INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Tadeusz Bronisław Popek  

 
 
1915-11-02 - 1942-09-17
Biogram został opublikowany w latach 1982-1983 w XXVII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Popek Tadeusz Bronisław, pseud. Wacław Tatar, Bronisław Hak, Bronek, Hak (1915–1942), działacz Konfederacji Tatrzańskiej. Ur. 2 XI w Chodenicach, pow. Bochnia; ojciec jego, maszynista kolejowy, wcześnie zmarł i Tadeusza wychowywała matka Aniela. W l. 1925–8 P. uczył się w gimnazjum w Myślenicach, a potem w gimnazjum w Krakowie. Od r. 1930 uczęszczał do Państwowego Gimnazjum im. Króla Kazimierza Wielkiego w Bochni, gdzie zdał maturę w czerwcu 1934. Od r. 1935 studiował polonistykę na Wydziale Filozoficznym UJ. Studia przerwał w r. 1938. Na Podhale przyjechał razem z rodziną jesienią 1939 jako uchodźca wojenny i zamieszkał w Łopusznej, gdzie pracował przy budowie wylęgarni ryb. Potem osiadł w Waksmundzie. Równocześnie prowadził działalność konspiracyjną: odbierał nasłuchy radiowe, przepisywał je na maszynie i kolportował wśród znajomych. W styczniu 1941 wraz z matką przeprowadził się do Nowego Targu. W maju t. r. razem z Jadwigą Apostoł poparł inicjatywę Augustyna Suskiego założenia konspiracyjnej organizacji p. n. Konfederacja Tatrzańska (KT), mającej na celu walkę z Niemcami i z grupami kolaboranckimi, tzw. Komitetem Góralskim, którego przywódcą był Wacław Krzeptowski. Wraz z J. Apostoł i A. Suskim stanowił trójkę założycielską Placówki Naczelnej (PN) KT. P. zorganizował też Placówkę Obwodową KT w Waksmundzie. Po uformowaniu się pod koniec września 1941 piątki PN KT został w jej składzie zastępcą naczelnika KT A. Suskiego i referentem działu propagandowo-wydawniczego. Był związany także z ruchem ludowym. Z początkiem 1941 r. po uzgodnieniu z członkami PN KT podjął pracę biurową w Kriminalpolizei w Nowym Targu, którą wykorzystywał dla działalności konspiracyjnej KT. Po podporządkowaniu pod koniec lata t. r. zagadnień wojskowych KT konspiracyjnej Dywizji Podhalańskiej (DP), podległej Związkowi Walki Zbrojnej, P. wszedł do sztabu tej dywizji, która otrzymała nazwę Dywizji Górskiej KT, natomiast przedstawiciele DP, Edward Gött-Getyński i Eugeniusz Iwanicki zostali dokooptowani do PN KT.

Od czerwca 1941 P. wchodził również wraz z A. Suskim i J. Apostoł do zespołu redakcyjnego konspiracyjnej gazetki KT odbijanej na powielaczu p. n. „Wiadomości Polskie”, które od września t. r. wychodziły pod zmienionym tytułem „Na Placówce”. Ogłosił w niej kilka artykułów, m. in.: Dzisiejsza sytuacja, Polityka w obecnej wojnie, Bądźmy godnymi walczących braci. Ponadto w każdym numerze zamieszczał wiadomości bieżące pochodzące z nasłuchu radiowego. Zespół ten redagował następnie „Sygnały” (pierwszy numer ukazał się w styczniu 1942), które stanowiły kontynuację gazetki „Na Placówce”. P. był także współredaktorem gazetki wydawanej dla Niemców p. n. „Der Freie Deutsche” oraz współautorem statutu, regulaminów i instrukcji konspiracyjnych KT. W dn. 31 I 1942 został aresztowany wraz z matką w Nowym Targu przez gestapo. Przewieziony do siedziby gestapo w «Palace» w Zakopanem, zdołał uciec stamtąd w dn. 2 II t. r. Ukrywał się wraz z J. Apostoł w osadzie Polana koło Jordanowa. W dn. 22 VIII t. r. gestapo ponownie aresztowało P-a wraz z J. Apostoł i Mieczysławem Kłapą. Przewieziony do «Palace», był tam poddawany torturom. W dn. 17 IX 1942 został rozstrzelany na podwórzu «Palace».

P. miał brata Edwarda, pseud. Karski, również członka KT, zamordowanego w obozie koncentracyjnym Mauthausen-Gusen jesienią 1942. Matka Aniela zginęła w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu w kwietniu 1943.

 

W. Enc. Powsz. (PWN), (hasło: Konfederacja Tatrzańska); Radwańska-Paryska Z., Paryski W. H., Encyklopedia tatrzańska, W. 1973 (hasło: Konfederacja Tatrzańska); – Filar A., Leyko M., „Palace” katownia Podhala, W. 1970; Hirsz Z. J., Terenowa prasa konspiracyjna ruchu ludowego 1939–1945, W. 1977; Jarowiecki J., Konspiracyjna prasa w Krakowie w latach okupacji hitlerowskiej 1939–1945, Kr. 1980; Leczykiewicz S. „Mohort”, Konfederacja Tatrzańska, W. 1976 (fot. po s. 48); tenże, Z dziejów Konfederacji Tatrzańskiej, w: „Roczniki Dziej. Ruchu Lud.” 1961 nr 3; Marczyński A., Organizacja obwodu ZWZ-AK Nowy Targ w latach 1939–1943, „Studia Historyczne” 1968 s. 570; Podhale w czasie okupacji 1939–1945, Pod. red. J. Berghauzena, W. 1977 s. 95–7, 156–9, 150, 176; Wnuk W., Walka podziemna na szczytach, W. 1965; Zając S., Działania partyzanckie między Wisłą a Tatrami, W. 1976; – Apostoł-Staniszewska J., Augustyn Suski, Naczelnik Konfederacji Tatrzańskiej, w: Suski A., Utwory zebrane, W. 1966 s. 268–71, 276; taż, Echa okupacyjnych lat, W. 1973 passim (po s. 96 fot.); Sprawozdanie Dyrekcji Państw. Gimnazjum im. Króla Kazimierza Wielkiego w Bochni za r. szk. 1930/1, Bochnia 1931; toż za r. szk. 1931/2, Bochnia 1932; toż za r. szk. 1932/3, Bochnia [b. r. w.]; toż za r. szk. 1933/4, Bochnia 1934; Stromenger A., Człowiek z zakalcem, W. 1970 s. 57–9, 65–7, 73, 75–6, 78–9; – Arch. UJ: WF II 436, 440, 444; – Informacje pisemne: przesłane z Liceum Ogólnokształcącego im. T. Kościuszki w Myślenicach z 24 IV 1981, Jadwigi Apostoł-Staniszewskiej z 28 VII 1980, Stanisławy Leczykiewiczowej z 7 VIII 1980.

Henryk Korczyk

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Józef Karbowski

1888-10-25 - 1956-05-07
reżyser teatralny
 

Józefat (Józef) Błyskosz

1876-04-14 - 1947-01-14
senator II RP
 

Piotr Stachiewicz

1858-10-29 - 1938-04-14
malarz
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Franciszek Sobolta

1898-04-01 - 1963-06-21
pułkownik WP
 

Zbigniew Marian Szostak

1915-11-11 - 1944-08-15
pilot wojskowy
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.