INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Jan Markiewicz  

 
 
1613-04-10 - 1691
Biogram został opublikowany w 1975 r. w XX tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Markiewicz (Markowicz) Jan (1613–1691), kupiec i rajca krakowski, pamiętnikarz. Ur. 10 IV w Krakowie, syn Jana, kupca korzennego, i Zuzanny Fontanówny. Naukę rozpoczął w gimnazjum luterańskim w Bytomiu, od ok. r. 1623 uczył się w kolegium jezuickim w Nysie, potem w Lublinie. Po powrocie do Krakowa (1636) początkowo terminował w sklepie swego krewnego Ochockiego, z początkiem 1643 r. otworzył przy ul. Szewskiej własny sklep z towarami «korzennymi», które sprowadzał z Gdańska, gdzie miał stałych korespondentów od spraw handlowych (Hans Augustin, Hans Ypagen, Baierowie i in.). Obok handlu prowadził w sklepie kantor bankowy, wypożyczając pieniądze pod zastaw i wymieniając weksle i monety gdańskie. Wkrótce stał się jednym z zamożniejszych mieszczan krakowskich, już w r. 1654 miał kamienicę w rynku, a w r. 1662 wartość towaru zgromadzonego w sklepie obliczał na 15 tys. zł. W l. 1660–1 dzierżawił od miasta czopowe, wkrótce potem został wybrany ławnikiem i funkcję tę pełnił od r. 1666 do 1689, kiedy to 17 XII t. r. objął urząd rajcy.

Zamiłowany bibliofil, zgromadził znaczną bibliotekę liczącą ponad 100 woluminów, a w okresie okupacji szwedzkiej Krakowa (1655–7) wykupywał zrabowane przez najeźdźców książki (ok. 200 pozycji), które przekazywał prawowitym właścicielom, m. in. 70 tomów zwrócił kolegium jezuickiemu Św. Barbary w Krakowie. W r. 1671 przyczynił się do wydania, a może i wystawienia (wraz z Janem Zaleskim i Jakubem Gronkowskim) dialogu „Wspaniałość nieba ziemskiego, od mądrości boskiej… przeznaczona” (program druk. Kr. 1671) na dorocznym święcie kongregacji Niepokalanego Poczęcia w kościele Św. Piotra i Pawła. Był autorem silva rerum spisywanej w l. 1654–87 na marginesie księgi sklepowej (rękopis do r. 1939 w Bibliotece Uniw. Lwow., sygn. 2 C 11). Złożyły się na nie wypisy z czytanych książek, kopie współczesnych pism ulotnych, głównie nowin krążących w odpisach, utwory własne, m. in. wierszowana korespondencja z pisarzem krakowskim Franciszkiem Zajdlicem, instrukcje wychowawcze dla chłopców sklepowych, maksymy życiowe oraz pamiętnik. W pamiętniku tym obok zapisek z życia osobistego podawał również opisy ważniejszych wydarzeń publicznych. Szczególnie interesujący fragment zapisek M-a stanowi pisany na bieżąco diariusz okupacji Krakowa z l. 1655–7, zaopatrzony w teksty odezw szwedzkich oraz współczesnych uchwał Rady Miejskiej. M. zmarł wiosną (przed 4 V) 1691 w Krakowie; pochowany został na cmentarzu kościoła Mariackiego.

Z małżeństwa zawartego w r. 1643 z mieszczką krakowską nie znanego nazwiska pozostawił liczne potomstwo, m. in. syna Jana, w l. 1689–92 ławnika krakowskiego.

 

Nowy Korbut (Piśm. staropolskie), II 505–6; – Bieniarzówna J., Mieszczaństwo krakowskie XVII w., Kr. 1969 15 i passim; Chłędowski A. T., O początkowych pismach periodycznych w języku polskim, „Pam. Lwow.” T. 1: 1816 s. 124–5; Wójcicki K. W., Teatr starożytny w Polsce, W. 1841 II 224–7; – Chłędowski A. T., Wyjątki z dziennika Jana Markiewicza korzennika krakowskiego w XVII w., „Pam. Lwow.” T. 3: 1816 s. 197–219; Kubala L., Mieszczanin polski w XVII w., w: Szkice historyczne, Lw. 1880 II 293–323 (fragmenty dziennika Markiewicza); – Arch. Państw. w Kr.: rkp. nr 1477 s. 34, nr 1478 s. 69, 92.

Wanda Baczkowska

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Michał Sędziwój h. Ostoja

1566-02-02 - między 20 V a 12 VIII 1636
alchemik
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.