INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Wit Modest Kosicki  

 
 
1791 - 1832-06-01
Biogram został opublikowany w latach 1968-1969 w XIV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Kosicki Wit Modest, przydomek Watta (1791–1832), prawnik, urzędnik cenzury, tłumacz literatury religijnej i pedagogicznej. Był synem Bogusława, kapitana wojsk polskich, i Magdaleny z Rysiewiczów; ur. we wsi Hołdowcu w Krakowskiem. Po ukończeniu liceum w Krakowie studiował od r. 1810 przez 4 lata na Uniw. Krak. na Wydziałach Filozoficznym i Prawa. Należał do nielicznych podówczas studentów krakowskich, którzy studia swe zakończyli przewodem doktorskim. Po złożeniu rygorozów] przedstawił do obrony 2 dysertacje: Rozprawę o głównej zasadzie i pożytkach filozofii moralnej (Kr. 1814) oraz krótki zarys De studio philosophiae moralis in Polonia…, wydany przez autora w r. 1814, a następnie ogłoszony w „Miscellanea Cracoviensia” (1815). K., idąc śladem kantysty J. Kiesewettera, występował jako zwolennik etyki I. Kanta, którą usiłował pogodzić z chrystianizmem. W lipcu 1814 r. otrzymał stopień doktora filozofii. Prowadził następnie «lekcje publiczne» na Uniw. Krak. z zakresu pedagogiki i filozofii moralnej.

Po odbytej aplikacji w sądownictwie cywilnym i kryminalnym rozpoczął K. służbę sądową. W l. 1815–7 był sekretarzem przy Trybunale Cywilnym departamentu krakowskiego. W r. 1817 przez kilka miesięcy sprawował urząd asesora przy Trybunale Cywilnym woj. płockiego. Przez 5 lat (od czerwca 1817 do stycznia 1822) pełnił funkcje sekretarza generalnego w Prokuratorii Generalnej Królestwa Polskiego, kierowanej przez Józefa Kalasantego Szaniawskiego. W r. 1822 przeszedł K. za Szaniawskim do Komisji Rządowej Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, gdzie pracował pod jego kierunkiem jako sekretarz-referent Dyrekcji Wychowania. Jednocześnie pełnił obowiązki referenta w Wydziale Cenzury, przeglądając piśmiennictwo o tematyce religijno-moralnej. Był członkiem dozoru szkół cyrkułowych, elementarnych i rzemieślniczo-niedzielnych w Warszawie. Na podstawie upoważnienia ministra Stanisława Grabowskiego z r. 1822 K. został prywatnym docentem Uniw. Warsz. i miał wykładać pedagogikę (bezpłatnie). Brak jednak dowodów, że wykłady te prowadził.

K. należał do reprezentantów ideologii konserwatywnej, która wywodziła się ze swoiście pojętego idealizmu Kanta. Urodzony i wychowany w rodzinie wyznania ewangelicko-reformowanego, po przejściu na katolicyzm stał się zagorzałym fanatykiem. Reakcyjnie nastrojona Komisja Rządowa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego popierała go jako obrońcę «tronu i ołtarza». K., zachęcany przez Szaniawskiego, tłumaczył literaturę religijną i pedagogiczną, zwłaszcza francuską, zarówno klasyczne dzieła J. B. Bossueta i F. Fénelona, jak i głośną, świeżo opublikowaną w Paryżu, „Défense du christianisme” ks. Denis Frayssinousa, ultrakatolickiego ministra wyznań religijnych i oświaty. W przekładach K-ego ukazało się również wiele bezwartościowej literatury o charakterze dewocyjnym, wydawanej w formie, tomików „Biblioteki Chrześcijańskiej” pod jego redakcją. Od r. 1828 K. posiadał własną drukarnię przy ul. Wspólnej, w której „Biblioteka Chrześcijańska” była drukowana. Ani przekłady K-ego, ani jego osoba nie cieszyły się popularnością w społeczeństwie Królestwa Kongresowego. Niechęć ku K-emu podsycał jeszcze Maurycy Mochnacki, który kolegował z nim w Wydziale Cenzury.

Po wybuchu powstania listopadowego K., usunięty z Dyrekcji Wychowania, stracił również pracę w Wydziale Cenzury, który został zniesiony w grudniu 1830 r. W okresie powstania opiekował się lazaretem wojskowym. W r. 1832 pełnił przez” parę miesięcy funkcje sekretarza w Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych, Duchownych i Oświecenia Publicznego. Zmarł K. 1 VI 1832 r., wkrótce po śmierci żony Amelii z Szeligowskich. Pochowany został na cmentarzu Powązkowskim. Pozostawił troje nieletnich dzieci, między nimi syna Franciszka Salezego Kaspra.

 

Estreicher; Bibliografia filozofii polskiej, W. 1955 I; Finkel, Bibliografia; Enc. Kośc.; Enc. Org.; W. Enc. Ilustr.; Boniecki; Konarski S., Szlachta kalwińska w Polsce, W. 1936; Uruski; – Bieliński, Uniw. Warsz., I, III; Dutkowa R., Uniwersytet Jagielloński w czasach Księstwa Warszawskiego, Wr. 1965; Gąsiorowska N., Wolność druku w Królestwie Kongresowym, W. 1916; Harassek S., Kant w Polsce, Kr. 1916; Kucharzewski J., Maurycy Mochnacki, Kr. 1910 s. 538; Łojek J., Studia nad prasą i opinią publiczną, W. 1966; Manteufflowa M., J. K. Szaniawski, W. 1936; Sobieszczański F. M., Rys historyczno-statystyczny… m. Warszawy, W. 1848; Wąsik W., Historia filozofii polskiej, W. 1966 II; Wójcicki, Cmentarz Powązkowski, I; – Przewodnik Warszawski, Wyd. N. Glücksberg, W. 1829 I 17, 30, II 7; Rocznik Instytutów Religijnych i Edukacyjnych w Królestwie Polskim, W. 1824 s. 6, 142; toż, W. 1830 s. 6, 9, 173; Statuta nec non liber promotionum, s. 438; – „Gaz. Warsz.” 1832 nr 150; „Kur. Warsz.” 1832 nr 149; – Arch. UJ: W. F. 56, W. P. 27; Pozn. Tow. Przyj. Nauk: rkp. nr 334 s. 9 (J. K. Szaniawski do ks. Perkowskiego, 7 XII 1840).

Maria Manteufflowa

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Tytus Chałubiński

1820-12-29 - 1889-11-04
lekarz
 

Cyprian Godebski

1765 - 1809-04-19
poeta
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Antoni Muchliński

1808 - 1877-10-25
orientalista
 

Józef Oettinger

1818-05-07 - 1895-10-02
lekarz
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.