Jurkiewicz Jakub, pseud. Benedykt Dołęga (1808–1875), publicysta, literat, urzędnik. Ur. w okolicach Humania. Pochodził ze środowiska niezamożnej szlachty; ukończył szkołę bazylianów w Humaniu. W r. 1828 przybył do Kijowa. Początkowo zarabiał na życie jako guwerner, następnie zaś do r. 1866 sprawował urząd tłumacza dokumentów szlacheckich. W r. 1840 zaczął pisywać do „Tygodnika Petersburskiego”. W l. 1847–9 był wydawcą postępowej „Gwiazdy” kijowskiej, redagowanej wspólnie z A. Marcinkowskim i Z. Fischem. Drukował tu ostre, polemiczne i nieraz wręcz napastliwe artykuły skierowane przeciwko koterii petersburskiej. Po zamknięciu „Gwiazdy” przez cenzurę J. przekreślił swe dawne przekonania i współpracował w l. 1852–4 z „Dziennikiem Warszawskim” H. Rzewuskiego. Komponował też pieśni oraz mazurki. Jego artykuły i drobne utwory literackie (dużo tłumaczeń z A. Puszkina oraz W. G. Benediktowa) ukazywały się także w „Co Bóg Dał”, „Gazecie Codziennej”, ,,Leviathanie”, „Niezabudce”, „Opiekunie Domowym” (z którym współpracował w ostatnich latach życia), „Ondynie”, „Roczniku Literackim”. Osobno wydał Trio muzykalno-literackie z ciekawych motywów czasowego piśmiennictwa (Kijów 1862). Zmarł 27 XII 1875 r. w Kijowie.
Enc. Org.; W. Enc. Ilustr.; (W obu encyklopediach mylnie: Jurkiewicz Benedykt); – Bielak F., Opozycja Gwiazdy (1846–49) na tle literatury krajowej „Spraw. PAU” T. 37: 1932 nr 3 s. 9–10; Chmielowski P., Z dziejów postępu i reakcji u nas, Prawda (księga zbiorowa), Lw. 1899; Eysmont F. M., Benedykt Dołęga, „Opiekun Domowy” 1876 nr 14; Inglot M., Główne problemy ewolucji polskiego czasopiśmiennictwa ziem litewsko-ruskich w latach 1832–51, „Zesz. Prasozn.” 1965, 1; tenże, Niezrealizowane projekty czasopism polskich ziem litewsko-ruskich w latach 1832–1851, Prace Literackie, Wr. 1961 VI; tenże, Polskie czasopisma literackie ziem litewsko-ruskich w latach 1832–1851 (w druku); Zajączkowski A., H. Rzewuski i jego Dziennik Warszawski. Z dziejów inteligencji polskiej, Wr. 1962; „Kur. Warsz.” 1876 nr II (nekrolog); B. Jag.: rkp. 6456 IV (korespondencja z J. I. Kraszewskim); B. Ossol.: rkp. 12035 II (korespondencja z H. Rzewuskim).
Mieczysław Inglot