Okińczyc Tadeusz Marian (1873–1939), inżynier technolog, specjalista budowy parowozów. Ur. 18 II w Sielcach (pow. Prużany), był synem lekarza Władysława Wiktora (1829 – ok. 1890), który za udział w powstaniu styczniowym został skazany na wysiedlenie do Małmyża na Uralu, i Marii z Abramowiczów, stryjecznym bratem Ludwika (zob.). Do szkoły średniej chodził w Permie. Studiował następnie w Instytucie Technologicznym w Petersburgu. Tutaj brał bardzo czynny udział w patriotycznej działalności koła polskich studentów, za co władze uczelni zawiesiły go na trzy lata w prawach studenckich. Studia ukończył dopiero w r. 1901, a dyplom inżyniera technologa otrzymał w r. 1906. Pracę zawodową rozpoczął w Newskiej Fabryce Parowozów w Petersburgu, awansując w czasie pierwszej wojny światowej na stanowisko głównego inżyniera. W czasie rewolucji październikowej wyjechał do Kasimowa nad Oką, a następnie do Bałachny pod Niżnym Nowogrodem, gdzie pracował jako inżynier przy budowie wielkiej elektrowni opalanej torfem. W l. 1922–4 czynił starania o wyjazd do Polski i w połowie kwietnia 1925 przybył do Warszawy, skąd skierowano go jako specjalistę budowy parowozów do fabryki Hipolita Cegielskiego w Poznaniu, która niebawem miała rozpocząć produkcję lokomotyw.

Osiadłszy z rodziną w Poznaniu, rozpoczął O. pracę na stanowisku kierownika Wydziału Montażu powstającej fabryki parowozów. Już w r. 1926 wyprodukowano 15 pierwszych parowozów typu Ty 23, przyjętych przez Polskie Koleje Państwowe bez zastrzeżeń. W l. n. wzrastała produkcja i powstawały nowe typy parowozów: tendrzak osobowy Oki 27, parowóz pospieszny Pu 29 i ciężki parowóz górski typu Okz 32 dla tras podgórskich; choć możliwości fabryki były znacznie większe, lecz ogólnokrajowy kryzys ekonomiczny hamował rozwój produkcji. W r. 1931 wyprodukowano na eksport do Bułgarii 12 ciężkich tendrzaków typu 1-F-2. Gdy w r. 1935 wyprodukowano parowóz osobowy typu Om 34 dla Chin, O. wyruszył do Chin, aby na miejscu wziąć udział w przeglądzie sprawności parowozu, który okazał się bezkonkurencyjny w stosunku do innych produkowanych przez znane firmy światowe. Wybuch wojny japońsko-chińskiej i zakulisowe intrygi Anglii, Niemiec i Belgii nie pozwoliły jednakże na uzyskanie zamówienia na polskie parowozy. O. zmarł 9 XII 1939 w Poznaniu. Był odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1936). W małżeństwie (od r. 1911) z Katarzyną Perebaskin, córką profesora II Konstantynowskiej Szkoły Wojskowej Mikołaja, miał syna Leona, porucznika 15. Pułku Ułanów Poznańskich.

Historia produkcji parowozów w Zakładach H. Cegielski, „Biul. Techn.” dod. do „Naszej Trybuny przy HCP” (P.) R. 2: 1958 nr 7 (19) s. 65–9; Księga pamiątkowa inżynierów technologów Polaków wychowańców Instytutu Technologicznego w Petersburgu, W. 1933 s. 94; Ocalmy stare parowozy, „Przekrój” 1971 nr 1379 s. 1; Radkiewicz W., Dzieje zakładów H. Cegielski w Poznaniu (1846–1960), P. 1962 s. 131–54; – Arch. Państw. w P.: Karta meldunkowa O-a; – Informacje i materiały Leona Okińczyca z Poznania.

Andrzej Dzięczkowski