INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Aleksander Chomiński     

Aleksander Chomiński  

 
 
Biogram został opublikowany w 1937 r. w III tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Chomiński Aleksander (1859–1936), wybitny ziemianin i działacz społeczny. Ur. 22 VIII w Kownie, syn Stanisława, gen. i gubernatora kowieńskiego, i Eweliny ze Szczyttów, kształcił się w gimnazjum w Wołogdzie, po czym na wydziale prawnym Uniw. Warsz. Od r. 1886, objąwszy gospodarstwo w rodzinnym majątku Olszewie (p. święciański), brał czynny udział w życiu społecznym. W czasie I Dumy jako przewodniczący w wileńskim gub. komitecie wyborczym zorganizował w Wilnie zjazd przedstawicieli polskich z 9 gub. Litwy i Rusi. Wybrany (1907 r.) posłem do II Dumy, reprezentował kierunek zachowawczy i krajowy. W r. 1910 wybrany posłem do Rady Państwa z gub. wileńskiej; w r. 1913 nie kandydował, będąc zwolennikiem uniezależnienia się od centrum Rady Państwa. Stąd polemika na łamach »Kuriera Litewskiego« z Aleksandrem Meysztowiczem. W r. 1905 założył w Olszewie przy czynnej pomocy swej żony Jadwigi z Horwattów szkołę początkową dla dzieci okolicznej ludności białoruskiej, gdzie od samego początku religia była wykładana po polsku. Od r. 1919 szkoła ta została upaństwowiona. Po wojnie był w r. 1921 »kontrolerem państwowym Litwy Środkowej«, przewodniczącym wileńskiego przysposobienia strzeleckiego, »Związku Bezpieczeństwa Kraju«. Pracował w wileńskim Biurze Prac Politycznych w duchu idei federacyjnej.

Ch. był współpracownikiem petersburskiego »Kraju«, »Kuriera Litewskiego«, »Gazety Krajowej«, »Słowa« wil., napisał kilka powieści, m. in. Ostatni list (1881), oraz wiele dramatów, m. i. Ksiądz Adam (1921, z ilustracjami Kamila Mackiewicza, ale nie puszczony w obieg), On i ona (1922, również nie puszczony w obieg), ogłosił fragmenty z pamiętników swego dziada Józefa Szczytta w »Kronice Rodzinnej« i ojca, gen. Stanisława Ch-go w »Kwartalniku Lit.« (1911). Łącznie z prof. St. Ptaszyckim wydał »Kodeks Olszewski Chomińskich«, przechowany w archiwum rodzinnym. – Archiwum to wiele ucierpiało podczas wojny za okupacji litewskiej. Ch., człowiek wszechstronnie wykształcony, do końca życia okazywał żywe zainteresowanie dla wszelkich kulturalnych i społecznych poczynań. Zmarł 6 V 1936. Odznaczony krzyżem oficerskim Polonia restituta i medalem niepodległości.

 

Autobiografia rkp.; Milewski, 70 lat wspomnień, P. 1930; Nekrologi w »Słowie« i »Dzienniku Wil.«.

Janusz Iwaszkiewicz

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.