INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Kazimierz Stanisław Stecki h. Radwan      Autografy dawne w układzie alfabetycznym nadanym przez Wł. Górskiego teki Władysława Górskiego. T. 15, Sobek - Szydłowski - w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie - źródło kopii cyfrowej: POLONApl - rubrykacja: PPB.

Kazimierz Stanisław Stecki h. Radwan  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 2004-2005 w XLIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.

  

 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Stecki Kazimierz Stanisław h. Radwan (między 1661 a 1678 – 1748), podczaszy żytomierski, chorąży, poseł na sejmy, kasztelan kijowski.

Pochodził z rodu Steckich ze Steczanki (noszących początkowo nazwisko Olechnowicz, zachowane potem jako przydomek) h. Radwan z linii międzyrzeckiej zwanej także kasztelańską, zapoczątkowanej przez dziadka S-ego, Jana, cześnika kijowskiego. S. był synem Jana, miecznika kijowskiego (zm. ok. 1678) i Heleny z Iwanickich, 2.v. za Dominikiem Szaszowskim, miecznikiem wołyńskim, 3.v. za Stanisławem Korytką, podczaszym czernihowskim. Brat S-ego, Michał wstąpił do zakonu dominikanów w Lublinie, następnie został doktorem teologii i lektorem zakonu, siostra S-ego, Teofila wyszła za Wacława Potockiego, podczaszego wiskiego. W rezultacie S. był od najmłodszych lat spadkobiercą znacznej fortuny. Podpisywał się często jako Kazimierz na Steczance, Kustynie, Iwańczycach i Ilińcu.

Wg tradycji rodzinnej, przekazanej przez Tadeusza Jerzego Steckiego (zob.), S. odebrał wychowanie wojskowe. W r. 1691 został star. serebryskim (Serebryja na Podolu), podstarościm grodzkim żytomierskim i włodzimierskim. W l.n. toczył spory graniczne z Janem Polczewskim, podstarościm czernobylskim, administratorem graniczących ze Steczanką dóbr Kazimierza Władysława Sapiehy, kaszt. trockiego. W listopadzie 1694 Polczewski wraz z chorągwią dragońską Sapiehy napadł na Steczankę i «kijami mało na śmierć nie zabił» S-ego. Być może już od r. 1692 był S. towarzyszem chorągwi pancernej podskarbiego w. kor. Hieronima A. Lubomirskiego; za zasługi w służbie wojskowej pod jego komendą, a także jako rekompensatę za majątki na terenach przyłączonych do Rosji (miały one być warte 2 mln zł), otrzymał 29 XII 1699 przywilej na dobra Demidów, Litwinówkę nad rzeką Irpienią oraz wsie Oranie i Tołokuń (woj. kijowskie). Dn. 14 IX 1701 jako podczaszy żytomierski złożył przysięgę na urząd podstarościego grodzkiego żytomierskiego, chociaż nominację na podczaszostwo dostał dopiero 7 III r.n. Od początku XVIII w. aktywnie uczestniczył w samorządzie szlacheckim woj. kijowskiego. Najpierw w kwietniu 1703 spowodował zerwanie sejmiku tego województwa, a potem kierował obradami jednej z grup sejmikującej szlachty (druga grupa wniosła we Włodzimierzu protest przeciw temu zgromadzeniu). W maju t.r., po następnym sejmiku zaprotestował S. przeciw star. owruckiemu Franciszkowi Potockiemu, oskarżając go o zerwanie sejmiku kijowskiego. W r. 1705 rozeszły się pogłoski o śmierci S-ego, a król August II nadał nawet urząd podczaszego żytomierskiego innej osobie. Na sejmiku w Żytomierzu 14 IX 1706 wybrany został S. na posła do króla Augusta II i do hetmana w. kor. Adama Mikołaja Sieniawskiego. T.r. był deputatem woj. kijowskiego na Tryb. Kor. Przynajmniej od początku r. 1707 był sędzią grodzkim włodzimierskim. Włączył się w działania konfederacji sandomierskiej. W r. 1709 pełnił funkcję komisarza woj. kijowskiego na tryb. skarbowy. Na radzie lubelskiej konfederacji sandomierskiej został 11 IX t.r. deputatem do boku marsz. konfederackiego Stanisława Denhoffa. Na początku r. 1710 pełnił funkcję marszałka wznowionych sądów skarbowych woj. kijowskiego. W lutym t.r. na Walnej Radzie Warszawskiej, na którą posłował ze swego województwa, popierał projekty uspokojenia kraju, amnestii dla zwolenników Stanisława Leszczyńskiego, zwołania sejmu i powiększenia wojska; opowiedział się też za wysłaniem poselstwa do cara Piotra I, ale z zastrzeżeniem powołania komisji do wytyczenia granic, do której deputowano by ludzi z województw pogranicznych, zależało mu zwłaszcza na rozgraniczeniu woj. kijowskiego z Rosją. W imieniu tego województwa oferował stuosobowy oddział piechoty do twierdzy w Białej Cerkwi. Dn. 14 IV uzyskał przywilej na urząd chorążego kijowskiego. Z sejmiku żytomierskiego 17 IX został wysłany w poselstwie do króla. T.r., zapewne dzięki protekcji hetmana Sieniawskiego, był już porucznikiem chorągwi pancernej kaszt. wołyńskiego Michała Leśniewskiego. Cieszył się zaufaniem szlachty, która powierzała mu funkcje istotne dla województwa, m.in. lustratora dóbr czy arbitra w sporach. Zapewne w r. 1711 został deputatem na Tryb. Kor.; starał się bronić na nim interesów Sieniawskiego. Dbał o swoją chorągiew, stacjonującą w star. szczurowieckim i zabiegał, aby nie dopuszczać do tego starostwa innych oddziałów.

Posłowie woj. kijowskiego na sejm 1712 r. mieli upomnieć się o należne S-emu 10 900 zł za szkody poczynione w jego dobrach w l. 1706–10 przez wojsko lit. Na sejm ten posłował S. ze swego województwa i wszedł w skład deputacji do rozliczeń podskarbiego w. kor. H. A. Lubomirskiego za l. 1699–1703. Na sejmiku woj. kijowskiego we wrześniu 1712 powierzono S-emu funkcję komisarza i upoważniono do wydawania asygnat dla wojewódzkich poborców podatkowych. Podczas obrad sejmu z limity 1712/13 skarżył się S. na wybieranie przez wojsko lit. kontrybucji w woj. kijowskim. Krytycznie oceniał przebieg debaty sejmowej: «zjechaliśmy się, alić ani ją broniąc nie broniemy, zagaszając nie zagaszamy, ab intra goiemy, ab extra raniemy». Ponownie został deputatem do kalkulacji skarbu kor. za l. 1712–13. Dn. 20 II 1713 otrzymał nominację na podkomorzego kijowskiego po rzekomej śmierci Jerzego A. Czaplica. Na sejmiku w Żytomierzu 13 IX t.r. został członkiem komisji do rozgraniczenia z Rosją, powierzono mu też kierowanie sądami skarbowymi woj. kijowskiego. T.r. starał się doprowadzić do porozumienia między województwem kijowskim a hetmanem w. kor. Sieniawskim w sprawie kosztów ponoszonych na utrzymanie wojska. W r. 1714 pertraktował o obniżenie ciężarów nakładanych na woj. kijowskie zarówno przez ukraińską partię wojska kor., jak i armię rosyjską, obecną tam z powodu toczącej się wtedy wojny rosyjsko-tureckiej. We wrześniu t.r. reprezentował woj. wołyńskie w rokowaniach z Sieniawskim we Lwowie i podpisał porozumienie w sprawie wypłat dla wojska z województw: wołyńskiego, kijowskiego i bracławskiego. Jego działalność spotkała się z uznaniem szlachty kijowskiej, która uważała, że S. i współpracujący z nim Antoni Trypolski, chorąży owrucki, «jako atlantes barkami utrzymują te województwo tak na sejmach jako i sejmikach, we wszystkich tam ab intra, quam ab extra, niepomyślnych na województw occurentiach, cum dispendio zdrowia i fortun swoich».

Przynajmniej od końca t.r. był S. tytułowany pułkownikiem. W r. 1715 uzyskał od Augusta II uniwersał na sejmik gospodarski woj. kijowskiego i kierował jego obradami 10 IX t.r. Utrzymując nadal ścisłe kontakty z hetmanem Sieniawskim, przyłączył się jednak do ruchu szlachty kor., tworzącej jesienią t.r. związki ziemskie, mające poprzedzić konfederację generalną, którą ostatecznie zawiązano 26 XI w Tarnogrodzie. Dn. 20 XI szlachta kijowska obrała go marszałkiem swojej konfederacji wojewódzkiej. Był przeciwny planowanemu przez szlachtę zwołaniu pospolitego ruszenia. W imieniu komendanta twierdzy białocerkiewskiej Jana de Boyena miał na sejmiku w Żytomierzu 2 I 1716 prosić szlachtę o pieniężne wsparcie dla twierdzy; podczas obrad doprowadził do wyboru konsyliarzy konfederackich i złożył stosowną przysięgę. Starał się u hetmana o ochronę swych dóbr na Wołyniu przed wojskami saskimi. Od 13 VI t.r. uczestniczył w Lublinie w rozmowach przedstawicieli konfederacji tarnogrodzkiej z pełnomocnikami króla, nalegając na wycofanie wojsk saskich z Rzpltej. Jako komisarz konfederacki do boku króla brał udział w rokowaniach w Warszawie, które doprowadziły tamże do podpisania 16 XI traktatu regulującego zasady funkcjonowania unii polsko-saskiej i wprowadzającego istotne reformy skarbowo-wojskowe. Dn. 30 I 1717 zdołał S. uzyskać podpis Augusta II na dziewięciu przywilejach na różne urzędy w woj. kijowskim dla swych protegowanych; sam otrzymał ponownie podkomorstwo kijowskie, jednak kolejna informacja o śmierci Czaplica okazała się nieprawdziwa. Na Sejmie Niemym 1 II t.r. został wyznaczony do komisji do rozmów ze Szwecją oraz do rozgraniczenia dóbr rodowych Potockich z pow. krzemienieckim i ziemią lwowską; w recesach sejmu znalazła się konstytucja o uznaniu jego zasług i nagrodzeniu szkód poczynionych w jego dobrach.

S. kierował sejmikiem relacyjnym w Żytomierzu 20 II 1717; za funkcję marszałka związku otrzymał 8 tys. zł. Na potrzeby województwa przekazał zwrócone mu na tym sejmiku 2 100 zł. Wybrany na deputata na tryb. skarbowy, aktywnie uczestniczył w jego pracach w Radomiu, gdzie wszedł do zespołu opracowującego harmonogram posiedzeń. T.r. pełnił też funkcję marszałka sądów skarbowych woj. kijowskiego; zwrócił akta tych sądów, które miał w depozycie. Przed sejmem 1718 r. dwór starał się pozyskać S-ego, licząc na jego poparcie podczas obrad. Na sejmie tym reprezentował ponownie swoje województwo. Domagał się ewakuacji wojsk rosyjskich, obmyślenia płacy wojsku oraz potwierdzenia konstytucji Sejmu Niemego; bronił też silnej władzy hetmańskiej, koniecznej dla odpowiedniej obrony granic i sprzeciwiał się limitowaniu sejmu. Jeszcze w czasie obrad sejmu, 26 X t.r., dostał S. list przypowiedni na chorągiew pancerną. Dn. 12 IX 1719 przewodniczył obradom sejmiku deputackiego w Żytomierzu, a następnego dnia na sejmiku boni ordinis dostał w dzierżawę podatek czopowego i szelężnego na trzy lata. W czasie reasumpcji sejmu 1719/20 zabierał głos kilkanaście razy; chciał m.in. przywrócenia hetmanom komendy nad wojskiem cudzoziemskiego autoramentu i potwierdzenia ich uprawnień, postulował przeprowadzenie korektury skarbu i trybunału, w tym wprowadzenia zapłaty dla deputatów i dwóch lat przerwy między funkcjami deputackimi. Wszedł do deputacji do ułożenia projektu korektury trybunału i uczestniczył w jej pracach 12 i 13 I 1720. W uznaniu dla postawy S-ego na ostatnich sejmach August II, za wstawiennictwem woj. krakowskiego Janusza Wiśniowieckiego i kaszt. przemyskiego Hieronima Orzechowskiego, obiecał mu nadać kaszt. kijowską. Także kanclerz kor. Jan Szembek dziękował mu t.r. za jego działalność jako deputata w tryb. skarbowym. Wg T. J. Steckiego, S. cieszył się sympatią króla, często brał udział w dworskich rozrywkach, zarówno w Warszawie, jak i Dreźnie.

Podczas kampanii przed drugim sejmem 1720 r. popierał S. interesy dworu. Wybrany na posła z woj. wołyńskiego, domagał się na sejmie wyboru marszałka i alternaty laski marszałkowskiej dla Litwy, protestował przeciw zbyt dużej liczbie posłów z niektórych sejmików, stawał w obronie zawartych w konstytucjach Sejmu Niemego praw hetmanów. Podczas obrad posługiwał się często zwrotami zaczerpniętymi z języka ruskiego, co spowodowało, że niektórzy posłowie domagali się, by obradowano «nie po kozacku ani po tatarsku». Dzięki jego zabiegom o uznanie prawomocności wyboru deputatów kijowskich do Tryb. Kor. król wydał odpowiedni list do marszałka trybunału. T.r. został S. wyznaczony przez króla do komisji powołanej dla przygotowania ordynacji ostrogskiej pod tymczasowy zarząd. Dn. 21 III 1721 przewodniczył sejmikowi relacyjnemu w Żytomierzu, a jako komisarz woj. w sprawach skarbowych otrzymał wówczas 18 tys. zł za okres sześciu lat. W r. 1722 brał udział w pracach tryb. skarbowego i został z niego wysłany w deputacji do Augusta II; delegaci wstawiali się za nim, aby obiecany urząd dostał jak najszybciej. Przed sejmem t.r. starał się na sejmikach województw: kijowskiego, wołyńskiego i bracławskiego o wybór posłów przychylnych dworowi; na pokrycie kosztów kampanii dostał 1 tys. zł. Otrzymał z kancelarii królewskiej zapasowe uniwersały, aby móc ich użyć w razie zerwania któregoś sejmiku. Na powtórnym (po zerwanym pierwszym) sejmiku przedsejmowym w Żytomierzu został 11 IX t.r. posłem kijowskim. Na sejmie t.r. podkreślał zasługi feldmarsz. Jakuba Henryka Flemminga i bronił króla przed zarzutem, że powierzenie mu komendy nad autoramentem cudzoziemskim jest jednym ze środków do wprowadzenia sukcesji tronu; pozostając zwolennikiem ustaleń Sejmu Niemego w kwestii władzy hetmańskiej, popierał jednak starania hetmanów o odzyskanie tej komendy. Opinia Władysława Konopczyńskiego, że to S. doprowadził do zerwania sejmu, nie wydaje się dostatecznie udokumentowana, bowiem zaraz po zakończeniu sejmu, 17 XI August II nadał mu kaszt. kijowską. S. już jako senator uczestniczył 23 XI w posejmowej radzie senatu. Dn. 15 IX 1723 przewodniczył sejmikowi boni ordinis w Żytomierzu. Brał udział w sejmie 1724 r. W marcu 1726 kierował sejmikami deputackimi i gospodarskim w Żytomierzu. Na sejmie t.r. wybrany został do komisji do konferencji z posłami cesarskim i carskim, wyznaczono go też na senatora rezydenta na okres 1 XI 1727 – 31 I 1728. Uczestniczył w sejmie w Grodnie w r. 1729 oraz w posejmowej radzie senatu, a także w sejmie i radzie w r.n. Być może brał udział w sejmie 1732 r., a na posejmowej radzie senatu zabrał głos 22 X. T.r. został subskrybentem nowego wydania zbioru „Volumina legum”.

Na sejmie nadzwycz. 1733 r., przerwanym śmiercią Augusta II, wzywał S. do dobrowolnych datków na potrzeby Rzpltej; deklarował podobno na ten cel poł. swej fortuny. Aktywnie przygotowywał sejmiki przedkonwokacyjne. Na sejmie konwokacyjnym popierał kwestię przysięgi na wykluczenie cudzoziemca od tronu, kluczową dla obozu zwolenników Stanisława Leszczyńskiego, nie od razu jednak zajmował jasne stanowisko w sprawie sposobu jej składania. Ostatecznie złożył przysięgę i podpisał akt konfederacji konwokacyjnej. Wszedł do deputacji do boku prymasa Teodora Potockiego. Na sejmie elekcyjnym podpisał manifest z 4 IX t.r. przeciw tym, którzy dla zakłócenia elekcji sprowadzają obce wojska, a następnie oddał głos na Leszczyńskiego. Dn. 6 VII 1734 w Kustynie wydał uniwersał do woj. kijowskiego, donosząc o buntach poddanych i napadach na dwory. Prawdopodobnie w drugiej poł. r. 1735, gdy przegrana obozu Leszczyńskiego stała się oczywista, przeszedł na stronę Augusta III. Przynajmniej do r. 1736 miał chorągiew pancerną (50 koni) w pułku króla. Przewodniczył sejmikowi gospodarskiemu w Żytomierzu, na którym doprowadził do rekonfederacji województwa za Wettynem. Był w Warszawie podczas obrad sejmu pacyfikacyjnego 1735 r., a po jego rozejściu się, uczestniczył w sejmie pacyfikacyjnym w r.n. Podpisał dyplom elekcji Augusta III. W r. 1738 był komisarzem z senatu do tryb. skarbowego i posłował w jego imieniu do króla. Na sejmie t.r. żądał złożenia osobistego hołdu z Kurlandii przez Jana Ernesta Birona, domagał się też wydania manifestu przeciw Rosji, z protestem przeciw przemarszowi wojsk rosyjskich przez terytorium Rzpltej podczas konfliktu rosyjsko-tureckiego, choć wojny z nią nie chciał, uważając, że Rzplta jest na to za słaba. Postulował szybkie przeprowadzenie aukcji wojska, na którego utrzymanie proponował m.in. raz na dwa lata podatek 10% z dochodów własnych szlachty i duchowieństwa. Podkreślał, że nie należy się obawiać, aby zwiększenie wojska groziło wprowadzeniem absolutyzmu w Polsce. Woj. mazowiecki Stanisław Poniatowski wzywał do naśladowania postawy S-ego w ogłoszonym w r. 1744 „Liście ziemianina” (datując tę propozycję na r. 1740).

Na polecenie Augusta III stanął S. na początku r. 1739 w Owruczu na czele komisji do zbadania zarzutu bicia monety ze srebra cerkiewnego przez archimandrytę owruckiego Andrzeja Bienieckiego; 25 II t.r. w wydanym manifeście uznał, że postępowanie archimandryty naruszyło podstawowe prawa króla i Rzpltej. Na sejmie 1740 r. opowiadał się ponownie za aukcją wojska, potrzebnego zwłaszcza dla obrony przed Prusami, ubolewał nad korupcją sądów, upadkiem trybunałów i prestiżu funkcji marszałka, popierał odnowienie konferencji z posłami cudzoziemskimi, zwłaszcza z posłem rosyjskim, gdyż oskarżał Rosję o stałe zagarnianie gruntów biskupstwa kijowskiego. W l. czterdziestych corocznie sprawował z nominacji królewskiej funkcję komisarza z senatu do tryb. skarbowego w Radomiu, rzadziej natomiast bywał na radach senatu. Wieloletnie doświadczenie wyniesione z pracy na trybunałach skłoniło S-ego w tym czasie do pesymistycznego wniosku, że «deputaci przedają [sprawiedliwość] a szlachta bracia kupują». Na sejmie 1744 r. proponował liczne sposoby aukcji wojska, m.in. chciał aby wszyscy, którzy od obcego władcy dostali order wystawili sto dragonii, a ci, którzy mają tytuł księcia – 1 tys. Dn. 23 X t.r. w imieniu woj. kijowskiego zadeklarował sumę zryczałtowaną (mimo że nie przewidziano tego w prawie Rzpltej) i zgadzał się na lustrację dóbr. Na sesji prow. małopolskiej proponował ograniczyć uprawnienia rad senatu i ściśle wyznaczyć zakres ich działania, ponieważ spisywane konkluzje rad zawierały, wg niego, punkty niezgodne ze stanowiskiem senatorów; z tą opinią S-ego polemizował kanclerz kor. Andrzej Stanisław Załuski. S. uczestniczył w posejmowej radzie senatu w Grodnie 18 XI t.r. i podpisał jej postanowienia.

W r. 1745 starał się S. przeszkodzić ufundowaniu Tryb. Kor. w Piotrkowie pod laską Kazimierza Poniatowskiego, wnosząc manifest przeciw dopuszczeniu do przysięgi deputatów kijowskich, do których miał zastrzeżenia. W r. 1746 odpowiadając na deliberatoria królewskie przed sejmem, postulował utworzenie konfederacji sejmowej, aby zapobiec zerwaniu obrad. Podczas sejmu t.r. zalecał aby zamiast projektowania korektury trybunału wykonywano istniejące prawa. Proponował potroić armię, a na jej utrzymanie przeznaczyć m.in. sól suchedniową i dochody z bicia monety, był natomiast przeciwny cłu generalnemu. W r. 1747 został jednogłośnie wybrany na marszałka tryb. skarbowego; skutecznie kierował jego pracą i «wszystkie spraw pozostałych regestra uspokoił». W r. 1748 posłował od tryb. skarbowego do króla. Zapewne był w Warszawie podczas obrad sejmu t.r.

S. przyczynił się w r. 1721 do podjęcia przez sejmik woj. kijowskiego decyzji o fundacji kościoła katedralnego w Żytomierzu. W r. 1724 ufundował tam misję jezuicką ze szkołą; wybudował kościół drewniany i przekazał dom z dziedzińcem dla dwóch misjonarzy. Fundację zabezpieczył zastawem 80 tys. zł na wsi Krosznia (Krośno) dla kolegium ostrogskiego, a o jej potwierdzenie wystąpił na sejmie 1726 r. W r. 1729 wraz z drugą żoną Antoniną z Kossakowskich ofiarował bernardynom fundację we wsi Kustyn dla 12 zakonników, osobno uposażając kościół i klasztor w ziemię, łąki, pozwolenie wyrębu drewna i sumy zastawne 15 tys. zł na trzech wsiach w pow. łuckim oraz 50 tys. zł na dobrach kustyńskich. Bernardyni przejęli fundację dopiero w r. 1737, ale utworzyli nie konwent, lecz tylko rezydencję, gdyż wysłali mniej zakonników niż przewidział S.; zbudowali w Kustynie murowany klasztor i kościół oraz drogę krzyżową. S., choć łacinnik, był wg kazania pogrzebowego «zelantem greckiej unii»; Steccy znajdowali się wśród kolatorów bazyliańskiego monasteru w Owruczu.

S. odziedziczył dobra Ilińce i Steczankę (w r. 1722 podzielił się nią z Tomaszem Steckim) w woj. kijowskim oraz Chabno, Iwańczyce, Kniahynin, Serniki, Trościankę w woj. wołyńskim. Dn. 28 I 1704 w Łucku zawarł układ z bratem Michałem, który w zamian za dożywotnią pensję 300 zł rocznie, zrzekł się wszelkich praw do dziedzicznych dóbr i kapitałów. W r. 1713 kupił wieś Kustyn (woj. kijowskie), gdzie zapewne wybudował pałac; tam też najchętniej rezydował. W r. 1735 nabył Babin, a w l. 1735–8 Ponebyl, Karpiówkę i Rohaczów. Od r. 1710 miał w zastawie od podstolego kor. Michała Lubomirskiego miasteczko Barasze w woj. kijowskim. Od r. 1715 dzierżawił przez pewien czas Radomyśl i Unin (woj. kijowskie) od metropolity unickiego Leona Kiszki, zajął też należące do niego Mikulicz i Mirochin, lecz w wyniku długotrwałych procesów sądowych (toczonych co najmniej od r. 1719) musiał je zwrócić w r. 1742. Zgromadził liczne królewszczyzny, starostwa: serebryskie (w r. 1691) i dymirskie (1 III 1720 z cesji Teresy Łaskowej), a 20 II 1713 dostał przywilej na dzierżawę wsi: Staniszówka, Sekuń i Borek (woj. kijowskie). T.r. otrzymał nadanie dóbr składających się na tzw. star. romanowskie (Romanówka w woj. kijowskim). W l. 1716–19 dzierżawił star. żytomierskie. Zagarnął, a 19 XI 1718 dostał w rekompensacie za utracone dobra zadnieprzańskie, zasługi wojenne i działalność na sejmach, przywilej na opustoszałą po wojnach kozackich Didowszczyznę i Holaki; nazwał się wtedy (?) star. didowskim (dydowskim). Dn. 29 XI 1722 otrzymał «ius communicativum» na star. dymirskie i Didowszczyznę dla żony Antoniny, t.r. uzyskał też prawo do 12 targów w mieście Dymir, Demidowie, Didowszczyźnie i Łubiance. Zgromadził dość zwarty kompleks dóbr, w którym prowadził intensywną gospodarkę rolną z młynami i stawami, sprowadzał rudników do wydobycia złóż. W swych majątkach chronił mieszczan i Żydów, dbał o kolonizację wsi, zabiegał o odzyskanie zbiegłych poddanych. Zmusił Żydów z Hornostajpola do przeniesienia się do należącego do niego Dymiru. Doprowadził do wzmocnienia zamku w Żytomierzu oraz do uporządkowania miasta. S. zmarł 4 lub 20 X 1748 zapewne w Warszawie, pochowany został w czerwcu 1749 w kościele Bernardynów w Kustynie. Wg kazania pogrzebowego miał 87 lat. Zdaniem T. J. Steckiego opublikował pamiętniki.

Pierwszą żoną S-ego była Joanna z Nasierowskich, wdowa po Janie Kuberskim. Powtórnie ożenił się z Antoniną z Kossakowskich, chorążanką wołyńską, córką Aleksandra, stolnika czernihowskiego. W małżeństwie tym miał córki: Mariannę (zm. przed 1748), zamężną za Antonim Ożgą, star. byszewskim, Karolinę za Kazimierzem Maciejem Oskierką, kaszt. mozyrskim, Krystynę, żonę Franciszka Zagórskiego, star. owruckiego, oraz syna Jana Kazimierza, chorążego w. kor. (zob.). Być może miał także synów Kajetana i Kazimierza, którzy zmarli w dzieciństwie.

 

Elektorów poczet; Estreicher; Kossakowski, Monografie, II–III; Niesiecki; Pułaski, Kronika, II; Słown. Geogr. (Didowszczyzna, Kustyn, Steczanka); Uruski, X; Urzędnicy, III/4; Żychliński, X 14–16; – Aftanazy, Dzieje rezydencji, V, XI; Baliński M., Lipiński T., Starożytna Polska, W. 1844 II 531; Cegielski T., Zabiegi hetmanów o rewizję uchwał Sejmu Niemego i odzyskanie komendy nad autoramentem cudzoziemskim a sejmy w latach 1718–1724 (prolegomena), w: Rzeczpospolita w dobie wielkiej wojny północnej, Red. J. Muszyńska, Kielce 2001; Franciszkanie w Polsce XVI–XVIII wieku, Niepokalanów 1998 cz. 1 s. 97. 179; Gierowski J., Między saskim absolutyzmem a złotą wolnością, Wr. 1953; Klasztory benedyktyńskie w Polsce w jej granicach historycznych, Red. H. E. Wyczawski, L. 1985; Konopczyński W., Dzieje Polski nowożytnej, W. 1996; tenże, Polscy pisarze polityczni XVIII wieku, W. 1966; tenże, Stanisław Konarski, W. 1926; Między Zachodem a Wschodem. Studia ku czci profesora Jacka Staszewskiego, Red. J. Dumanowski i in., Tor. 2003 II; Palkij H., Sejmy 1736 i 1738 roku. U początków nowej sytuacji politycznej w Rzeczypospolitej, Kr. 2000; Rawita-Gawroński F., Studia i szkice historyczne, S. 1, Lw. 1903 s. 37; Rulikowski E., Opis powiatu kijowskiego, Kijów 1913 s. 110, 182, 187, 191; Serczyk W. A., Hajdamacy, Kr. 1978; Skibiński M., Europa a Polska w dobie wojny o sukcesję austriacką w latach 1740–1745, Kr. 1913 I–II; Stecki T. J., Z boru i stepu. Obrazy i pamiątki, Kr. 1898 s. 84–5, 101–3, 106, 118, 121, 125; tenże, Wołyń pod względem statystycznym historycznym i archeologicznym, Lw. 1864 I 144; Urbański A., Memento kresowe, W. 1929 s. 70; tenże, Pro memoria, W. 1929 s. 107; Załęski, Jezuici, IV cz. 3, 4; Zielińska T., Magnateria polska epoki saskiej, Wr. 1977; Zielińska Z., Walka „Familii” o reformę Rzeczypospolitej 1743–1752, W. 1983; – Arch. Jugo-Zap. Rossii, Cz. 1 IV 105–6, 125–6, 399–401, Cz. 2 III 133, 150, 212, 217, 223–4, 226, 236, 264, 287, 291–3, 309, 330–1, 343, 349, 352, 389, 422, 434–5, 437, 509–15, 518–24, 555, 568, 579, 584–96, 606–9, 611–13, 648, 659–68, 693, 704, 738, 747–9, 778–9, 831–6, Cz. 3 II 723–7, Cz. 3 III 26, 83–4, 168–82, 270, 293, 299, 345–6, 454, Cz. 4 I 359–62, Cz. 6 I 203, 370–3, II 54–5; Diariusz Walnej Rady Warszawskiej z r. 1710, Wil. 1928; Diariusze sejmowe z w. XVIII, II; Koźmian K., Pamiętniki, Oprac. J. Willaume, Wr. 1972 I; Matyaszkiewicz J. K., Tajemnica pochwał [...] Kazimierza Steckiego [...] kazaniem na pogrzebie jego [...] wyjawiona, Lw. 1749; Ostrowski-Daneykowicz, Swada, I 11; Teka Podoskiego, II 207, 224, 236–7, 254–6, 259, 262–4, 324–5, 365–6, 372–3, 390–3, III 307, 309, IV 384, 396–8, 561–3, 728, V 259, VI 87, 91, 100, 102–3, 106, 117, 121, 123–4, 142–3, 190, 192–3, 265, 267, 277, 284, 296, 299–300, 316, 397; Vol. leg., VI 100, 147, 150, 174, 215, 223, 232–4, 286, 293, 295–6, 316, 320, 324; Wilczyński S., Herbowna chorągiew Jaśnie Wielmożnych Steckich..., Lw. 1749; [Zawisza K.], Pamiętniki, W. 1862 s. 311–12, 404, 407–8; – „Gaz. Pol.” 1735 nr 39, 65, 1736 nr 1, 97; „Kur. Pol.” 1730 nr 98, 1731 nr 97 s. 417, 1732 nr 97 s. 240, nr 98 s. 243, 245, nr 116 s. 139, 1733 nr 175 s. 361, nr 177 s. 192, nr 178 s. 392, nr 186 s. 416–17 nr 189 s. 469, 1738 nr 70, 1741 nr 233, 1742 nr 285, 309, 1743 nr 335–338, 1744 nr 378, 384, 411, 1745 nr 440, 1746 nr 492, 504, 1747 nr 546, 597, 599, 601, 628; – AGAD: Arch. Publ. Potockich, rkp. 34 II 304–6, 328–9, 370–1, 377, 386–8, rkp. 72 s. 226, rkp. 133 s. 751–69, Arch. Radziwiłłów, II rkp. 2431, VI rkp. II–59 s. 116, rkp. II–66 k. 8v, 18, 36v, 39v, 44v, 50, 65–5c, 72–3v, 80, 89v, Arch. Skarbu Kor. II Rachunki sejmowe, rkp. 75 k. 22v, rkp. 76 k. 22v, V Kwity skarbowe, rkp. 12 k. 648, Metryka Kor., rkp. 224 k. 397v, 439v, Sigillata, rkp. 18 s. 31–2, 34, 163 165, rkp. 19 s. 54, 123, 152, 230, Zbiór Czołowskiego, rkp. 437, 438 (listy S-ego); AP w Kr., Oddz. na Wawelu: Arch. Dzikowskie Tomkowiczów, rkp. 386 s. 269, rkp. 387 s. 273, Arch. Młynowskie Chodkiewiczów, rkp. 1008 s. 153, rkp. 1009 s. 243–305 (listy S-ego do J. F. Sapiehy), rkp. 1282 s. 144, Arch. Sanguszków, rkp. 387 s. 84–91, rkp. 291 s. 103–21, 131–6, rkp. 419 s. 147, 167, 182, rkp. 441 I 125, rkp. 518 s. 23–37, 127–33, rkp. 586, Castr. Osv., f. 93 s. 2154; AP w L.: RMO Lub. k. 392–v; AP w Tor.: Kat II VI–23 s. 364, 376, 380, 383, 434, 436, 461–2, Kat II VI–27 s. 34; B. Czart.: rkp. 204 s. 190, rkp. 205 s. 618, rkp. 206 s. 362, 400, 405, rkp. 207 s. 318, rkp. 470 s. 77, rkp. 516 s. 337, 342, rkp. 518 s. 80–91, rkp. 539 s. 187, rkp. 551 s. 536, rkp. 553 s. 40, 47, 70, 74, 99, 101–2, 110, 123, 130, rkp. 559 s. 408–9, rkp. 565 s. 52, 61, 228, rkp. 567 s. 375, 387, 395, 407, 411, 415, 420, rkp. 571 s. 10, 82, 91, 362, rkp. 586 s. 181–4, rkp. 589 s. 144, 150, 153, rkp. 595 s. 42–6, rkp. 603 s. 577, rkp. 820 s. 83, 97, 104, rkp. 2563 s. 319, rkp. 5955 nr 40 207–217 (listy S-ego); B. Jag.: rkp. 101 t. 3 k. 37–8, 97v, rkp. 202 k. 28v, 90, rkp. 6147, rkp. 6236 s. 59–60, 101–2, 124, 127, rkp. 7925 IV k. 38–9; B. Kórn.: rkp. 431 s. 145–7, rkp. 443 s. 5, 16–17, 34, 49, 65, 73, 83, 91; B. Łopacińskiego w L.: rkp. 1996 k. 119, 120v–1, 124, 133v, 137v, 148v, 152v; B. Nauk. PAU i PAN w Kr.: rkp. 565, rkp. 1108 k. 43, rkp. 2915 k. 32–5, rkp. 3276 k. 12, rkp. 3942 k. 3–4, rkp. 2950 k. 15–16; B. Ossol.: Pawlik, rkp. 87 s. 86–7, 208, 213, 251, rkp. 293 k. 45, rkp. 700/I k. 54v, rkp. 1784 I 32, 34, rkp. 1980 s. 207–8, 271, rkp. 2515/II k. 20–1, rkp. 2620/III k. 1v–3, rkp. 3247 III k. 5, 12, 15, 17v, 32, 65, 66v, 77v, 103, 118, rkp. 3553/II k. 346v, rkp. 3577/II k. 307, 351, rkp. 4824/I k. 8v, 10, 47, 60, 94, rkp. 6611 II 335, 387, 400, 507; Muz. Narod. w Kr.: rkp. 51 s. 1104; Sächsisches Staatsarchiv w Dreźnie: loc. 684 (Des Gen. Feldmarschalls H. Gr. von Flemming mit dem Kron-Secretario Dembowski, geflogene Correspondenz Anno 1719. seq.) k. 134v, 142, 194–5, loc. 709 (Des Gen. Feldm. H. Gr. von Flemming Correspondenz mit K. Szaniawski 1710 vol. CCLXIV) k. 45, loc. 3675 (Protocollon de la signature du Roy pour le Departement de la Couronne des années 1716, 1717, 1718) k. 35v, 39, loc. 3675 (Protocollon de la Signature du Roy pour le Departement de la Couronne Anno 1720) k. 154–v, loc. 3675 (Protocollon de la Signature du Roy pour le Departement de la Couronne Anno 1721,1722,1723) k. 47, 67–69.

Henryk Palkij

 

 
 

Chmura tagów

TAGI

Za pomocą tagów oznaczamy powiązania tematyczne postaci. Pozwalają one eksplorować serwis wg wybranych przez redakcję najważniejszych tematów dla danej postaci.

dzieci - 4 (w tym syn), rodzeństwo - 2 (w tym brat), opieka nad Żydami, kasztelania kijowska, opieka nad bernardynami, opieka nad jezuitami, Sejm 1717, "Niemy", warszawski, wykluczenie cudzoziemców od polskiego tronu w 1733, konfederacja sandomierska 1704-1717, starostwo żytomierskie (Woj. Kijowskie), Konfederacja Tarnogrodzka 1715, zrywanie sejmików, zrywanie sejmów, pertraktacje z Rosjanami, rozgraniczanie dóbr, Trybunał Skarbowy Koronny, sejmiki wołyńskie, posłowanie z Woj. Kijowskiego, sejm 1729, nadzwyczajny, grodzieński, sejm 1726, zwyczajny, grodzieński, pertraktacje ze Szwedami, sejm 1733 konwokacyjny, warszawski, sejm 1733 elekcyjny, warszawski, elekcja Stanisława I (Leszczyńskiego) ponowna, 1733, sejm 1718, zwyczajny, grodzieński, herb rodu Radwanów, sejm 1736, pacyfikacyjny, nadzwyczajny, warszawski, sprawa Ordynacji Ostrogskiej, sejm 1730, nadzwyczajny, grodzieński , ogłaszanie manifestów, rozgraniczanie państw, sprawa aukcji wojska, sejm 1733 nadzwyczajny, warszawski, sejm 1738, zwyczajny, warszawski, sprawa obecności wojsk rosyjskich w Rzeczypospolitej, sejm 1746, zwyczajny, warszawski, posłowanie z Woj. Wołyńskiego, ojciec - urzędnik ziemski kijowski, senatorowie rezydenci przy Królu, dobra w Woj. Wołyńskim, dobra w Woj. Kijowskim, zbiór praw "Volumina Legum", sejmiki bracławskie, sejmiki żytomierskie, sejmiki kijowskie, dobra na Wołyniu, dobra w Pow. Łuckim, sejm 1719-1720 zwyczajny, warszawski, sejm 1720 jesienny, zwyczajny, warszawski, sejm 1724, zwyczajny, warszawski, marszałkostwo Trybunału Skarbowego Koronnego, porucznikostwo chorągwi pancernej, fundowanie szkół, ogłaszanie uniwersałów, posłowanie od sejmiku do Króla, Trybunał Koronny XVIII w., zięć - starosta w Woj. Kijowskim, szefostwo chorągwi pancernej, sprawa lenna kurlandzkiego, fundowanie kościołów XVIII w., królewszczyzny w Woj. Kijowskim, małżeństwa - 2 (osób zm. w XVIII w.), procesy o dobra ziemskie XVIII w., działy spadkowe XVIII w., deputaci do boku Prymasa, syn - Chorąży Wielki Koronny, zięć - marszałek konfederacki, rodzina Steckich h. Radwan, marszałkostwo konfederackie (wojewódzkie), zięć - konfederat targowicki, starostwo włodzimierskie (Woj. Wołyńskie), małżeństwo z wdową XVIII w., sprawa władzy hetmańskiej, zięć - uczestnik Sejmu Wielkiego, Senat XVIII w., urzędy ziemskie kijowskie, brat - Dominikanin, stryj - urzędnik ziemski, brat - doktor teologii, starostwo szczurowickie (szczurowieckie, Woj. Bełskie), sejm 1712 wiosenny, nadzwyczajny, warszawski, sejm 1712-1713, nadzwyczajny, warszawski, sprawa obecności wojsk saskich w Polsce, przejście na stronę Augusta III, posłowanie od Trybunału Skarbowego do Króla, starostwo dymirskie (Woj. Kijowskie), pozyskiwanie przywilejów na targi, wydobywanie kopalin, zamek w Żytomierzu, listy przypowiednie na chorągiew pancerną, sejmy XVIII w. (1 poł.), sejm 1710 (Walna Rada Warszawska)
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Chmura tagów

 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.