INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Edward Leopold Puntner     

Edward Leopold Puntner  

 
 
Biogram został opublikowany w 1986 r. w XXIX tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Puntner Edward Leopold (1793–1840), żołnierz armii napoleońskiej, powstaniec 1830/1 r., emigrant. Ur. 17 XI w Podgórzu koło Krakowa w rodzinie mieszczańskiej, był synem Marka, kupca (zm. 1 IV 1806 w Podgórzu), i Rozalii z domu Fleury.

Służbę wojskową P. rozpoczął 20 VII 1812, wstępując do formowanego na Litwie 3 p. szwoleżerów gwardii Napoleona. Uniknął pogromu pułku pod Słonimem (19/20 X) i z jego kadrami przedostał się do Niemiec. Dn. 11 IV 1813 we Friedbergu P. wcielony został w stopniu brygadiera (tj. kaprala) nadliczbowego («à la suite») do 1 p. szwoleżerów gwardii. Jako prosty żołnierz otrzymał następnie przydział do 5 kompanii dowództwa kpta Wincentego Mikułowskiego w 2 szwadronie szefostwa Piotra Krasińskiego. Odbył kampanie 1813 r. w Niemczech i 1814 r. we Francji.

Po abdykacji Napoleona P. umieszczony został 11 IV 1814 w składzie szwadronu szwoleżerów, który pod dowództwem mjra Pawła Jerzmanowskiego towarzyszył cesarzowi w jego zesłaniu na wyspę Elbę. Powrócił z Napoleonem do Francji w marcu 1815, uczestniczył następnie w kampanii t. r. łącznie z bitwą pod Waterloo. Dn. 27 II 1815 mianowany został kawalerem Orderu Legii Honorowej (nr 50146), dekretem cesarskim z 27 IV t. r. przyznana została P-owi donacja w wysokości 200 fr.

Po wybuchu powstania listopadowego P. wstąpił do 1 p. Mazurów, w którym 10 III 1831 otrzymał stopień kapitana. W czasie wiosennej ofensywy wojsk polskich wzdłuż szosy brzeskiej P. uczestniczył w składzie dwóch szwadronów swojego pułku w wypadzie grupy mjra Piotra Kiekiernickiego dla zniszczenia mostu na Liwcu w opanowanym przez płka Henryka Dembińskiego Liwie. Pod tym miasteczkiem P. wziął 3 IV do niewoli znaczny, liczniejszy od własnego, oddział rosyjskich strzelców konnych. Za odznaczenie się w bitwie pod Ostrołęką (26 V) nagrodzony został 9 VI 1831 Krzyżem Złotym Orderu Virtuti Militari. W końcowej fazie kampanii P. ze swym pułkiem wchodził w skład korpusu gen. Hieronima Ramorino. Przeszedł granicę austriacką; po pobycie w Galicji udał się na emigrację do Francji, dokąd dotarł w lipcu 1832, i skierowany został do zakładu w Bourges, a następnie do Nevers w dep. Nièvre.

W związku z przygotowaniem wyprawy do Frankfurtu, w kwietniu 1833 P. przybył z jedną z kolumn emigrantów do Szwajcarii. Niepowodzenie próby wywołania rewolucji w nadreńskich prowincjach Niemiec spowodowało odwołanie akcji. P. pozostał w Szwajcarii i zamieszkał w Porrentruy w kantonie berneńskim. Nie skorzystał z wyrażonej przez władze francuskie zgody na ponowne przyjęcie emigrantów w granice Francji i trwał z nieliczną już grupą około 200 współtowarzyszy w Szwajcarii. Na przełomie stycznia i lutego 1834 P. uczestniczył w wyprawie sabaudzkiej – nieudanym wypadzie w celu wywołania rewolucji w graniczącej ze Szwajcarią alpejskiej Sabaudii. Na skutek nieprzyjaznego obecnie stanowiska władz szwajcarskich P. znalazł się w grupie polskich emigrantów, która zdecydowała się na opuszczenie Szwajcarii. Z otrzymanym paszportem francuskim P. przejechał przez Francję do portu w Calais., skąd odpłynął do Wielkiej Brytanii. Z pierwszą grupą polskich emigrantów otrzymał 10 VI 1834 zasiłek od rządu brytyjskiego w wysokości 2 funtów na okres czterotygodniowy, we wrześniu t. r. opuścił już jednak Wielką Brytanię, powrócił do Francji i zamieszkał ponownie w Nevers. Dn. 5 X 1834 podpisał akces do Tow. Demokratycznego Polskiego (TDP), 19 XI t. r. został przez władzę centralną Towarzystwa doń przyjęty. Złożył swój podpis pod Manifestem TDP z 4 XII 1836, wysuwającym obok dążeń niepodległościowych również program reform społecznych. W r. n. przebywał ponownie w Wielkiej Brytanii, a po powrocie osiadł w Montpellier, pozostając do śmierci członkiem Towarzystwa. Zmarł 26 II 1840 w Montreuillon (dep. Nièvre), gdzie pochowany został przy licznym udziale przybyłych na pogrzeb członków TDP.

Rodziny P. nie założył.

 

Łoza, Legia Honorowa; Tyrowicz, Tow. Demokr. Pol., 1832 (błędne za Krosnowskim miejsce śmierci); Bartkowski J. i in., Spis Polaków zmarłych w Emigracji od roku 1831, w: Mater. do biogr. geneal. i herald. pol., VII/VIII; Krawiec L., Lista członków Towarzystwa Demokratycznego Polskiego z lat 1832–1851, tamże, I 57, 140; Paszkiewicz M., Lista emigrantów polskich w Wielkiej Brytanii otrzymujących zasiłki od rządu brytyjskiego w latach 1834–1899, tamże II 91; Xięga pamiątkowa w 50-letnią rocznicę powstania roku 1830 zawierająca spis imienny… oficerów, podoficerów i żołnierzy armii polskiej w tymż roku krzyżem wojskowym ,,Virtuti Militari” ozdobionych, Lw. 1881; – Kiełkowski R., Historie spod Kopca Krakusa, Kr. 1972 s. 107–10 (szereg nieścisłości); Kirkor S., Polscy donatariusze Napoleona, Londyn 1974 s. 28, 80, 267 (tu błędnie Pontner); – Bartkowski J., Wspomnienia z powstania 1831 roku i pierwszych lat emigracji, Kr. 1966; Krosnowski A., Almanach historique de l’émigration polonaise, Paris 1837–8 s. 317, tamże Paris 1847 s. 569–70 (tu błędnie: zmarł w Montpellier); Źródła do historii pułku polskiego lekkokonnego gwardii Napoleona I, Wyd. A. Rembowski, W. 1899 s. 504; – „Demokrata Pol.” T. 3: 1841 s. 56; – Archives du Ministère de la Guerre-Château de Vincennes-Livre régimentaire des chevau-légcrs de la Garde 16 YC-159 poz. 3177; B. Pol. w Paryżu: rkp. 388 s. 66, 210; Paraf. Św. Józefa w Podgórzu: Księga urodzin i chrztów z l. 1784–1808, s. 102; – Kartoteka emigrantów 1832–1862 Roberta Bieleckiego z W.; Kartoteka oficerów WP 1815–1831 Zbigniewa Zacharewicza z Kr.

Zbigniew Zacharewicz

 
 

Powiązane artykuły

 

Obrona Warszawy w 1831 r.

Powstańcy i cywile opanowali miasto już 30 listopada 1830 r. Namiestnik carski i garnizon rosyjski ewakuował się. Warszawa stała się centrum polityczno-administracyjnym i wojskowym powstania listopadowego,......
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.