INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Zofia Ludwika Szeptycka (z domu Fredro)      Zofia z Fredrów Szeptyca, frag. autoportretu z 1861 r.

Zofia Ludwika Szeptycka (z domu Fredro)  

 
 
1837-05-21 - 1904-04-14
Biogram został opublikowany w XLVIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego w latach 2012-2013.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Szeptycka Zofia Ludwika Cecylia z Fredrów (1837–1904), ziemianka, malarka, pamiętnikarka.

Ur. 21 V we Lwowie, była córką Aleksandra Fredry (zob.) i Zofii z Jabłonowskich 1.v. Skarbkowej (1798–1882), siostrą Jana Aleksandra Fredry (zob.).

W dzieciństwie mieszkała z rodzicami w Beńkowej Wiszni (pow. rudecki), a od r. 1838 we Lwowie. Odebrała staranne wykształcenie domowe; pod kierunkiem bony, Szwajcarki Adeli Defforel, uczyła się dobrych manier, katechizmu, historii i języka francuskiego. Do nauki rachunków oraz języków: polskiego, niemieckiego i angielskiego miała osobnych nauczycieli. Okresowo uczęszczała na gimnastykę oraz lekcje pływania. Uczyła się także gry na fortepianie, tańca i jazdy konnej. Od dzieciństwa interesowała się malarstwem. Pierwsze rysunki i akwarele wykonała pod kierunkiem Jana Swobody, pochodzącego z Czech domowego nauczyciela; korzystała też z rad zaprzyjaźnionego z Fredrami Henryka Rodakowskiego, który w r. 1845 namalował jej akwarelowy portret. Podróżowała z rodzicami, m.in. w r. 1842 zwiedziła Triest i Salzburg, a także Tyrol. W l. 1849–55 przebywała często z rodzicami w Paryżu u mieszkającego tam brata, Jana Aleksandra; poznała wówczas Adama Mickiewicza oraz emigrantów z kręgu Hotelu Lambert. Od r. 1850 studiowała w Paryżu malarstwo u N. F. Chifflarta. Rysowała węglem wg gipsowych modeli oraz kopiowała obrazy z pracowni L. Cognieta, m.in. „Powstańca” i „Głowę dziewczyny” (zaginiona w r. 1914), a także dzieła z Luwru, m.in. „Żebraka” B. E. Murilla (zaginiony w r. 1914) i w r. 1851 „Św. Jana Ewangelistę” J. Ribery (ofiarowała go kościołowi paraf. św. Dominika w Łabuniach, pow. zamojski). Wiosną 1851 zwiedziła z rodzicami Wielką Wystawę Światową w Londynie. W l. 1851–2, podczas pobytu w Brukseli, wzięła kilka lekcji malarstwa u Ch. F. Daubigny (prawdopodobnie uczyła się także u Cognieta, A. Scheffera i F. X. Winterhaltera). W r. 1851 namalowała dwa studia dziewczynki w czerwonej chusteczce oraz olejny portret matki wg wskazówek Rodakowskiego, a zimą 1851/2 portret ojca. Pochodzący z r. 1853 olejny portret brata, Jana Aleksandra, wystawiła w maju 1855 za namową Rodakowskiego i Leona Kaplińskiego w paryskim Grand Salon. W r. 1854 namalowała portret babki, a w r.n. ciotki Praskowii z Gołowinów Fredrowej. W r. 1856 wystawiła we Lwowie Głowę Żyda oraz Mężczyznę w pancerzu. Od r. 1858 mieszkała z rodzicami we Lwowie w dworku na Chorążczyźnie. Przyjaźniła się z Seweryną z Pietruskich Badeniową oraz Marią z Grocholskich Czartoryską. Namalowała portret bratowej, Marii z Mierów Fredrowej (1858) oraz dwa autoportrety (1857, 1859). W r. 1860 ponownie wystawiła obrazy we Lwowie, m.in. Esmeraldę (zniszczony w r. 1914), Dziewczynkę przy chorym oraz dwa studia portretowe dziewcząt. Malowała także sceny rodzajowe (Koń w stajni, Pies z kością). Obraz przedstawiający św. Jana z Dukli przed Madonną ofiarowała w r. 1861 do kościoła Bernardynów we Lwowie, św. Ignacego Loyolę do kościoła Jezuitów w Krakowie, św. Franciszka do kościoła Felicjanek tamże, św. Józefa z Dzieciątkiem do ołtarza Matki Boskiej w kościele p. wezw. św. Wawrzyńca Męczennika w Żółkwi, a kopię „Świętej Nocy” A. Corregia do kaplicy Niepokalanek w Jazłowcu. Dn. 1 X 1861 w kościele Bernardynów we Lwowie poślubiła Jana Kantego Szeptyckiego. W wyniku zawartej 28 IX t.r. umowy przedślubnej otrzymała od rodziców dobra dziedziczne matki, obejmujące Korczynę z przyległościami: Węglówką i Spornem (pow. krośnieński) oraz 70 tys. złr.

Po ślubie zamieszkała S. w majątku męża w Przyłbicach (pow. jaworowski). Po śmierci pierworodnego syna, Stefana, w r. 1864, pogłębiła się jej religijność. Przyjaźniła się z biskupem Janem Puzyną, Pawłem i Emilią Popielami oraz Franciszkiem i Zofią Wodzickimi. W tym okresie wykonała akwarelę Zofia z Fredrów Szeptycka z synem Romanem na przejażdżce konnej oraz rysunek Dzień chłopców w Przyłbicach, przedstawiający codzienne zajęcia synów. Po śmierci syna, Jerzego Piotra (1880) zbliżyła się do jezuitów; jej spowiednikiem i przewodnikiem duchowym był odtąd o. Henryk Jackowski, a kontakty utrzymywała m.in. z o. Marianem Morawskim. Korespondowała z prowincjałem galicyjskim jezuitów Janem Badenim oraz redaktorem jezuickiego miesięcznika „Misje katolickie” Marcinem Czermińskim. Wraz z mężem przyczyniła się do prac renowacyjnych w kościele p. wezw. Świętej Trójcy w Bruchnalu (pow. jaworowski) i ofiarowała tam pięć swych dzieł, m.in. kopię „Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny” Murilla oraz obrazy Najświętsze Serce Jezusowe z r. 1887 i Chrystus w grobie. W ołtarzu Zakładu św. Teresy we Lwowie znajduje się obraz S-iej Matka Boska Niepokalana. W r. 1888 wyjechała do Rzymu do syna, Romana i została przyjęta na audiencji przez papieża Leona XIII.

Pod koniec życia mieszkała S. z mężem w kupionym w r. 1902 od rodziny Tarnowskich pałacu w Łabuniach (pow. zamojski). Zmarła 17 IV 1904 w Przyłbicach, została tam pochowana w rodzinnej kaplicy grobowej. Była odznaczona Krzyżem Pro Ecclesia et Pontifice.

W małżeństwie z Janem Kantym Szeptyckim miała S. siedmiu synów: Stefana (1862–1864), Jerzego Piotra (1863–1880), Romana, w zakonie Andrzeja (zob.), Aleksandra (zob.), Stanisława (zob.), Kazimierza, w zakonie Klemensa (zob.) oraz Leona Józefa (1877–1939), ziemianina, żonatego z Jadwigą z Szembeków (zob. Szeptycka Jadwiga). Bratankiem S-iej był Andrzej Maksymilian Maria Fredro (zob.), a bratanicą Maria (zob. Szembekowa Maria z Fredrów), zamężna za Piotrem Szembekiem (zob.).

Obrazy S-iej Słowak, handlarz owoców (1856, olej, drewno) oraz Uczony matematyk (1856, olej, tektura) pokazano w r. 1908 na wystawie obrazów dawnych malarzy w TPSP w Krakowie; Kuglarkę (1858, olej) wystawiano w r. 1913 na wystawie malarzy amatorów w Wiedniu. Wspomnienia S-iej z l. 1868–1901 opublikował Stanisław Tarnowski na łamach „Przeglądu Polskiego” (R. 40: 1905 t. 156 nr 466, t. 157 nr 469) i osobno w szerszym wyborze pt. Pisma Zofii z Fredrów hr. Szeptyckiej (Kr. 1906–7 I–II, wraz ze Wspomnieniem o Wandzie z Skrzyńskich Ostrowskiej). Wspomnienia z l. 1837–55 wydał Bogdan Zakrzewski pt. Wspomnienia z lat ubiegłych (Wr. 1967) na podstawie sporządzonego w r. 1927 przez syna S-iej Leona maszynopisu; ich fragmenty ukazały się w zbiorze „Kufer Kasyldy czyli wspomnienie z lat dziewczęcych” (W. 1974). W r. 1993 Zakrzewski opublikował też wspomnienia z l. 1865–92, które S. poświęciła synowi Romanowi i opatrzyła wstępem datowanym na r. 1894 (Młodość i powołanie ojca Romana Andrzeja Szeptyckiego zakonu św. Bazylego Wielkiego opowiedziane przez Matkę jego 18651892, ).

 

Grajewski, Bibliogr. ilustracji; – Pol. Bibliogr. Sztuki, I cz. 2; Skrzypek J., Bibliografia pamiętników polskich do 1964 r., Wr. 1976; Słown. Artystów Pol., II (jako Fredro Zofia); Thieme–Becker, Lexikon d. Künstler, XXXII; Żychliński , XXVII; – Katalog wystawy obrazów dawnych malarzy TPSP, Kr. 1908 poz. 32–3; – Betlej A., Kościół parafialny p.w. Św. Trójcy w Bruchnalu, w: Materiały do dziejów sztuki sakralnej, Kr. 1995 III; Fredro i Fredrusie, Oprac. B. Zakrzewski, Wr. 1974; Golichowski N., Kościół Bernardynów we Lwowie, Lw. 1911 s. 22; Kieszkowski J., Wczasy naszych ojców. „Wystawa amatorów” w Wiedniu w lutym i marcu 1913 roku, Kr. 1913; Kozicki W., Henryk Rodakowski, Lw. 1937 s. 101–3; Lasocka B., Aleksander Fredro. Drogi życia, W. 2001; taż, Z dziejów Beńkowej Wiszni. Próba monografii miejsca, [b.m.w.] 2003 s. 29, 42; Łoś P. S., Szkice do portretu ziemian polskich XX wieku, W. 2005 (fot.); Metropolita Andrzej Szeptycki. Studia i materiały, Red. A. A. Zięba, Kr. 1994 (fot.); Morality and Reality. The Life and Times of Andrei Sheptyts’kyi, Ed. P. R. Magocsi, Edmonton 1989 s. 437–9 (fot.); Okońska A., Malarki polskie, W. 1976 s. 11–34; Petrus J. T., Kościoły i klasztory Żółkwi, Kr. 1994; Szembekowa z Fredrów M., Dworek na Chorążczyźnie, „Przegl. Pol.” R. 40: 1905 t. 156 nr 466 s. 4, 8–9; Szykuła A., Malarka Zofia z Fredrów Szeptycka, „Spotkania z Zabytkami” 2007 nr 8 s. 37–8; Tarnowski S., Domowa Kronika Dzikowska, Oprac. G. Nieć, Kr.–Rudnik 2010; Wyczawski H. E., Lwów, w: Klasztory bernardyńskie w Polsce w jej granicach historycznych, Red. tenże, Kalwaria Zebrzydowska 1985 s. 196; Z wystawy obrazów we Lwowie, „Kółko Rodzinne” R. 1: 1860 nr 21 s. 322; – „Czas” R. 8: 1855 nr 197; – Nekrologi i wspomnienia pośmiertne z r. 1904: „Czas” nr 88, „Dilo” nr 76, 77, „Gaz. Narod.” nr 89–93, 95–97, 100, 164, 172, 176, 178 (W. Kozłowski), „Przegl. Polit., Społ. i Liter.” nr 90, „Słowo Pol.” nr 183, 186, 189; – AP w Kr.: sygn. 194 k. 206; Arch. Prow. Polski Południowej TJ w Kr.: sygn. 271 II nr 212, sygn. 272 II nr 93, sygn. 1309 nr 214; B. Jag.: rkp. 4953/5; B. Narod.: rkp. IV 8418 (fot.); B. Nauk. PAU i PAN w Kr.: sygn. 1995 k. 271–6, sygn. 8106 k. 201; Central’nyj deržavnyj istoryčnyj archiv Ukraïny we Lw.: F. 358 op. 1 nr 5.

Magdalena Nowak

 
 

Powiązane zdjęcia

   

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

 
 

Jan Kanty Szeptycki

1836-10-01 - 1912-11-13 ziemianin
 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Karol Józef Estreicher

1827-11-22 - 1908-09-30
bibliotekarz
 

Maurycy Gottlieb

1856-02-21 - 1879-07-17
malarz
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Adam Rzążewski

1844-11-03 - 1885-08-11
historyk literatury
 

Antoni Syroczyński

1831 - 1888-02-12
ziemianin
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.