Studia nad urzędnikami maz., s. 185; – Arch. Kom. Hist., III nr 67 s. 136; Arch. Kom. Prawn., VI nr 25 s. 11; Iura Masoviae terrestria, Wyd. J. Sawicki, W. 1974 III 253; Kod. maz. (Lubomirskiego), dod. nr 10; Księga ziemi czerskiej 1404–1425, Wyd. J. Lubomirski, W. 1879 nr 54, 67, 124, 127, 185, 199, 207, 212, 213, 321, 333, 340, 391, 394, 468, 536, 623, 649, 930, 1029, 1044, 1449, 2022, 2029, 2032, 2036, 2037, 2042–2044, 2048, 2054, 2055, 2061, 2067; Mazowieckie zapiski herbowe, Wyd. A. Wolff, Kr. 1935 nr 8; Metryka Księstwa Mazowieckiego z XV–XVI w., t. 1, w: Pomniki Prawa, [Wyd.] Warsz. Arch. Główne, W. 1918 V nr 74, 79, 283, 490, 495, 640–641, 829; – AGAD: Metryka Kor., nr 3 k. 113v–14, Arch. Potulickich z Obór, poszyt perg.-pap. 1a, Księgi warsz. ziemskie i grodzkie, nr 1 k. 12v, 20, 32v, 48, 59, 90–90v, 91, 118v, nr 2 s. 13, 28, 220, Diss. 1 k. 111v, Diss. 2 k. 263v; IH PAN, Pracownia Atlasu: Kartoteka Słown. Hist.-Geogr. Mazowsza w Średniowieczu (ziemia czerska); – Mater. Kazimierza Pacuskiego z W. do spisu urzędników Mazowsza do r. 1526.

Kazimierz Pacuski

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Mikołaj Trąba h. Trąby

około 1358 - 1422-12-04
prymas Polski
 

Elżbieta Pomorska

po 1345 roku - 1393-02-14
żona cesarza Karola IV
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.