INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Leon Reynel     

Leon Reynel  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 1988-1989 r. w XXXI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Reynel Leon (1887–1931), autor tekstów piosenek i librecista, działacz gospodarczy. Ur. w Warszawie. Brak danych o jego pochodzeniu. Być może był krewnym Natalii Alicji z Reynelów Greniewskiej (Alicja Szamota), literatki i działaczki społecznej, a może bratem Heleny, dra filozofii.

Wedle wspomnień przyjaciół R. kształcił się w Szkole Technicznej Wawelberga i Rotwanda w Warszawie. W wieku 16 lat wstąpił do Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS), po rozłamie (listopad 1906) należał do PPS-Frakcji Rewolulucyjnej. Aresztowany 27 IV 1905 i więziony w Cytadeli Warszawskiej, złożył żandarmerii zeznania obciążające swych współtowarzyszy, co wydało się dopiero później i doprowadziło do usunięcia go z PPS. Ponownie aresztowany 20 XII 1905 w związku ze sprawą pisma PPS „Kurier Codzienny”, siedział kilka miesięcy; odmówił wtedy zeznań. W czerwcu 1907 był przetrzymywany w Ratuszu, m. in. z Andrzejem Strugiem i Tadeuszem Rechniewskim. Wyjechał następnie do Paryża. Studiował w École des Sciences Politiques. Należał do Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej Postępowo-Niepodległościowej «Filarecja» i w r. 1910 był delegatem na zjazd filarecki w Liège. W Paryżu związany był też z tzw. Polską Oberżą Pieśniarską, napisał piosenki do rewii Jerzego B. Ostoi-Soszyńskiego „Wieczór czwartkowy u Stanisława Augusta” wystawionej dn. 3 III 1910 w kabarecie artystycznym na dochód Bratniej Pomocy Młodzieży Polskiej Kształcącej się w Paryżu.

Tuż przed wybuchem pierwszej wojny światowej R. wrócił do Warszawy. Obracał się nadal w środowisku literacko-artystycznym, próbując swoich zdolności w tworzeniu małych utworów (piosenki i wiersze) własnych i wspólnych, m. in. z J. B. Ostoja-Soszyńskim oraz ze Stefanem Kiedrzyńskim, z którym napisał libretto do rewii pt. Warszawka i Krakusik, wystawianej z dużym powodzeniem wielokrotnie (ok. 150 razy) w l. 1914–15 w Teatrze Małym w Warszawie. Przedstawienia tej rewii stały się wówczas «dużym wydarzeniem teatralnym, uznanym za widowisko udane i atrakcyjne» (L. Sempoliński). Był też współautorem – obok Kiedrzyńskiego – librett do rewii Reduta trzech oraz Ostatni występ Wilhelma wystawionych tamże w r. 1915. Po zajęciu przez Niemców Warszawy R. przebywał w Piotrogrodzie jako dyrektor Amerykańskiego Tow. Importu Skór «Derma»; dopomagał tam również w pracach miejscowego Teatru Polskiego. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w r. 1918, R. powrócił do kraju. Założył biuro «Polital» do handlu z Włochami, proponowano mu też (jak podaje nekrolog w „Świecie” 1932 nr 2) objęcie stanowiska wiceministra skarbu. Pracował we Francusko-Polskim Tow. Kolejowym. Był gorącym rzecznikiem realizowanej przez to towarzystwo budowy największej w Polsce magistrali kolejowej Śląsk–Bałtyk (Herby Nowe–Gdynia, długości 485 km), uruchomionej częściowo jeszcze przed jego śmiercią w r. 1931. Przyczynił się – jak piszą jego przyjaciele – w dużym stopniu osobistymi staraniami do zaangażowania kapitału francuskiego w tę inwestycję. Był zbieraczem obrazów (kolekcję malarstwa polskiego przekazała w l. 1932–4 jego żona Muzeum Narodowemu w Warszawie, jako bezpłatną fundację im. Reynela, liczyła ona ponad 176 obrazów, akwarel, rysunków malarzy polskich XVII–XIXw.). R. zmarł 29 XII 1931 w Warszawie i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 196–VI).

R. był żonaty z Władysławą z Jagminów.

Przyjaciele R-a wydali wkrótce książkę pt. „Wspomnienie o Leonie Reynelu” (W. 1933) opatrzoną klauzulą: «książka nie na sprzedaż». Niedługo po tym w r. 1934 ufundowano nagrodę literacką z medalem im. Reynela, za najlepsze polskie utwory dramatyczno-literackie, przyznane na początku Adamowi Grzymale-Siedleckiemu za sztukę pt. „Czwarty do brydża” (1934) i Antoniemu Cwojdzińskiemu za utwór pt. „Teoria Einsteina” (1935).

 

Portret R-a rys. S. I. Witkiewicz (1926) w B. Narod.; – Bibliogr. dramatu pol., II; Bibliogr. Warszawy. Druki zwarte; Bibliogr. Warszawy. Wydawn. ciągłe 1929–39. Wojna i okupacja 1939–44, W. 1984; Sivert T., Polacy w Paryżu, W. 1980; – Jurandot J., Dzieje śmiechu, W. 1965; Księga pamiątkowa PPS, s. 132; Sempoliński L., Wielcy artyści małych scen, W. 1968; – Wspomnienie o Leonie Reynelu, W. 1933 (reprod. dwu portretów rys. przez S. I. Witkiewicza); – „Express Wieczorny” 1985 nr 77 s. 5 (reprod. portretu R-a); „Kron. Ruchu Rewol. w Polsce” 1935 nr 1 s. 43; „Kur. Warsz.” 1932 nr 5 s. 5, nr 35 s. 10, nr 52 s. 18 (nekrologi); „Pam. Teatr.” 1977 nr 3 s. 325; „Świat” 1932 nr 2 s. 21 (fot.), 1934 nr 44 s. 22 (fot. grobu); „Tyg. Ilustr.” 1934 nr 26 s. 523; – B. Narod.: Ikonografia sygn. IF 15858/II-6, 15872/II-6; – Informacje Muz. Narod. w W. z dn. 15 VI 1987.

Jerzy Kubiatowski

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Józef Beck

1894-10-04 - 1944-06-05
minister spraw zagranicznych
 

Juliusz Ulrych

1888-04-09 - 1959-10-31
działacz polityczny
 

Jan Ciecierski

1899-03-08 - 1987-02-20
aktor filmowy
 

Aleksander Augustynowicz

1865-02-07 - 1944-08-23
malarz
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Jan Ludwik Nowicki

1858-07-28 - 1936-07-29
pionier ruchu sokolego
 

Stanisław Saks

1897-12-30 - 1942-11-23
matematyk
 

Edward Sucharda

1891-06-18 - 1947-07-26
inżynier chemik
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.