Rydlewski Stanisław (1911–1970), specjalista w dziedzinie konstrukcji architektonicznych i budowlanych, profesor i rektor Politechniki Gdańskiej. Ur. 29 X w Rogowie w pow. pińczowskim w niezamożnej rodzinie chłopskiej, był synem Michała i Marianny z domu Rómas.
R. uczył się w szkole powszechnej w Rogowie, następnie w II Gimnazjum im. Hetmana Jana Tarnowskiego w Tarnowie, w którym w r. 1930 zdał maturę. W l. 1930–8 studiował na Wydz. Inżynierii Lądowej i Wodnej Politechn. Lwow. W r. 1934/5 odbył służbę wojskową na kursie podchorążych rezerwy piechoty we Lwowie. Podczas studiów wstąpił w r. 1936 do Związku Polskiej Młodzieży Demokratycznej. Absolutorium na Politechnice uzyskał 1 III 1938 i został zatrudniony w Wydz. Komunikacji Urzędu Wojewódzkiego we Lwowie jako zastępca kierownika budowy drogi państwowej nr 9.
Po wybuchu wojny 1939 r. został R. w stopniu podporucznika rezerwy wcielony do 26 pp w Gródku Jagiellońskim na stanowisko zastępcy dowódcy kompanii karabinów maszynowych. Od 7 IX do chwili kapitulacji walczył w obronie Warszawy na odcinku Boernerowo–Wawrzyszew. Po upadku Warszawy dostał się 1 X 1939 do niewoli niemieckiej i przebywał kolejno w oficerskich obozach jenieckich X B, XVII C i od 1 VI 1940 do chwili wyzwolenia w oflagu II C Woldenberg (Dobiegniew). Podczas pobytu w niewoli uczestniczył w działalności oświatowej; pod kierunkiem Witolda Nowackiego pogłębiał swoją wiedzę z zakresu wytrzymałości materiałów i teorii sprężystości i zarazem sam uczył mechaniki budowli i nawierzchni betonowych.
W lutym 1945 przyjechał R. do Łodzi i rozpoczął pracę w Zarządzie Miasta jako kierownik referatu obrony przeciwlotniczej. Następnie przeniósł się do Gdańska i od 15 VIII 1945 do 1 VI 1946 kierował Biurem Odbudowy Portów. Równocześnie, od 1 XI 1945 był asystentem na Wydz. Inżynierii Lądowej i Wodnej Politechn. Gdań. Dn. 17 XII 1945 zdał z wyróżnieniem zaległy egzamin dyplomowy i otrzymał tytuł inżyniera budownictwa ze specjalizacją statyka konstruktora. Dn. 1 IX 1946 został adiunktem w Katedrze Mechaniki Budownictwa. Prowadził wykłady z konstrukcji drewnianych i mostów oraz na Wydz. Architektury ze statyki budowli. W r. 1946 opublikował na podstawie wykładów W. Nowackiego skrypt pt. Mechanika budowli. Cz. 2: Płaskie układy kratowe i ramowe statycznie niewyznaczalne, długo stosowany w dydaktyce. W lipcu 1948 został R. zastępcą profesora i w t. r. kierownikiem Katedry Budownictwa Drewnianego oraz zastępcą dziekana Wydz. Inżynierii Lądowej i Wodnej. Opracował w tych latach liczne projekty konstrukcyjne. Od stycznia 1947 był członkiem Polskiej Partii Socjalistycznej, od grudnia 1948 Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR). Doktoryzował się 23 II 1949 na podstawie dysertacji pt. Drgania własne ustrojów kratowych o węzłach sztywnych (promotor W. Nowacki), opublikowanej w przekładzie francuskim Vibrations propres d’une poutre à treillis aux noeuds rigides („Arch. Mechaniki Stosowanej” 1949 z. 2). W t. r. ogłosił w Wydawnictwach Min. Budownictwa nr 37 cz. 3 artykuł Jednoczesne zginanie i ściskanie pewnego typu płyty prostokątnej traktujący o efektach jednoczesnego działania dwóch sił na badany układ statyczny.
W semestrze letnim r. akad. 1951/2 przeniósł się R. na Wydz. Architektury i objął Katedrę Statyki Budowli i Konstrukcji, prowadząc nadal wykłady dotyczące konstrukcji drewnianych na Wydz. Inżynierii Lądowej i Wodnej. Jednocześnie wykładał w Wieczorowej Szkole Inżynierskiej, w r. akad. 1950/51 był dziekanem jej Wydz. Budownictwa, od 1 VI 1951 do 15 IX 1954 – rektorem. Po połączeniu jej z Politechn. Gdań. pełnił w l. 1954–6 i w l. 1959–68 na Politechnice funkcję prorektora do spraw nauczania, a w l. 1968–70 był rektorem. Profesorem nadzwycz. Politechn. Gdań. został 24 VI 1955, a zwycz. 28 V 1966. Brał też nieraz udział w wizytacjach uczelni technicznych w kraju. W r. 1953 wysłany został jako rzeczoznawca budownictwa przez Min. Handlu Zagranicznego do Chin.
R. był wybitnym specjalistą i ekspertem w dziedzinie wytrzymałości konstrukcji drewnianych i prefabrykowanych, statyki i konstrukcji obiektów inżynierskich. Był członkiem prezydium Komitetu Naukowego Polskiego Związku Inżynierów i Techników Budownictwa, członkiem zarządu Tow. Naukowego Mechaniki Stosowanej i Teoretycznej, przewodniczył radzie naukowej Zakładu Badań i Doświadczeń Gdańskiego Zjednoczenia Budownictwa (ZBiDGZB). Wchodził też w skład rad naukowych Inst. Budownictwa Politechn. Krak. (od r. 1964) i Zakładu Badań nad Szkolnictwem Wyższym (od r. 1968). W l. 1954–6 był członkiem Rady Głównej przy Ministrze Szkolnictwa Wyższego, potem członkiem sekcji technicznej tej rady i jej przewodniczącym. Podczas pracy na Politechnice R. rozwinął działalność projektową, konsultacyjną i weryfikacyjną, opracował kilkanaście artykułów naukowych, przygotował liczne ekspertyzy techniczne, nieraz o wielkim stopniu trudności, wygłosił wiele referatów na tematy naukowe i konstrukcyjno-techniczne. Był autorem lub współautorem projektów konstrukcyjnych, m. in. hali sportowej w Łodzi, chłodni rybnych w Gdyni i Świnoujściu, magazynów portowych w Gdańsku i Gdyni, stawów nawigacyjnych dla Marynarki Wojennej, taśmowca węglowego w Szczecinie, łuku mostu drogowego w Czarnej Wodzie i w innych miejscowościach, hali montażowej stoczni w Elblągu, odtworzył też obliczenia dla rekonstrukcji elewatora «Deo Gloria» w Gdańsku. W swoich badaniach skoncentrował się na problematyce dynamiki i stateczności układów ramowych, teorii płyt, stateczności i drganiach płyt, metodach różnic skończonych w mechanice budowli, obliczaniu specjalnych konstrukcji budowlanych i mostowych, m. in. poza wspomnianym już artykułem Jednoczesne zginanie z r. 1949 ogłosił we współpracy z W. Buczkowskim artykuły: Awaria pozorna a awaria rzeczywista („Biul. Inform. Techn.-Ekon. ZBiDGZB” 1963 nr 2), Stateczność budynku o układzie poprzecznym z elementami prefabrykowanymi (tamże 1963 nr 1). W „Zeszytach Naukowych Politechniki Gdańskiej” opublikował również we współpracy z W. Buczkowskim m. in. wnikliwą analizę bieżących prac konserwatorskich w artykule Ochrona konstrukcji w zabytkach (nr 77 „Architektura” 1965 z. 4), samodzielnie zaś nowatorski szkic Bezpieczeństwo fizyczne budowli a bezpieczeństwo psychiczne użytkowników (tamże). Poza tym ogłosił artykuły: Wieczorowa Szkoła Inżynierska (w: „Politechnika Gdańska 1945–1955. Księga Pamiątkowa” W. 1958) i Problemy dydaktyczno-wychowawcze w wyższych uczelniach technicznych na tle Politechniki Gdańskiej („Zesz. Nauk. Politechn. Gdań.” 1965 nr 77). Był R. wyróżniony nagrodami Ministra I stopnia (1964, 1967) i tytułem Zasłużonego Nauczyciela PRL (1968).
W r. 1949 działał R. czynnie jako I sekretarz Podstawowej Organizacji Partyjnej na Wydz. Inżynierii Lądowej i Wodnej, potem został członkiem egzekutywy Komitetu Uczelnianego PZPR i następnie plenum Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Gdańsku (1952–70). Wchodził też na szczeblu wojewódzkim w skład gremiów kierowniczych Związku Nauczycielstwa Polskiego i Frontu Jedności Narodu. Od r. 1954 do r. 1957 był radnym Wojewódzkiej Rady Narodowej (WRN), zaś do r. 1958 członkiem Rady Techniczno-Ekonomicznej WRN. W r. 1968 awansował na stopień podpułkownika rezerwy. Zmarł 28 II 1970 w Gdańsku i został pochowany w alei zasłużonych na cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku. Był odznaczony Srebrnym Krzyżem Virtuti Militari (za kampanię wrześniową), Krzyżem Kawalerskim, Oficerskim i Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, licznymi odznaczeniami honorowymi.
R. był dwukrotnie żonaty; od r. 1938 z Ireną Radziewicz Winnicką i od r. 1946 z jej stryjeczną siostrą Janiną Julią Radziewicz Winnicką. Z pierwszego małżeństwa miał syna Stanisława (ur. 1939), z drugiego – córkę Hannę (ur. 1949).
Mielcarzewicz B., Bibliografia publikacji pracowników naukowych Politechniki Gdańskiej, Gd. 1963–73 I–VI; – Politechnika Gdańska 1945–1955, W. 1958 (fot. s. 30, 56, 76, 82, 84); Politechnika Gdańska 1945–1970, Gd. 1970 (fot. na s. 225); – „Dzien. Bałtycki” 1970 nr 51, 52, 54; „Głos Wybrzeża” 1970 nr 51, 54; – Arch. Politechn. Gdań.: Teczka osobowa (nie sygn.); B. Gł. Politechn. Gdań. Portrety, zdjęcia i prace R-ego, Pracownia Hist., teczka osobowa (nie sygn.).
Lech Mokrzecki