Stolarska Elżbieta (1942–1992), matematyk, ekonometryk, profesor Akademii Ekonomicznej w Katowicach.
Ur. 21 III w Radomiu w rodzinie robotniczej, była córką Henryka Stolarskiego i Krystyny z Banaszków.
Po ukończeniu I Liceum Ogólnokształcącego w Radomiu studiowała S. matematykę w Wyższej Szkole Pedagogicznej im. Powstańców Śląskich w Opolu (WSP). W r. 1965 obroniła tamże napisaną pod kierunkiem Andrzeja Zięby pracę magisterską Pewne własności współrzędnych normalnych. Od 1 IX t.r. pracowała jako asystent w kierowanej przez Czesława Jankiewicza Katedrze Fizyki Teoretycznej WSP i zajmowała się teorią pola grawitacyjnego. W r. 1967 przeniosła się do Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Katowicach (WSE, od r. 1972 WSE im. Karola Adamieckiego), na stanowisko asystenta w kierowanej przez ekonometryka Zbigniewa Pawłowskiego Katedrze Statystyki. W „Przeglądzie Statystycznym” publikowała artykuły dotyczące przede wszystkim ekonometrii, była też współautorką Ćwiczeń z matematyki (Kat. 1972–3 cz. 1–2). Doktoryzowała się w r. 1973 na podstawie napisanej pod kierunkiem Leona Dziembały rozprawy Ekonometryczne metody predykcji wykonania wieloletnich planów gospodarczych (Kat. 1972). W tym czasie powierzono jej kierownictwo zespołu matematyków przygotowujących się do prowadzenia zajęć z programowania matematycznego na nowo powstałym kierunku w WSE (od r. 1974 Akad. Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego, AE) – Cybernetyka Ekonomiczna i Informatyka. Równocześnie kierowała pracami tego zespołu nad „Algorytmem grafu koordynacyjnego” dla Ośrodka Badawczo-Rozwojowego Maszyn Elektrycznych «Ema-Komel» (od r. 1975 Branżowy Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Maszyn Elektrycznych «Komel») w Katowicach. S. zajmowała się również ekonometrycznym modelowaniem gospodarki narodowej w skali makro; na zamówienie Inst. Planowania w Warszawie przygotowała w r. 1974 opracowanie Modele wykonania i odchyleń od planu. W l. 1975–84 kierowała (do r. 1978 jako p.o. kierownik) nowo powstałym Zakł. Programowania Matematycznego AE. Od r. 1976 uczestniczyła w opracowaniu wszystkich modeli gospodarki PRL, powstających w ośrodku katowickim w ramach problemu międzyresortowego MR I 30, kierowanego przez Pawłowskiego, a koordynowanego przez Inst. Badań Systemowych PAN w Warszawie. Była współautorem i redaktorem naukowym prac dydaktyczno-badawczych, m.in. „Elementy badań operacyjnych” (Kat. 1977, wyd. 2, Kat. 1980), „Algebra liniowa dla ekonometryków” (W. 1979), i „Ekonometryczne metody prognozowania wykonania planów gospodarczych” (W. 1979). W r. 1978 zainicjowała cykl konferencji naukowych z zakresu badań operacyjnych w środowisku ekonomicznym. Dwukrotnie była wyróżniona nagrodą ministra nauki, szkolnictwa wyższego i techniki (1978, 1980). Po śmierci Pawłowskiego, w r. 1981, przejęła kierownictwo badań nad modelem gospodarki narodowej. Równocześnie interesowała się teoretycznymi podstawami modeli ekonometrycznych, zajmując się istnieniem oraz zastosowaniem i interpretacją ich postaci wtórnych. W l. 1982–3 część tych badań realizowała w ramach programu rządowego PR III 9 „Klasyczne i niekonwencjonalne metody predykcji ekonometrycznej”, prowadzonego przez Krzysztofa Zadorę, a koordynowanego przez Inst. Ekonometrii i Statystyki Uniw. Łódz. Reprezentowała pomocniczych pracowników naukowych w Senacie (1983–5) i Radzie Wydz. Przemysłu AE; uczestniczyła także w pracach kilku komisji senackich. Należała do Polskiego Tow. Matematycznego.
Po wprowadzeniu stanu wojennego, w grudniu 1981, włączyła się S. w kościelną akcję pomocy na rzecz represjonowanych członków NSZZ „Solidarność” i ich rodzin. Angażowała się również w działalność Legionu Maryi w paraf. Mariackiej w Katowicach. W l. osiemdziesiątych była członkiem Komitetu Redakcyjnego wydawanych przez AE „Zeszytów Naukowych”; zamieszczała w nich także własne artykuły. W r. 1985 kierowany przez S-ą zespół zakończył badania i opracował ekonometryczno-symulacyjny, średniookresowy model gospodarki narodowej MES 1 („Ekonometryczny model gospodarki Polski – MES 1”, Kat. 1987), rozwinięty następnie w MGS („Symulacja na podstawie modelu ekonometrycznego MGS”, w: „Makromodele gospodarki i ich zastosowania. Materiały pokonferencyjne. Ustroń-Jaszowiec 28–30 listopada 1985”, Kat. 1988). W tym okresie redagowała i była współautorem następnych podręczników: Zbiór zadań z algebry liniowej dla ekonometryków (W. 1986), Ekonometryczne metody wykonania planów gospodarczych (W. 1987), Zbiór zadań programowania matematycznego. Przykłady i ćwiczenia dla ekonomistów (Kat. 1988). Dn. 13 IV 1988 uchwałą Rady Wydz. Przemysłu AE nadano S-iej stopień naukowy doktora habilitowanego na podstawie monografii Dynamiczne modele ekonometryczne. Własności i zastosowania (W. 1987). Osiągnięciem naukowym tej pracy było sformułowanie twierdzeń o warunkach istnienia poszczególnych postaci modelu ekonometrycznego (strukturalnej, zredukowanej, formy końcowej i równania końcowego) oraz wyprowadzenie związków między parametrami różnych jego postaci. W sierpniu 1989 awansowała na stanowisko docenta. Po wznowieniu legalnej działalności NSZZ „Solidarność”, pełniła od października 1989 do grudnia 1990 funkcję przewodniczącej Komisji Uczelnianej Związku. Prowadziła zajęcia dydaktyczne z matematyki, algebry liniowej, analizy matematycznej, badań operacyjnych, programowania matematycznego, ekonometrii, statystyki i rachunku wariacyjnego, a także seminaria i wykłady specjalizacyjne. Dn. 1 X 1990 otrzymała nominację na stanowisko profesora nadzwycz. Od 1 XII t.r. była prorektorem ds. nauki i nauczania, a od lutego 1991 także kierownikiem Zakł. Badań Operacyjnych AE (dawny Zakł. Programowania Matematycznego). Postępująca choroba zmusiła ją w październiku 1991 do rezygnacji ze wszystkich pełnionych na uczelni funkcji. Zmarła 28 IV 1992 w Katowicach, została pochowana 30 IV na cmentarzu przy ul. Francuskiej. Była odznaczona Złotą Odznaką «Zasłużonemu w Rozwoju Województwa Katowickiego» (1980) i Złotym Krzyżem Zasługi (1987).
S. nie założyła rodziny.
Fot. w zbiorach rodzinnych; – Bibliografia polskiego piśmiennictwa statystycznego 1944–1969, W. 1972; Bibliografia publikacji pracowników naukowo-dydaktycznych Akademii Ekonomicznej im. Karola Adamieckiego w Katowicach za l. 1972–4, Oprac. H. Zdaniewicz, Kat. 1975; toż za l. 1977–81, 1982–7, Oprac. A. Zielezińska, Kat. 1991–2 V–VI; toż za l. 1988–93, Oprac. M. Kubista i in., Kat. 1997 VII; Zdaniewicz H., Bibliografia publikacji pracowników naukowo-dydaktycznych Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Katowicach za l. 1969–71, Kat. 1972; – Brożek A., Profesor Elżbieta Stolarska (1942–1992), (rkp. w posiadaniu rodziny); – Nekrologi z r. 1992: „Dzien. Zachodni” nr 85, 86, „Trybuna Śląska” nr 101; – Arch. AE w Kat.: Teczka osobowa S-iej, nr 003395; – Informacje sióstr S-iej, Zofii Stolarskiej i Marii Lech oraz Jerzego Mioduszewskiego z Kat.
Tadeusz Trzaskalik