INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Kazimierz Sokalski      Kazimierz Sokalski, wizerunek na podstawie fotografii.
Biogram został opublikowany w latach 2000-2001 w XL tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Sokalski Kazimierz (1909–1968), inżynier drogowy, profesor i rektor Politechn. Krak. Ur. 4 III w Zakopanem, był synem Jana i Zofii z Maryańskich, młodszym bratem Zdzisława (zob.).

Po ukończeniu w r. 1928 Państwowego Gimnazjum im. M. Kopernika w Krośnie, S. studiował na Wydz. Inżynierii Lądowej i Wodnej Politechn. Lwow. i już podczas studiów został młodszym asystentem w katedrze budowy dróg i tuneli, kierowanej przez Emila Bratro. Po uzyskaniu 30 XI 1934 dyplomu inżyniera budownictwa lądowego i wodnego był jeszcze przez rok starszym asystentem, a także sekretarzem Stow. Asystentów Politechn. Lwow. Następnie pracował w Powiatowych Zarządach Drogowych, najpierw we Lwowie jako zastępca kierownika (1935–6), potem do r. 1938 w Samborze, gdzie kierował budową wielu dróg i zorganizował pierwsze w Polsce laboratorium badawcze przy zarządzie dróg. W lipcu 1938 reprezentował polskich inżynierów drogowców na Międzynarodowym Kongresie Drogowym w Hadze. W r. 1939 jako pracownik Wydz. Komunikacji Urzędu Woj. we Lwowie kierował przebudową drogi państwowej Miłosna–Jabłonica. W czasie drugiej wojny światowej, w okupowanym w l. 1939–41 przez ZSSR Lwowie, był kierownikiem technicznym Drogowego Rejonu Eksploatacyjnego nr 874, a po zajęciu miasta przez Niemców w r. 1941 został dyrektorem technicznym prywatnego przedsiębiorstwa budowy dróg i mostów. Przedsiębiorstwo to po zakończeniu wojny działało do r. 1949, najpierw w Krakowie, potem we Wrocławiu. W l. 1935–49 wykonano pod kierownictwem S-ego na podstawie jego projektów ponad 140 km dróg, kilkadziesiąt obiektów mostowych oraz 12 kompleksowych projektów kolei i kamieniołomów.

Po wojnie S. zorganizował w Krakowie zakłady budowy maszyn drogowych (późniejsze «Madro») i w l. 1949–55 był kolejno dyrektorem technicznym i dyrektorem naczelnym Centrali Maszyn Drogowych, przemianowanej później na Zakłady Naprawy Sprzętu Drogowego w Krakowie. Równocześnie w Warszawie zorganizował Inst. Budownictwa Drogowego i został w r. 1955 jego pierwszym dyrektorem (do r. 1956). Ponadto od r. 1950 zajmował się dydaktyką, wykładając przedmiot materiały drogowe i ich zastosowanie w budownictwie drogowym na Wydz. Górniczym AGH w Krakowie (1950–4). W l. 1954–6 był zastępcą profesora w Katedrze Budowy Dróg i Ulic Politechn. Wrocł. Od r. 1956 był związany z Politechn. Krak., gdzie po śmierci Marcina Chmaja objął kierownictwo Katedry i Zakładu Budowy Dróg i Ulic, początkowo jako zastępca profesora, potem jako docent (od r. 1957) i profesor nadzwycz. (od r. 1962). Dn. 10 X 1958 uzyskał stopień doktora nauk technicznych na podstawie rozprawy Metody badań ścieralności nawierzchni drogowych, napisanej pod kierunkiem Bronisława Kopycińskiego i częściowo opublikowanej jako Nowa metoda badań ścieralności nawierzchni drogowych (Kr. 1960). W l. 1958–65 pełnił funkcję dziekana Wydz. Budownictwa Lądowego, potem od r. 1965 do śmierci był rektorem uczelni. Przyczynił się do rozbudowy Politechn. Krak. i jej zaopatrzenia w nowoczesną aparaturę techniczną oraz doprowadził do utworzenia w r. 1966 Wydz. Chemicznego z siedmioma katedrami.

Prócz problematyki związanej z projektowaniem oraz budową dróg i ulic S. zajmował się mechanizacją prac drogowych i zagadnieniami technologicznymi nawierzchni drogowych. Opublikował kilkadziesiąt prac, w tym kilkanaście podręczników i skryptów, m.in. Transport na robotach drogowych (W. 1958), Utrzymywanie dróg (W. 1964), Maszyny drogowe (W. 1967) i Mały poradnik drogowy (W. 1968), był także współautorem wielu publikacji, m.in. Nawierzchnie betonowe (W. 1955, z Antonim Kobylińskim), Zasady utrzymania i naprawy drogowych nawierzchni bitumicznych (W. 1958, z Franciszkiem Przewirskim), Roboty ziemne (W. 1961, ze Stanisławem Lenczewskim i Adamem Gajkowiczem) oraz Materiałoznawstwo drogowe z geologią i petrografią (W. 1964, z Witoldem Dębskim). W l. 1951–5 współpracował jako członek komitetu redakcyjnego z miesięcznikiem „Drogownictwo”, potem w l. 1957–8 z „Czasopismem Technicznym”.

S. był członkiem wielu stowarzyszeń naukowych i organizacji, m.in. Rad Naukowych Inst. Techniki Budowlanej i Inst. Budownictwa Drogowego (od r. 1958 Centralnego Ośrodka Badań i Rozwoju Techniki Drogowej), Rady Techniczno-Ekonomicznej Min. Komunikacji, Rady Głównej Min. Oświaty i Szkolnictwa Wyższego (od r. 1966). Ponadto działał w sekcji komunikacji Komitetu Inżynierii Lądowej i Wodnej PAN, Komisji Głównej Transportu Komitetu Nauki i Techniki oraz Radzie Motoryzacyjnej przy Radzie Ministrów PRL, a także należał do Stow. Inżynierów i Techników Komunikacji, Związku Zawodowego Transportowców i Drogowców. Od r. 1961 był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Podczas wydarzeń marcowych 1968 r. znalazł się jako rektor uczelni w bardzo trudnej sytuacji. Władze domagały się od niego uspokojenia wzburzonych nastrojów młodzieży, niejednokrotnie nocą wzywano go na milicję, po raz ostatni 19 III, kiedy S. został poinformowany o możliwości użycia broni przez milicję przeciwko demonstrującym studentom. Następnego dnia, 20 III 1968, zmarł nagle w Krakowie, pochowany został w kwaterze zasłużonych na cmentarzu Rakowickim. Odznaczony był m.in. Orderem Sztandaru Pracy I kl. (pośmiertnie), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1964), Złotym Krzyżem Zasługi (1956), Medalem X-lecia PRL, Złotymi Odznakami: Miasta Krakowa, Związku Zawodowego Transportowców i Drogowców oraz Akad. Związku Sportowego.

W małżeństwie zawartym w r. 1936 we Lwowie z Romaną z Gergowiczów (1911–1986), miał S. trzech synów: Jacka (ur. 1939), architekta i właściciela biura projektowego w Mediolanie we Włoszech, Jerzego (1940–1975), technika dentystycznego, i Marka (ur. 1945), projektanta urządzeń wiertniczych dla przemysłu naftowego w Norwegii.

Dn. 20 III 1970, w drugą rocznicę śmierci S-ego, nadano jego imię jednej z sal wykładowych Wydz. Mechanicznego Politechn. Krak.

 

Słownik biograficzny techników polskich, W. 1997 z. 8; Słownik polskich towarzystw naukowych, W. 1994 II cz. 2; – Księga XXV-lecia Politechniki Wrocławskiej 1945–1970, Wr. 1970 I 137, 141, II 58 (częściowa bibliogr.); Politechnika Krakowska 1946–1976, Kr. 1976 s. 166, 212–13 (fot.), 218 (fot.), 416, 421, 444; Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki 1945–1995, Kr. 1995 s. 58, 61–2, 90–1, 413, 421, 506; Politechnika Krakowska 1945–1970. Wydział Budownictwa Lądowego, Kr. 1971 s. 47, 73, 103; Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Wydział Inżynierii Lądowej w roku 50-lecia, Kr. 1995 s. 12 (fot.); Politechnika Lwowska 1844–1945, Wr. 1993; Politechnika uczciła pamięć rektora Kazimierza Sokalskiego, „Dzien. Pol.” 1970 nr 68; Politechnika Wrocławska w okresie dziesięciolecia 1945–1955, Wr. 1957 s. 68, 73; – Wspomnienia pośmiertne i nekrologi z r. 1968: „Czas. Techn.” nr 3 s. 39–40 (fot.), „Drogownictwo” nr 5 (fot.), „Dzien. Pol.” nr 70 (fot.), „Przegl. Techn.” nr 16 s. 2, „Życie Warszawy” nr 73; – „Dzien. Pol.” 1986 nr 204 (nekrolog żony); – Informacje syna, Marka Sokalskiego z Norwegii.

Stanisław Tadeusz Sroka

 

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.