INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Szymon Dankowicz     

Szymon Dankowicz  

 
 
Biogram został opublikowany w 1938 r. w IV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Dankowicz Szymon (1840–1910), kaznodzieja i nauczyciel religii mojżeszowej, ur. się w Częstochowie, skąd przeniósł się do Warszawy, gdzie wstąpił do Szkoły Głównej na wydział filozoficzny. Szkołę tę ukończył z tytułem magistra za pracę pt. O wpływie Awesty na kulturę ludów semickich. W r. 1862 wydał u Orgelbranda podręcznik do nauki religii mojżeszowej w języku hebrajskim i polskim i w tym czasie (zwłaszcza podczas studiów) należał do kółka młodzieży asymilacyjnej, grupującej się dokoła Merzbacha, Kraushara, Goldschmieda (syna kaznodziei i późniejszego obrońcy Kraszewskiego) i innych. W tym kółku reprezentował D. skrzydło prawe, mocno przywiązane do żydostwa. Wraz z resztą członków Kółka brał udział w manifestacjach l. 1861–1862 i był dwa razy ranny. Podczas aresztowań i branki zdołał uciec do Krakowa, gdzie został nauczycielem religii mojżeszowej. W odróżnieniu od swego poprzednika, Miezesa, wykładał D. swój przedmiot w języku polskim, czym pozyskał sobie względy władz szkolnych oraz inteligencji żydowskiej, która poparła go na urząd kaznodziei w postępowej synagodze (Tempel) zbudowanej w r. 1862. Mimo trudności ze strony Komitetu Starozakonnych (kahał), w którym prym wiedli ortodoksi, Wydział Szkolny (żydowski) Rady Miejskiej powołał D-a na urząd kaznodziei postępowej synagogi. Przeciw wprowadzeniu postępowego kaznodziei zaprotestował rabin Schreiber; sprawa oparła się o Namiestnictwo we Lwowie oraz o Ministerstwo Wyznań w Wiedniu, lecz zanim te władze zdołały ją rozstrzygnąć, i to na niekorzyść D-a, otrzymali Żydzi równouprawnienie (konstytucja austr. z r. 1867), zmieniono ustrój miasta, a także zreorganizowano ustrój kahału. D. został kaznodzieją, a równocześnie (po doktoracie na Uniw. Krak.) nauczycielem mojż. religii w gimnazjum krakowskim. Na żądanie władz szkolnych wydał ponownie swój podręcznik do nauki religii mojżeszowej, tym razem wyłącznie w języku polskim (Kr. 1873) a nadto wydrukował kilka kazań, z których najbardziej są znane dwa: Wiśnicz spalony (1869) i Kazanie na przeniesienie zwłok Kazimierza Wielkiego. W r. 1875 opuścił D. Kraków i objął urząd krajowego rabina w Bułgarii z siedzibą w Sofii, stąd przeniósł się kolejno do Strakonic (Morawy) i do Świecia na Pomorzu. Ostatnie lata życia spędził w Wiedniu, nie mogąc dla utraty słuchu pełnić nadal urzędu rabinicznego.

 

Bałaban, Historia Żydów w Krakowie i na Kazimierzu, 1936, II 710–3 i 796; Lippe Ch. D., Bibliographisches Lexikon, I 73 ss., nadto wiadomości podane przez córkę D-a, p. Herz w Warszawie.

Majer Bałaban

 
 

Chmura tagów

TAGI

Za pomocą tagów oznaczamy powiązania tematyczne postaci. Pozwalają one eksplorować serwis wg wybranych przez redakcję najważniejszych tematów dla danej postaci.

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Kazimierz Wierzyński

1894-08-27 - 1969-02-13
poeta
 
 

Zygmunt Chrzanowski

1872-04-05 - 1936-04-30
polityk
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Józef Ludwik Różyski

1898-07-16 - 1974-09-08
architekt
 

Franciszek Prochaska

1891-06-27 - 1972-06-27
malarz
 

Marcin Szarski

1868-04-10 - 1941-12-16
działacz gospodarczy
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.